Świat 2001 – remanent

Pod czyją ochronę?

Daleko do Jerozolimy

Prezydencka drużyna

Rok 2001

Wróżka Dagmara:

Książka Ludwika Stommy

18 razy NAJ

Jak co roku publikujemy księgę polskich rekordów. Teraz również wybraliśmy postacie, wydarzenia i fakty, które były „naj” w 2000 ro-ku – najbardziej głośne, najbardziej doniosłe i najbardziej zaskakujące lub wzruszające. Czy będziemy o nich pamiętać po latach? o wielu na pewno nie, niektóre znajdą się jednak w każdej opowieści o naszych czasach. Dzisiaj w końcu XX wieku wydają się nam ważne i żyją w naszej świadomości. Potwierdzają to także koledzy dziennikarze i znani politycy, których – tradycyjnie – poprosiliśmy o ich typy i wskazania.

Nagrody w konkursie „Zostań prorokiem we własnym kraju”

Kto to powiedział?

Ubiegły rok – chyba jak żaden inny – obfitował w zdumiewające, oburzające, obraźliwe bądź niemądre wypowiedzi polityków. Wynika to zapewne z nasilenia działalności publicznej związanej z kampanią prezydencką oraz przygotowaniami do nadchodzących wyborów parlamentarnych. Zamieszczamy dwanaście szczególnie zwracających uwagę wypowiedzi. Czytelnikom zaś proponujemy zabawę: dopasowanie cytatów do fotografii polityków. Na końcu zamieszczamy prawidłowe odpowiedzi. Tym razem nagród nie będzie. Ten kto bezbłędnie połączył dwanaście zdań z dwunastoma fotografiami, jest prawdziwym zwierzęciem politycznym. Od 5 do 10 prawidłowych odpowiedzi oznacza kibica politycznego, poniżej 5 – to człowiek, który nad swoją wiedzą polityczną powinien jeszcze popracować.

Tydzień w kraju

Cytaty

Tydzień na świecie

Przełom na fotografii

Tuż przed Wigilią politycy AWS pojednali się i postanowili, że do wyborów pójdą jednak razem. Na czele nowej federacji wszystkich podmiotów tworzących to ugrupowanie staną Jerzy Buzek i Maciej Płażyński. Na nowo przeliczono parytety, a na dodatek zapowiedziano chęć utworzenia jednej partii. Na początku przyszłego roku ma się odbyć zjazd programowy.

Na prawo most, na lewo most

Drugie tysiąclecie człowieka pracującego skończyło się już w piątek, 22 dnia grudnia. Pod względem godzin spędzonych w pracy rok 2001 będzie jeszcze krótszy. Czy opłaca się mniej pracować?

Czeski serial

Nagła wymiana prezesów w czeskiej telewizji w okresie tuż przed świętami Bożego Narodzenia, błyskawiczne mianowanie nowego szefa telewizyjnych wiadomości, okupacja studiów telewizyjnych przez pracowników, którzy widzą w tych zmianach zamach na wolność słowa i polityczną niezależność, masowe demonstracje obywateli popierające protestujących dziennikarzy. Ten przedziwny spektakl rozgrywany na oczach telewidzów obnażył słabości systemu medialnego i skłócił czołowych polityków.

Nowe czapki listonoszy

Nowy rok Poczta Polska rozpoczęła od podwyżek. Drożej będziemy płacić m.in. za wysłanie listu, kartki pocztowej, przesyłki poleconej, czyli za te usługi, na które poczta ma monopol.

Ziarno prawdy

Aleksander Kwaśniewski ułaskawił działacza NSZZ Rolników Indywidualnych Mariana Zagórnego. Prezydent uznał, że czyny popełnione przez lidera związkowego (wysypywanie ziarna na tory) nie noszą znamion przestępstwa pospolitego i nie stanowią wysokiego zagrożenia społecznego. Sprawiedliwości stało się zadość, oceniają zwolennicy Zagórnego. To kpiny z prawa, twierdzą przeciwnicy. A sam Zagórny obiecuje, że ziarna już nie będzie wysypywał, ale od pilnowania granic nie odstąpi.

