Czy Niemcy zamienią się w twierdzę? I dlaczego Ukraińcy nie mogą się tu odnaleźć

Z roku na rok jest coraz mniej miejsc w szkołach, brakuje mieszkań, a konkurencja o dostęp do usług publicznych stale rośnie. Jak to oddziałuje na prawo i nastroje? Mówi Kamil Frymark z Ośrodka Studiów Wschodnich.

Arch. pryw. Kamil Frymark

MAŁGORZATA TOMCZAK: Co dalej z niemiecką polityką migracyjną? W kampanii wyborczej Merz zapowiadał przywrócenie stałych kontroli granicznych i nieprzyjmowanie wniosków o azyl. Zwłaszcza to drugie brzmi szokująco – „Wilkommenkultur” zmieni się w twierdzę?
KAMIL FRYMARK: W kampanii Merz chciał „wywrócić stolik” propozycją dotychczas niewyobrażalną w mainstreamie i odebrać paliwo AfD. Choć osiągnęła dobry wynik, ostra retoryka migracyjna CDU pomogła zahamować jej dalszy wzrost. I to mimo przedwyborczych zamachów, które stworzyły dla niej idealne warunki kampanijne.

Popularna teza głosi, że przejmowanie prawicowej retoryki jest nieskuteczne, bo radykalizuje debatę, a „wyborcy i tak zagłosują na oryginał”.
Nie zgadzam się z tą opinią. Dwie trzecie Niemców oczekiwało zaostrzenia polityki migracyjnej, więc chadecy nie zdobyliby takiego poparcia bez wyraźnej zmiany kursu. Podobna taktyka sprawdziła się już w przeszłości. W latach 90. do Niemiec przybywały setki tysięcy azylantów. Nastroje były napięte: płonęły ośrodki dla uchodźców, gwałtownie rosło poparcie dla skrajnie prawicowej partii Republikanów. To zaalarmowało partie głównego nurtu, które w ramach kompromisu zmieniły konstytucję. Ograniczono możliwość ubiegania się o azyl osobom, które wcześniej podróżowały przez inny kraj Unii Europejskiej – coś na kształt dzisiejszych porozumień dublińskich. Liczba wniosków natychmiast spadła, Republikanie stracili paliwo, a spór o migrację został na wiele lat wyciszony. Chadecy powtórzyli ten manewr, moim zdaniem skutecznie.

AfD

CDU

Friedrich Merz

migracje

Niemcy

SPD

uchodźcy

Małgorzata Tomczak

Dziennikarka, absolwentka kulturoznawstwa i socjologii na Uniwersytecie Warszawskim i London School of Economics, doktorantka na Uniwersytecie Complutense w Madrycie. Pisze głównie o polityce i trendach migracyjnych. W przeszłości stała współpracowniczka OKO.press. Jej teksty ukazywały się również m.in. w „Newsweeku”,  „Gazecie Wyborczej” i „Balkan Insight”. Stypendystka Fellowship for Journalistic Excellence, finalistka nagrody im. Dariusza Fikusa w 2024 r.