Trzeba wstrząsnąć!

Miloszević: proces tymczasowy

Reforma w poczekalni

Jeszcze luźniej? Może później

Linie frontu

Rodzinna lista

Marek Niedźwiecki. Dziennikarz muzyczny, twórca Listy Przebojów Programu III

Info-Kiosk

Katastrofy 2000

Szyny na szosy?

Niechęć do obcych

Kreacje z drelichu

Na jednym skraju Torunia, na przedmieściu Mokre w Powiatowym Urzędzie Pracy można usłyszeć, że na sto czterdzieści siedem przedsiębiorstw w mieście przyjmuje nowych pracowników tylko jedno. W tym jednym jedynym, na przeciwnym krańcu Torunia, mówią, że kiedy złapali kilka kontraktów i szukali szwaczek do pracy, nikt się nie zgłosił. – Oczekiwania pracowników i pracodawców mijają się – wyjaśnia dyplomatycznie kierowniczka urzędu. – Spora jest jeszcze bariera socjalistycznej mentalności – dopowiada po dłuższej rozmowie.

Wódka się warzy

Na ten werdykt Trybunału Konstytucyjnego w napięciu czekali pracownicy kilkunastu Polmosów, akcjonariusze spółki Agros oraz inwestorzy zainteresowani branżą spirytusową. Miał przesądzić, do kogo powinny należeć marki słynnych polskich wódek. Niestety, sędziowie uchylili się od odpowiedzi. Oznacza to, że prawa do znaków polskich trunków pozostają nadal sporne, co komplikuje i tak niełatwy proces prywatyzacji branży alkoholowej.

Ciasne cele

Co tydzień przybywa w Polsce około 600 nowych osadzonych – tyle, ile miejsc liczy średniej wielkości zakład karny. Za więziennymi murami w całym kraju atmosfera zagęszcza się od wielu tygodni. Bunt nastolatków i spalenie poprawczaka w Jerzmanicach na Dolnym Śląsku, jawna próba sił w zakładzie karnym w Potulicach koło Bydgoszczy – oto niepokojące wieści „spod celi” z ostatnich dni. Bezpośrednią przyczyną jest przeludnienie więzień, a zwłaszcza aresztów. Takie są pierwsze efekty rygorystycznej polityki ścigania i karania, firmowanej od ponad pół roku przez prokuratora generalnego Lecha Kaczyńskiego. Społeczeństwu podoba się ten kierunek; darzy ministra sprawiedliwości największym poparciem spośród członków gabinetu premiera Jerzego Buzka. Inni politycy, ci przy władzy i ci z opozycji – jak na komendę – też przestępcom nie pozostawiają złudzeń. Obiecują przykładne karanie i sadzanie za murami więzień. Na dłuższą metę są to obietnice bez pokrycia. Spoza populistycznych, rygorystycznych haseł nie wyłania się, niestety, żadna koncepcja, co zrobić z zakładami karnymi pękającymi w szwach. Już tysiące skazanych czekają na wolności, aż znajdzie się miejsce w więzieniu. Ponury paradoks.

„Polityka” wydawcą „Forum”

Już za tydzień wielkanocny numer „Polityki”

Tydzień w kraju

Cytaty

Tydzień na świecie

Po co Putin otacza się siłownikami

Władimir Putin – po roku od wygranych wyborów – postawił swoich ludzi na czele resortów nazywanych – niezgrabnie, lecz wymownie – „siłowymi”. Co to za posunięcie? – Złapać za gardło, nie dać oddechu.

Pokój 103

Sojusz Lewicy Demokratycznej ma znów największy klub w Sejmie, co związane jest z kilkoma istotnymi przywilejami: z prawem pierwszeństwa do występowania w debatach, największą ilością czasu w tychże debatach, a także do najbardziej reprezentacyjnych pomieszczeń w głównym, najbardziej uczęszczanym korytarzu (w tym do pokoju 103, który otrzymuje najsilniejsze ugrupowanie). SLD reprezentacyjnych gabinetów odbijać do końca kadencji nie będzie, gdyż ma wielkie szanse, by spokojnie przejąć je po wyborach. Na razie sejmowa pozycja SLD wynika z systematycznego rozpadu AWS.