Jest źle, będzie gorzej

Po dwóch latach niby-reformy w służbie zdrowia jest tragicznie. Coraz lepiej mają się tylko pracownicy kas chorych. Ostatnio posłowie wzburzonemu społeczeństwu rzucili ochłap – przegłosowali likwidację „czapki”, czyli Krajowego Związku Kas Chorych i uchwalili, że finanse tych instytucji będą jawne. Nigdy jednak nie jest tak źle, żeby nie mogło być jeszcze gorzej. To właśnie czeka nas w nadchodzącym roku.

Buźką w serduszko

7 stycznia na ulice Nysy wyjdą dwa zespoły młodych wolontariuszy. Jeden tradycyjny, związany z Jurkiem Owsiakiem, który w pierwszą niedzielę stycznia organizuje jak co roku finał ogólnopolskiej kwesty. Druga powstała niedawno pod batutą Janusza Sanockiego, burmistrza miasta, aby rzucić tej pierwszej wyzwanie.

Pod prąd

Brakuje tu wszystkiego: pracy, pieniędzy, prądu, nawet wody w rzekach. Ale obywatele znoszą te niedogodności ze spokojem, bo pozbyli się największego utrapienia – rządów Slobodana Miloszevicia i jego partii. Zwycięstwo wyborcze Demokratycznej Opozycji Serbii (DOS) jest miażdżące.

Ten drugi

Kilkadziesiąt lat życia Ala Gore’a było zorganizowanych wokół jednej myśli i jednego celu – pokonać wszystkich i zamieszkać w Białym Domu. Teraz te marzenia zostały pogrzebane. Pytanie: na cztery lata czy na zawsze?

Tak zimno, że zamarzł nawet szpital

Byłem w lodowym piekle – jeden z najpotężniejszych rosyjskich ministrów, który na co dzień obcuje z katastrofami i klęskami żywiołowymi, z trudem znajdował słowa na opisanie tego, co zobaczył. Opowiadał o mieszkańcach zamarzających domów w mieście Artiom w Kraju Nadmorskim na rosyjskim Dalekim Wschodzie.

Co zaatakować? – miniprzewodnik muzealny

Perkusyjny odlot

[dla każdego]

Śmierć w muzeum

[dla każdego]

Nie te rozkosze

[dla najbardziej wytrwałych]

Wdowa Świętego Piotra

[dla koneserów]

Paszporty Polityki 2000. Nominacje

Naga moda

Niemal równocześnie otworzono w stolicy dwie wystawy: jubileuszową ekspozycję z okazji stulecia galerii Zachęta oraz – w Centrum Sztuki Współczesnej – „Scenę 2000”, przegląd dorobku młodych twórców wykraczających poza tradycyjne konwencje, czy jak to się zazwyczaj pisze: awangardowych. Zapewne przez przypadek obie doskonale się zazębiają; dokładnie tam, gdzie kończy się jedna, zaczyna się druga. Łącznikiem zaś stało się troje artystów, których prace wystawiono w obu miejscach: Katarzyna Kozyra, Mirosław Bałka i Paweł Althamer.

Ankieta Polityki

Ankietę prosimy wyciąć, złożyć do 1/4 obecnego formatu, skleić z każdej strony (np. taśmą klejącą – nie zszywać!) i bez naklejania znaczka wrzucić do skrzynki pocztowej.

Wschód zachodzi

W dzisiejszym potocznym odbiorze Polaków Rosja to przede wszystkim polityka, potem mafia, no i jeszcze historyczne urazy – narzucenie komunizmu, Katyń, zabory. Przeciętny Polak – jak wynika z sondaży – nie chciałby mieć w rodzinie Rosjanina, z dwojga złego wolałby Niemca. Negatywny stereotyp nie pozostaje bez wpływu na stosunek do kultury rosyjskiej. Ta z czasów ZSRR kojarzy się z indoktrynacją, ta współczesna obchodzi głównie koneserów.

