Martwe szyby

Złowić na Żywca

Pod koniec lipca do Sądu Wojewódzkiego w Bielsku-Białej wpłynął pozew spadkobierców arcyksięcia dążących do odzyskania własności ziemi i "starego browaru".

Polski garbus

Miłość Polaków do Poloneza nie wytrzymała próby czasu. Mimo poprawy jakości, modernizacji i niskiej ceny, auto gwałtownie traci pozycję rynkową. Tymczasem w Polonezie zakochali się... Koreańczycy. Choć przynosi im straty, zapowiadają, że nadal będą go produkować, a w przyszłym roku wypuszczą nawet nowy model - Poloneza kombi.

Ulubieńcy w odwrocie

Na liście krajowej również parę zaskoczeń: tryumfują tutaj nieżyjący klasycy oraz aktorzy starszego i średniego pokolenia, mający od lat ustaloną renomę - profesjonaliści w starym stylu, sprzed epoki wideo i prasy masowej. Ulubieńcy pism kolorowych, gwiazdy z okładek, bohaterowie kina akcji - na odległych miejscach.

Władza rad

Prezydent przesłał do Trybunału Konstytucyjnego tzw. nowelizację ustawy warszawskiej. Jest to jedyna decyzja, jaką Aleksander Kwaśniewski mógł podjąć. Jeżeli mówimy o legislacyjnych skandalach, to sposób narodzin tej ustawy na takie miano niewątpliwie zasługuje.

Co tydzień ostrzej

Najpierw, w poniedziałek 3 sierpnia, na przejściu granicznym w Muszynie protestujący przeciwko importowi zbóż rolnicy wysypali na tory węgierską pszenicę oraz jęczmień i kukurydzę wartości 370 tys. zł. Następnego dnia w 58 miejscach zablokowali drogi i mosty, pikietowali urzędy. Politycy koalicji rządzącej "wyrazili zdziwienie", opozycyjni - głównie z PSL - oskarżają rząd o prowokowanie rolników.

Rzuty karne

Najciekawszy mecz w ciągu minionych trzech lat rozegrali działacze, a nie piłkarze. Dodajmy - mecz zażarty, ale w stylu jeszcze gorszym niż te cotygodniowe na boisku. Dla jednych był to thriller, dla drugich operetka. W rezultacie zastosowanego przez FIFA ultimatum w sprawie wykluczenia polskich drużyn z międzynarodowych rozgrywek, zmagania do ostatniej minuty trzymały widzów w napięciu.

Dolina krzyży

Kazimierz Świtoń jest skuteczny. Swoją głodówką i apelem o stawianie krzyży na żwirowisku w Oświęcimiu zahamował dialog polsko-żydowski. Nie podpisano planowanej na połowę lipca "Deklaracji Oświęcimskiej", ustalającej zasady nowoczesnego urządzenia terenu obozu zagłady. Premierowi Buzkowi nie udało się podczas jego niedawnej wizyty w Waszyngtonie przełamać impasu w tej sprawie. Kościołowi hierachicznemu akcja Świtonia zamknęła - z kilkoma wyjątkami - usta. Nawet biskup Tadeusz Pieronek uznał, że w obecnej sytuacji "jedynym rozwiązaniem jest milczenie".

Połykanie Radzymina

Rząd narysował wreszcie mapę powiatów. Będzie ich ostatecznie ponad 300 ziemskich i ponad 60 grodzkich, czyli miast na prawach powiatów. Dla części polityków jest to liczba zbyt duża; dla niektórych społeczności lokalnych - zbyt mała. Powiatowe pospolite ruszenie było o wiele większe niż wojewódzkie, ale nie miało takiej jak wojewódzkie siły propagandowego przebicia.