Piętrowe problemy

W ubiegłym tygodniu doczekały się drugiego czytania projekty czterech ustaw mieszkaniowych, skierowane do Sejmu przez rząd ponad półtora roku temu. Kontrowersje wywołał jeden: projekt ustawy o ochronie praw lokatorów. Do najważniejszych zgłoszonych przez posłów poprawek należy propozycja ograniczenia dopuszczalnych podwyżek czynszów, dziś jeszcze regulowanych; mogłyby one wzrosnąć w prywatnych kamienicach średnio czterokrotnie.

Pamiętam ten mur

W Warszawie rozpoczęły się zdjęcia do „Pianisty”. Ten film jest dla reżysera Romana Polańskiego wielkim osobistym przeżyciem. Powraca on w nim do historii nie tylko bohatera Władysława Szpilmana, ale także swojej własnej.

Niech nawet boli

Prof. Leon Kieres, prezes Instytutu Pamięci Narodowej

Pani Teresa od premiera

„Superpremier”, „Wachowski w spódnicy”, „Barwna szara eminencja”, to tylko niektóre z określeń, jakimi dziennikarze obdarzyli minister Teresę Kamińską, szefową doradców premiera. Ważny polityk AWS zapytany o jej faktyczne wpływy odpowiada: – Polską rządzi premier, który nazywa się Teresa Buzek. Ona sama uważa takie opinie za kompletną bzdurę.

Dwa światy Wielkiego Brata

Orwell musi przewracać się w grobie. Jego Wielki Brat miał być przestrogą przed systemem totalitarnym. Tymczasem nasze „bigbradery” – jeden z Sękocina pod Warszawą (TVN), drugi z Bielan pod Wrocławiem (Polsat) przypominają raczej kaowców na wczasach organizowanych przez zakład pracy. Jednak sprawa programów „Big Brother” (BB) i „Dwa światy” (DŚ) elektryzuje opinię publiczną. Jednych dodatnio, innych – ujemnie. Dlatego iskrzy.

Trochę snu i dobry komputer

Mijają właśnie cztery pierwsze tygodnie naszej nowej akcji publicystycznej, której uwieńczeniem będzie przyznanie już nie dwóch, jak deklarowaliśmy na początku, ale co najmniej pięciu stypendiów młodym, utalentowanym naukowcom. Wspierać desperados chce nie tylko wielki biznes, ale też osoby prywatne. Bardzo to satysfakcjonujące, gdy w słuchawce telefonu słyszymy deklarację: – Na całe 25 tys. mnie nie stać, ale chętnie podzielę się tym, co mam.

Polityka wydawcą „Forum”

Pociąg śmie(r)ci

Niemcy: Chłopi, hippisi i anarchiści połączyli się przeciwko energii atomowej

Ciężka hipoteka

Podczas przesłuchań przed komisją stanową Nowego Jorku nie brakowało wypowiedzi w rodzaju: – Polska była pionierem w prześladowaniu Żydów – (profesor historii Bernard Klein). Ale też przerywano niektórym świadkom mówiącym emocjonalnie o polskim antysemityzmie. Miał dominować ton rzeczowy. Sprawa restytucji mienia żydowskiego będzie się w USA ciągnąć jeszcze długo, tak jak nic nie zapowiada szybkiej reprywatyzacji nad Wisłą. Jakie grożą z tego tytułu kłopoty?

Służąca z językiem

Polska od lat zabiega o wpisanie na listę państw uczestniczących w brytyjskim programie au pair. Bezskutecznie. Prawo do wysyłania młodzieży, która mieszka u rodzin angielskich jako rodzaj pomocy domowej ucząc się jednocześnie języka, przyznano przed kilku laty Czechom, Węgrom i Słowacji. Lista wzbogaciła się ostatnio o Macedonię, Bośnię-Hercegowinę. Ale ciągle nie ma na niej Polski.