Kupaż, niestety

Biznesmen grany przez Marka Kondrata trafia przypadkiem na wieś postpegeerowską, gdzie poderwie zgnuśniałych włościan do czynu, otwierając wytwórnię najtańszych win w okolicy. Śmiesznie ma być już w scenie angażowania pracowników do firmy, np. gdy Stanisława Celińska dowiedziawszy się, że zatrudniona zostanie przy kupażu, odpowiada wniebowzięta: Mogę pracować i przy kupach! Widać wysiłki twórców, by dalej było jeszcze śmieszniej.

Po prawdę idzie się jak w góry

Rozmowa z reżyserem Davidem Lynchem

Za prosta historia?

Dzieło sztuki, żeby zaistniało dziś w świadomości odbiorców i komentatorów, musi mieć podpórkę. Podpórką może być młodość twórcy, najlepiej połączona z podważaniem całego dotychczasowego dorobku ludzkości w danej dziedzinie. Albo przeciwnie – tak ugruntowana pozycja, że nikt nie odważy się skrzywić. Albo „kultowość” – najczęściej forsownie wykreowana. Albo wpisanie się w modne ciągi skojarzeń, szansa na popisowe komentarze krytyków. Jeśli nie dysponujesz tą lub podobną podpórką, lepiej idź od razu, bracie, na spacer. Nie pchaj się na targ.

Memento

[nie zaszkodzi przeczytać]

Szczekając po angielsku

[warto mieć w biblioteczce]

Warto rozmawiać

[warto mieć w biblioteczce]

Pomoc na drodze

Płać za PIT

Gorsza premia

Kolos na glinianych nogach

Nadzieje w Radzie

Lokomotywa zwalnia

Pieniądze z Brukseli

Szybsze prawo

Łasa kasa

Jarosław Bauc, minister finansów, o wyrwach w budżecie, reformie podatków i woli politycznej

Pręgierz on-line

Nie płacisz długów? Jesteś złym szefem dla swych pracowników? Źle traktujesz klientów? Strzeż się, bo możesz trafić na czarną listę. W Internecie trwa wymierzanie sprawiedliwości.

Czynsze w górę, kłopoty w dół

Lokatorzy eksmitowani w Katowicach do baraku dla niepłacących czynszu nie starali się o dodatki mieszkaniowe – większość nie wiedziała o ich istnieniu. Krakowska emerytka z dwupokojowego mieszkania w starej kamienicy, z w.c. na korytarzu, nie dostaje dodatku, bo zajmuje za dużo metrów. Z pomocy tej korzystało w pierwszej połowie 2000 r. zaledwie 7,1 proc. gospodarstw domowych. Ustawa o dodatkach mieszkaniowych, nad którą pracuje Sejm, ma tę pomoc rozszerzyć, ale... za kilka lat.

Drogi mąż, najdroższa żona

Na początku jest wielka miłość, oświadczyny i decyzja o małżeństwie. Potem w nową drogę życia wyprawia narzeczonych armia specjalistów z branży ślubno-weselnej. Większość młodych ludzi marzy, by choć ten jeden raz poczuć się jak bohaterowie „Dynastii”. Kosztuje to majątek, ale jeśli chodzi o ślub, rodzice z groszem się nie liczą. Właśnie zaczyna się karnawał, sezon, kiedy spełnią się ślubne marzenia kolejnego pokolenia Polaków.

Nic się nie przedawnia

Tytułowe zdanie jest w oczywisty sposób nieprawdziwe. Nawet Urząd Skarbowy po kilku latach nie może mieć do nas pretensji o pieniądze – jeśli nie przedstawi ich wcześniej. Zgłoszenie dziś przez Polskę wniosku o moralne i materialne zadośćuczynienie przez Mongolię za straty wynikłe z najazdu tatarskiego w XIII w. wywołałoby zdziwione spojrzenia. A jednak...

Każdy sobie

W sześć lat po wydaniu niemieckim, które w Niemczech wzbudziło żywą dyskusję, monumentalne dzieło Klausa Zernacka, porównawcza analiza dziejów Polski i Rosji, ukazało się w polskim przekładzie.