Ponure żniwa

Nie ma nic dziwnego w tym, że w gorący czas żniw rolnicy blokują drogi i przejścia graniczne oraz zapowiadają, że na podobne akcje znajdą czas w każdy wtorek. Dochody ponad 65 proc. rolników nie zależą przecież od zbiorów, ale od budżetu państwa. Nie batalia żniwna jest więc dla nich istotna, lecz boje o podział publicznych pieniędzy, w istocie cudzych, gdyż wieś i rolnictwo są praktycznie wyłączone ze świadczeń na rzecz państwa. Blokada dróg jest więc tylko rozgrzewką do walki, która po wakacjach rozegra się w parlamencie.

Żywot motyla

Franciszek Józef Kaletta po wojnie zamieszkał w Caracas. Kolekcjonował owady. Swój wielki zbiór przed rokiem ofiarował Muzeum Przyrodniczemu Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Do dziś kolekcja nie dotarła do Polski. Dotarł za to jej leciwy właściciel - i tułał się z kuferkiem po kraju.

Pierwsze - nie podjudzać

Odpowiadając na pytanie redakcji "Polityki" - nie zastanawiam się nad tym, kto i za jakie pieniądze zorganizuje Radio Wolna Białoruś, lecz wyłącznie nad tym, jak przy jego tworzeniu i prowadzeniu wykorzystać wieloletnie doświadczenia Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Dla jasności porządkuję swoje uwagi w dziesięciu punktach.

Choroby stanu

W szpitalu wojskowym Praga Stresowice 61-letni Vaclav Havel był przez pół godziny między życiem a śmiercią. Jego osobisty lekarz dr Ilja Kotik podaje, jakie zmierzono mu tętno; każdy w Pradze zna najintymniejsze detale organizmu pacjenta: od zoperowanego jelita grubego po rurkę w tchawicy ułatwiającą oddychanie. Dr Claude Gubler, osobisty lekarz prezydenta Mitterranda, sam zbierał każdy włos z grzebienia chorego, wszystkie ampułki, wata, przylepiec były gromadzone i palone. Próbki krwi prezydenta oddawano do analizy pod innym nazwiskiem. Gubler przez 11 lat co pół roku publikował sfałszowany komunikat o stanie zdrowia prezydenta wielkiego mocarstwa. Prezydent kazał mu oszukiwać.

Barwy kampanii

To jeszcze nie jest ta właściwa kampania, choć główni matadorzy już wychodzą na arenę. Na niespełna dwa miesiące przed wyborami do Bundestagu kanclerz Kohl sprawia wrażenie lokomotywy pod parą. W popularnym programie telewizji ZDF "I co teraz..." był pełen energii, zaczepny, jak gdyby sprawowany od 16 lat urząd kanclerski wcale go nie wyjałowił i znudził.

Hamburg: Port wytworny

Ponad trzydzieści lat temu po raz pierwszy znalazłem się w RFN. Była to podróż pouczająca i egzotyczna. W Baden-Baden spotkałem miłego, starszego pana, który usiłował mnie przekonywać, że Badeńczycy to właściwie wcale nie są Niemcy, od stuleci bowiem hołdują francuskim obyczajom i sposobowi myślenia, a z Niemcami, poza językiem, nic ich w przeszłości nie łączyło. W dwa dni potem byłem w Hamburgu.

Kamień nie rdzewieje

Trudno w to uwierzyć, ale The Rolling Stones grają od 36 lat. I chociaż wszyscy zdążyliśmy się oswoić z żywotnością rozmaitych weteranów muzyki popularnej, akurat ten przypadek jest szczególny. Stonesi bowiem, od początku swojej kariery do dziś, konsekwentnie kultywują to, co nazwać można etosem rocka. Rolling Stones zagrają w Chorzowie 14 sierpnia, zaświadczając, że pojawiające się od czasu do czasu informacje o śmierci rocka są mocno przesadzone.

Brzydkie wyrazy

Język polski jest dziś opanowywany przez słowa wulgarne. Kiedyś wstydliwie ukrywane, wykropkowywane, cenzurowane, dziś zdecydowanie wkraczają w coraz więcej obszarów, dotąd od językowych sprośności wolnych.