Barani pęd

Wielka Dido

[dla każdego]

Homo Stasysus

[dla koneserów]

Gnuśność i indolencja

[dla mało wymagających]

Podejrzany

[dla każdego]

Wiatr wieje ze Wschodu

Koniec wieku w kinematografii przyniósł tryumf Wschodu, jakiego nie było od czasu Japończyka Kurosawy. Filmy z Iranu oraz z Tajwanu, Hongkongu i z Chin Ludowych już od paru sezonów zdobywają czołowe nagrody na festiwalach. Do nas dotarło ich zaledwie kilka: mamy właśnie na ekranach „Uniesie nas wiatr” Irańczyka Abbasa Kiarostami oraz „Przyczajony tygrys, ukryty smok” Anga Lee.

Głos przedostatni

Koniec historii, kultura wyczerpania – te hasła jeszcze nie tak dawno rozpalały emocje intelektualistów. Dziś jednak nawet na uniwersytetach intelektualne mody nie są modne, zaś postmoderniści, tak niegdyś głośni, przemienili się w cichych sceptyków.

Współrzędne Otwocka

Efektownie żegna się z Zachętą Anda Rottenberg. Zorganizowana już po jej dymisji wystawa prac Mirosława Bałki (laureata Paszportu „Polityki”) to jedna z najciekawszych propozycji artystycznych ostatnich lat w stolicy. To, co proponuje artysta, jest nie tylko perfekcyjnie zaaranżowane, ale mądre i poruszające. Z pozoru surowe jak pustelnicza cela, w gruncie rzeczy stanowi dla zwiedzających rebus jak z egzaminu na członka Mensy.

Pozory szczęścia

[nie zaszkodzi przeczytać]

Pisarze w grupach

[warto mieć w biblioteczce]

Powrót do peletonu

[warto mieć w biblioteczce]

Nadnaturalny dar ułomności

Siódma powieść Doroty Terakowskiej wchodzi do naszej literatury w aurze porównań. Książka przypomina film „Rain Man” Barry’ego Levinsona oraz utwór dużo lepszy – francuski „Ósmy dzień tygodnia”. „Poczwarka” łagodzi społeczną obcość wobec choroby, przekonując – jak „Rain Man” – że w ułomności może tkwić okruch geniuszu i – jak „Ósmy dzień” – że ułomność to świat zamknięty, nieprzenikalny, nie dający nam żadnych szans na normalny kontakt.

Dojrzała czterolatka

Mijają cztery lata od uchwalenia przez Zgromadzenie Narodowe Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Narodziny tego aktu nie były łatwe. Trwały długo, towarzyszył im sprzeciw znacznej części parlamentarnej i pozaparlamentarnej opozycji, a sama konstytucja ukazywana była przez jej zdecydowanych oponentów niemal jak pomiot szatana.

Koniec inteligentnego idioty

Komputer, choć powszechnie uważany za symbol nowoczesności, jest w istocie prostym liczydłem, tyle że niezwykle rozbudowanym i bardzo szybkim. Prawdziwie inteligentnym urządzeniem będzie dopiero komputer kwantowy, który, wykorzystując fizyczne prawa mikroświata, podoła zadaniom dla obecnych komputerów zupełnie niewykonalnym.

Obywatel nastolatek

Polskie czternastolatki wypadły najlepiej w międzynarodowym teście, sprawdzającym wiedzę z zakresu wychowania obywatelskiego. Rozumieją mechanizmy polityczne, mają własne zdanie i częściej niż sąsiedzi akceptują zmiany, jakie zaszły po 1989 r.

Matki chore na schizofrenię. Co z dziećmi?