Pan kotek był chory

Groźba przywleczenia do Polski choroby szalonych krów ujawniła konflikt między państwowymi i prywatnymi lekarzami weterynarii o to, kto ma zarabiać na badaniu bydła i mięsa. Z siedmiu tysięcy polskich weterynarzy, co trzeci pracuje w państwowej inspekcji weterynaryjnej, reszta na swoim. Jako pierwsi lekarze w Polsce weterynarze zostali bowiem przymusowo sprywatyzowani i na własnej skórze sprawdzili mechanizmy naszej – nieco skundlonej – gospodarki rynkowej.

Pierwsza czytanka

W Niemczech – jak za Bismarcka – toczy się nowy „Kulturkampf”, dyskusja, jaką kulturę należałoby narzucić zamieszkującym Niemcy milionom obcokrajowców jako obowiązującą wszystkich „kulturę przewodnią”. Chadecja, wciąż jeszcze mocno osłabiona przez aferę Helmuta Kohla, znalazła temat, którym chce przycisnąć Gerharda Schrödera do muru: brak patriotyzmu i zachwiany stosunek do narodu i ojczyzny.

Rekordy do bicia

Nikt nie wie, ile sportowych rekordów ustanowiono w XX stuleciu! Żadnych danych nie ma nawet w „Księdze Rekordów Guinnessa”. A byłby to swego rodzaju rekord rekordów. Zdaniem znawców – zebrałoby się dobre kilkadziesiąt tysięcy! W minionym wieku bowiem ludzie dosłownie oszaleli, aby udowadniać swoją coraz wyższą sprawność, zwłaszcza odkąd sport stał się doskonale płatnym zawodem. Dokąd XXI wiek przesunie granice ludzkich możliwości?

Wymiar niesprawiedliwości

Kolegia do spraw wykroczeń powołano w 1951 r., liczą sobie więc blisko pół wieku. Od początku towarzyszyła im społeczna niechęć. W kraju, w którym od XV stulecia władzę sądzenia składano w ręce sędziego, odstąpienie prawa karania (nie tylko grzywną, ale i aresztem do 3 miesięcy) tzw. czynnikowi społecznemu, czyli starannie upolitycznionym niefachowcom, było zabiegiem podejrzanym, sprzecznym z całą wielowiekową tradycją.

Kosmiczne zmarszczki

Dzięki gwałtownemu rozwojowi technik obserwacyjnych kosmologia wkracza w XXI w. jako nauka eksperymentalna. Panuje powszechne przekonanie, że wiedza o przeszłych i przyszłych losach wszechświata kryje się w wynikach pomiarów, które już wkrótce zostaną przeprowadzone. Odpowiedziawszy jednak na pytanie „jak?”, kosmologom przyjdzie się zmierzyć z pytaniem „dlaczego?”

Historia pewnej fotografii

Dział kadr

Bez wielkiego otwarcia

Zdjęcie gabinetowe

„Unia Wyboru”

„Szeryf generalny”

„Buła na palcu”

„Wilki w gronostajach”

Zostałem zniesławiony

Wielka siostra

„Agent” TVN, „Ryzykanci” TVP 2

Opinie

Koronowane głowy

Sylwester

Opowieści z Tybetu

Tuż przed świętami dotarła z Tybetu wiadomość, że w więzieniu w Lhasie zmarł Shol Dawa, tybetański opozycjonista, który od 1995 r. odsiadywał dziesięcioletni wyrok za zbieranie informacji o więźniach politycznych w tym kraju, zagarniętym zbrojnie w 1950 r. przez Chińską Republikę Ludową. A oto historia czworga innych opozycjonistów, którzy żyją, gdyż udało im się wyrwać z chińskich więzień i z Tybetu. Palden Gjaco, buddyjski mnich. Wiek: 70 lat. 33 lata więzienia. Jama ustna wypalona elektryczną pałką. Anila Paczen Dolma, mniszka. Wiek: 67 lat. 21 lat więzienia. Bita, torturowana i gwałcona elektryczną pałką. Reting Tenpa Tsering, kupiec. Wiek: 67 lat. 22 lata więzienia. Torturowany. Chińska kula w plecach. Tenzin Kunchap, były mnich. Wiek: 32 lata. Rodziców nie pamięta: siedzieli w więzieniu. On też był więziony przez trzy i pół roku.

Polityka i obyczaje