Literatura ze snów

Henryk Bereza znalazł w "Epistołach" formę oddającą ducha naszych rozchwianych "postmodernistycznych" czasów. Co oczywiście prawdą nie jest, bo Bereza pisze tak od lat, by nie powiedzieć od zawsze. Rzecz w tym, że jest po prostu jedną z najbardziej wyrazistych osobowości polskiej krytyki ostat-niego półwiecza.

Klaudiusz to nie ja

Telewizja Polska postanowiła przypomnieć znany serial brytyjski "Ja, Klaudiusz". Trzecia to bodaj emisja na przestrzeni około dwudziestu lat. I pierwsza okaleczona.

Towarzysze, posprzątajcie

Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych udostępniło mi ostatnio dokumenty dotyczące amerykańskiej Akcji Balonowej na Polskę w latach 1955-56. Ponieważ kierowałem nią w Dziale Prasowym Komitetu Wolnej Europy w Nowym Jorku, dokumenty te są dla mnie szczególnie interesujące. Ale wydaje mi się, że zasługują też na szerszą uwagę, ponieważ ilustrują sytuację w kraju w znaczącym okresie - u progu polskiego Października.

Tajne nieróbstwo

W Najwyższej Izbie Kontroli słyszę, że kolejni ministrowie edukacji narodowej (dawnej oświaty) nie byli w stanie przez 25 lat wydać rozporządzenia wykonawczego do ustawy, normującego wynagrodzenia za prace archeologiczne. Archeologia zajmuje się najodleglejszą przeszłością, więc co to dla niej zaledwie ćwierć wieku? To jest z pewnością przypadek rekordowy, ekstremalny, humorystyczny lenistwa legislacyjnego ministra. Jednak śmiać nie ma się z czego.

Różowe dolary

Na czym polega różnica między zawodami hetero i homo? Weźmy zapasy. Dwóch potężnie umięśnionych, włochatych mężczyzn próbuje się położyć na łopatki. Jednemu się udało. Radość i smutek. Jak na razie nie ma różnic. Ale wtedy zwycięzca łapie w objęcia pokonanego i z pasją go całuje. Prosto w usta.

Folwark części zamiennych

Twórcy owcy Dolly, myszki Cumuliny i jej potomków zapowiadają sklonowanie transgenicznych świń, których organy mogłyby być przeszczepiane ludziom. Na efekty ich pracy prawdopodobnie nie trzeba będzie czekać zbyt długo, wszak przepis na klonowanie okazał się skuteczny w stosunku do owiec, krów i myszy. Ze świniami nie powinno więc być większych problemów.

Poligony bólu

"Nie musi boleć" - pod takim hasłem, przez osiem tygodni, prezentowaliśmy na łamach "Polityki" teksty, które miały wspólny cel: odmitologizować ból i nauczyć go pokonywać. Czy ten zamiar się powiódł? Mamy nadzieję, że tak. Chociaż zmiana stereotypów i złych przyzwyczajeń nie jest możliwa natychmiast, udało nam się dociec przyczyn cichej epidemii bólu. Teraz czas na podsumowanie.

Galop araba

Za piękne nogi można dostać dwadzieścia punktów. Sędziowie jawnie oceniają każdą uczestniczkę tego konkursu piękności, przyznając punkty za kształt głowy i szyi, za wygląd całego ciała i za ruch. Pokazując tabliczki z punktami wskazują widzom, która jest piękna, która jeszcze piękniejsza. Uczestniczki dbają, by się najlepiej pokazać. Tak prezentują swe walory, by wszyscy docenili ich doskonale łabędziowatą szyję, głowę drobną, nogi delikatne. No i ruch... Taki ruch trzeba mieć we krwi i kroczyć po wybiegu z gracją przewyższającą wszystko, cokolwiek się rusza.

Superryba

Polak ma szansę zostać sportowcem nr 1 w 2000 r. na Igrzyskach Olimpijskich w Sydney. Niestety, w barwach Australii.

Procenty z wielkiej rury

Rozmowa z Mieczysławem Połubokiem, prezesem zarządu Gazobudowa Spółka z o.o. w Zabrzu

Sekcja śledcza

Czas stanął

NULL

Herbert z której strony?