Schizofrenia budzi głuchy lęk. Sądy mają w pamięci wstrząsające samobójstwa tzw. rozszerzone, w których matka zabija siebie, ale także i dzieci, wierząc, że chroni je przed rakiem, złym światem, piekłem i niebezpieczeństwami, wytworzonymi przez jej chory umysł.

Żyd, wieczny Polak

– Istnieje coś takiego jak polsko-żydowska wyjątkowość, która sprawia, że odpowiedź na pytanie: kim jestem, w różnych momentach historii brzmi inaczej – mówi Arnold Mostowicz, lekarz łódzkiego getta, dziennikarz, pisarz nazywany polskim Dänikenem, a dziś prezes Stowarzyszenia Żydów-Kombatantów. Wojna wybuchała dla niego dwa razy: bo Hitler wypowiedział ją Polsce, bo wypowiedział ją Żydom. Polska na przemian to akceptowała jego patriotyzm, to wypominała obcość.

Dyskretne łowy

Mają jasny cel: muszą znaleźć na rynku najtęższe umysły i nakłonić do zmiany posady. Łowcy głów, czyli konsultanci firm doradztwa personalnego, przebijają się anonimowo przez chroniący szefów kordon sekretarek. Podczas dyskretnej rozmowy w ustronnej knajpce lub sterylnym pokoju do interview sondują przydatność kandydata. Jak się ludzie sukcesu w takich sytuacjach zachowują?

Pod wiatr

Mieszkający w Olsztynie 39-letni Karol Jabłoński jest żeglarzem i bojerowcem. – Niewątpliwie Karol ma bardzo mocną pozycję w międzynarodowym światku – potwierdza Mateusz Kusznierewicz, mistrz olimpijski z Atlanty, czwarty zawodnik ostatnich igrzysk w Sydney w klasie Finn. – A już jeśli chodzi o bojery, to powiedziałbym, że jego czyny są nie do powtórzenia.

Bohaterowie klęski

Sprawa Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość była ostatnio przedmiotem nieprzyjemnej scysji w Sejmie. Okres bezpośrednio powojenny, bolesny w dziejach Polski, zapewne nieraz jeszcze stanie się obszarem politycznych starć. Co najmniej tak ważne jak oceny polityczne są jednak wnikliwe badania ówczesnych wydarzeń. Publikujemy analityczny tekst historyka zajmującego się tym trudnym czasem i losami WiN.

„Obsadzamy Sejm i Senat”

„Warsztat Wielkiego Mechanika”

„Spadek po Panu Tadeuszu”

„Idzie magister na doktora”

„Skasowana płeć”

„Wolno wszystko”

„Z przeniesienia”

Dzień dziwaka

Dział kadr

Retusz

Amerykański Miłosz

„Czarodziejska góra. Amerykański portret Czesława Miłosza”, TVP 1

Labirynt zbrodni

„Polityczne zabójstwa” serial dok., Canal Plus

Potrzeba odróżnienia

Opinie

Na dwa świerszcze

Stan nieważności

Władza w Moskwie nie posłuchała kosmonautów z Gwiezdnego Miasteczka – narodowych bohaterów poprzedniego i obecnego imperium, pozytywnych charakterów ze szkolnych czytanek, weteranów wyścigu w kosmosie. Do ostatniego dnia występowali w telewizyjnych programach ubrani w paradne mundury i dawali wywiady do gazet. Bronili stacji orbitalnej Mir i etosu kosmonauty. Robili świetne wrażenie, tacy kompetentni i spokojni w gniewie. Mówili, że Mir powinien latać na chwałę Rosji, a tu sprawa polityczna i ktoś mocny uparł się zrobić ze stacji widowisko dla rybaków z wysp Pacyfiku. Po nagraniu w telewizji kosmonauci jechali 50 km na wschód od Moskwy, do zony za murem, do bloków Gwiezdnego Miasteczka, gdzie niektórzy z nich mieszkają i pracują od czasu lotu Jurija Gagarina. Czekają na wielki upadek.

Polityka i obyczaje