Milczenie kozic

Prawda Kresów

Kto jest prawdziwym bohaterem tamtego czasu: Rzeczpospolita i kozacka Ukraina czy też Skrzetuscy, Chmielniccy, Zagłobowie, Bohunowie? Czy chcemy widzieć romans wpisany w dzieje, czy też ważny fragment dziejów Rzeczypospolitej z romansem rozgrywającym się na drugim planie? Pytania można mnożyć i od sposobu ich postawienia zależeć będzie, czy usatysfakcjonuje nas  wchodzący na ekrany film "Ogniem i mieczem".

Rozgryźć problem wraz z kanapką

Rozmowa z Henrykiem Pawłowskim, nauczycielem matematyki w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Toruniu, promotorem olimpijczyków.

Towarzysze niedoli. Dlaczego nas do nich ciągnie?

Bardzo lubimy naszych towarzyszy niedoli. Ale do czasu. Kiedy któryś z nich przestaje nim być, zostaje natychmiast wyrzucony z klubu. Zamiast cieszyć się, że mu się udało, pozostali zaczynają mu zazdrościć. To jest to, o czym mówi się w kategoriach polskiego piekiełka.

Pokaż mi swoje DNA

Układ genów decyduje o skłonnościach do rozmaitych chorób, a także - do przemocy i agresji. Do końca pierwszej dekady dwudziestego pierwszego wieku naukowcy zamierzają poznać całą sekwencję ludzkiego genomu, każdy z trzech miliardów nukleotydów, tworzących sto tysięcy genów, składających się na nasze genetyczne dziedzictwo.

Równo bez sensu

Po raz kolejny do parlamentu i na pierwsze strony gazet wrócił pomysł powszechnego uwłaszczenia obywateli III RP. Część AWS prze do niego jak czołg, co już wywołało kryzys w koalicji. Pod projektem ustawy uwłaszczeniowej (autorstwa prof. Adama Bieli z KUL), leżącym w Sejmie od maja ubiegłego roku, podpisała się większość, bo 111 posłów AWS, w tym Marian Krzaklewski. Dokument ów jest najgroźniejszą utopią ekonomiczną, jaka trafiła do Sejmu. A trudno tu było o rekord.

Jerzy Turowicz (1912-1999)

Rafał Kwiatkowski: Sam ruszam duszą

Rozmowa z wiolonczelistą Rafałem Kwiatkowskim, laureatem Paszportu „Polityki”.

Pomysł na dobrą figurę

Benvenuto Cellini uważał nawet, iż rzeźba jest ośmiokrotnie doskonalsza od rysunku i malarstwa, a różnica między nimi jest tak wielka, jak między cieniem i przedmiotem, który cień rzuca. Czy tak jest naprawdę, możemy się zastanawiać oglądając w stołecznej Zachęcie wystawę "Figura w rzeźbie polskiej XIX i XX wieku".

Błazen wielki mąż

Walka o Tadeusza Boya-Żeleńskiego toczy się nadal; zwykło się ją prowadzić najczęściej w dwóch przeciwstawnych sobie tonacjach: pamfletu i laudacji. Józef Hen pragnie iść środkiem drogi, nie ukrywając wszakże swoistego zauroczenia Boyem.

Smutni koledzy Jamesa Bonda

Ronin w feudalnej Japonii był to samuraj bez przydziału, który angażował się na własną odpowiedzialność do doraźnej akcji zbrojnej, gdy zdarzała się okazja. W filmie pod tymże tytułem występują podobni profesjonaliści współcześni, których bieg historii pozbawił użyteczności; znaleźli się w impasie i gotowi są podjąć się jakiejkolwiek roboty.

Dwór na rozstajach

"Ukochany mój bracie, niech Allah strzeże Twego zdrowia... Niestety zawiodłeś mnie, dlatego odwołuję cię ze stanowiska następcy tronu...". Tak pisał król Husajn do młodszego brata, księcia Hasana. Kilka dni później oświadczył, że koronę odziedziczy jego najstarszy syn Abdalla. Za niespodziewaną decyzją kryją się wielomiesięczne dworskie intrygi i ciężki stan zdrowia monarchy. Stawka jest nie byle jaka: przyszłość całej Jordanii, której upadek wielu powitałoby z radością.

Przezroczystość

Światem wstrząsają informacje o korupcji: Międzynarodowy Komitet Olimpijski, Willy Claes (były sekretarz generalny NATO), Roland Dumas (były minister spraw zagranicznych Francji). Są jednak rejony, gdzie przekupstwo zanika. Transparency International, pozarządowa organizacja o zasięgu światowym, ogłosiła Danię krajem wolnym od korupcji. Niewiele gorsi są też sąsiedzi: Szwecja, Finlandia, Norwegia i Islandia. Jak oni to zrobili?

