Krótki poradnik, jak podróżować etycznie

Turystyka stworzyła masowy produkt – tanie wakacje śmieciowe. Jak się uchronić przed bezmyślnym zadeptywaniem świata? Podróżować etycznie.

Według szacunków brytyjskiej organizacji Tourism Concern, promującej świadomą i odpowiedzialną turystykę, nawet 90 proc. pieniędzy, które płacimy za wakacje, trafia na konto firm działających w krajach naszego pochodzenia. Natomiast w miejscach, z których wywozimy piękne wspomnienia, zostają po nas tony śmieci, zniszczone środowisko naturalne, hałas, zatłoczenie, skomercjalizowana kultura, przemoc ekonomiczna oraz naruszenie norm społecznych i religijnych. Na wakacjach nie lubimy myśleć o problemach, prawda jest jednak taka, że przysparzamy ich innym.

Zobacz wydanie specjalne

Starych ubrań nie wyrzucaj do odpadów zmieszanych. Zawsze noś ze sobą torby na zakupy, żeby przypadkiem nie musieć kupować foliówek. Z latania samolotem zrezygnuj na rzecz pociągu, a do pracy tylko pieszo lub rowerem. Uch… strasznie dużo tych zakazów i nakazów, którym często trudno sprostać. A może da się być eko i nie zwariować?

Sumienie w walizce

Coraz ważniejsze staje się pytanie – jak podróżować lepiej, mniej szkodliwie? Nie ma bowiem odwrotu od rozwoju turystyki. Także w krajach rozwijających się, jak Indie czy Chiny, rośnie liczba zamożnych korzystających z przywileju podróżowania dla przyjemności. Do umasowienia turystyki przyczynił się boom tanich linii lotniczych oraz pakietów all-inclusive, które pojawiły się w 1950 r., gdy belgijski zawodnik polo Gérard Blitz założył firmę Club Med i stworzył pierwsze „wioski wakacyjne” na Majorce. Koncept urlopu, podczas którego zaspokajane są wszystkie potrzeby uczestników, eliminowana zaś zostaje chęć wyjścia poza wypoczynkową idyllę, wywarł wielki wpływ na życie i gospodarkę miejsc turystycznych.

Resorty all-inclusive, od Wietnamu po Gambię, krytykowane są jako postkolonialne i niesprawiedliwe.

Wzmagają dysproporcje gospodarcze i pogłębiają podróżniczy paradoks – im łatwiej wyjechać na urlop, tym więcej turystów odcina się od świata i pozostaje w kręgu spreparowanej wizji odległych kultur. Przybywa tych, którzy jadą daleko, by pozostać w enklawie swojskości, choćby w polskich strefach turystycznych – nowince w ofercie naszych touroperatorów.

Paulina Wilk

Dziennikarka, reportażystka i pisarka. Współzałożycielka Fundacji „Kultura nie boli”, która prowadzi w Warszawie centrum literackie Big Book Cafe i organizuje Big Book Festival.