Zostało z Okrągłego Stołu

To właśnie one ruszyły z posad bryłę Polski. Uruchomiły lawinę, która zmieniła wszystko: naszą politykę i gospodarkę, nasze życie narodowe i społeczne. Przyspieszyły ostateczny demontaż realnego socjalizmu, systemu przypieczętowanego w Jałcie przed półwieczem. Okrągły Stół - jak widzimy to dzisiaj - okazał się kołem zamachowym polskiej demokracji. Ale tym kołem ktoś na początku musiał zakręcić.

Lepper idzie na wojnę

Andrzej Lepper wyrósł w zeszłym tygodniu na przywódcę chłopskiej rebelii, zdominował scenę polityczną, rząd ustawił w narożniku i walił jak w bokserski worek, wyparł z czołówek gazet nawet prezydenta Clintona. Jak to możliwe, że jeden człowiek potrafił skutecznie sparaliżować kraj? I kim w istocie jest Lepper - czy zdolnym politykiem aspirującym do odgrywania ważnej roli w państwie, czy też groźną postacią z politycznego marginesu?

Klienci Leppera

Od 10 lat rolnicy narzekają, że skazano ich na wymarcie, protestują, blokują, okupują. Rządy się zmieniają, czas płynie, a wieś polska jaka była taka pozostała. Zmarnowaliśmy te lata spychając reformę w rolnictwie na dalszy plan. Ale to samo mogą powiedzieć górnicy, służba zdrowia, nauczyciele. Różnica jest chyba tylko taka, że w rolnictwie naprawia się błędy jeszcze dłużej niż w innych dziedzinach: nawet kilkanaście lat. Wpierw należy jednak dobrze zdefiniować te błędy, a z tym są kłopoty. Np. najnowsze blokady rolnicze przejść granicznych i dróg minister rolnictwa Jacek Janiszewski nazwał protestem serca. Spełnienie żądań rolników wcale nie będzie jednak okazaniem im serca.

Cena marki

Najpierw o znakach towarowych zapomniano - dzisiaj wszyscy o nie walczą.  Prywatyzując polską gospodarkę zapomniano o znakach towarowych. Przypomnieli o nich zagraniczni inwestorzy domagając się prawa do działania pod starymi szyldami i wytwarzania wyrobów pod tradycyjnymi, krajowymi markami. Dziś okazuje się, że zagmatwana sytuacja prawna słynnych polskich znaków towarowych staje się barierą w prywatyzacji. Bo co, na przykład, począć z branżą spirytusową, gdy prawa do znaków Wódka Wyborowa czy Żubrówka rości sobie kilkanaście firm?

Rada Karingtona

Pół roku temu w Zgorzelcu i okolicach w walce gangów o panowanie na polsko-niemieckiej granicy zginęło kilkanaście osób (POLITYKA 38/98). Przywódcą jednej z walczących grup jest Karington, nazywany królem Nysy, decydującym kto, gdzie i co może przemycić przez graniczną rzekę. W styczniu wyszło na jaw, że przewodniczący Rady Miejskiej Zgorzelca Maciej Dobrzyński jest dłużnikiem Karingtona. Pożyczył 50 tys. zł na organizację spółki, której obaj mieli być udziałowcami. Spółka rozpadła się, jednak przewodniczący nie oddał pieniędzy. Obecnie z diety radnego połowę zabiera mu komornik.

Bermudzki trójkąt lustracji

Krążą plotki, podgrzewane przez media, ilu to posłów, senatorów czy innych przedstawicieli najwyższych władz złożyło fałszywe oświadczenia lustracyjne. Jeszcze kilkanaście tygodni temu miało ich być pięćdziesięciu, obecnie mówi się już o setce. Trwa wielkie oczekiwanie, kto pierwszy rzuci swoją, wymierzoną w politycznego przeciwnika listę agentów: prawica czy lewica?

Perswazje i wycinki

Nie ma wielkich dramaturgów współczesnych i wielkich przedstawień teatralnych. Jeśli zjawi się na deskach teatru coś pobudzającego myśl, uczucie i wyobraźnię, to zaraz potem następują nudy na pudy. Ożywienie okazuje się pozorne. Kryzys teatru jest chroniczny.

Polować i potrząsać

Sprawiedliwość bez granic

Pisząc o sprawiedliwości międzynarodowej i ryzyku, jakie towarzyszy wędrówkom różnych dzieł sztuki, nie mogę się opędzić od myśli, że ten sam proces przenosi się także na ludzi.

Dopisek po dopisku

Redaktor odpowiedzialny "Polityki" napisał, że skrócił mój felieton o akapit "w którym autor donosi, że kocha Basię i inne osoby, o czym wielokrotnie już pisał". Tragiczne i bolesne nieporozumienie!

Śmierć lunaparku, czyli historia upadku pewnego parku rozrywki

Lunapark Europa stoi na warszawskich Stegnach, na smutnym, wytarganym przez wiatry śródmiejskim stepie i wygląda jak niespełniona obietnica wielkiego karnawału.