Michał Znaniecki o spektaklach z seniorami: Trudno tłumaczyć, jak umierać na scenie

A gdyby miliarderzy sprzątali w DPS-ach? Reżyser operowy Michał Znaniecki opowiada o podejściu do starości w różnych kulturach i o swoich spektaklach realizowanych z seniorami.

Teresa Grotowska Michał Znaniecki

Wszystkie teksty i wywiady, które do tej pory ukazały się w cyklu „Odchodzić po ludzku”, znajdą Państwo w specjalnej zakładce na naszej stronie: www.polityka.pl/odchodzicpoludzku

Zachęcamy też do dzielenia się z nami swoimi doświadczeniami: [e-mail]

KATARZYNA KACZOROWSKA: – Można się przygotować do starości?
MICHAŁ ZNANIECKI: – Na to pytanie każdy powinien odpowiedzieć sobie sam. Ja do pięćdziesiątki byłem pewien, że starości nie dożyję z powodu wady serca. Miałem umrzeć szybko, bezboleśnie. Ale wada się nie rozwinęła. Usiadłem i powiedziałem sobie: „No dobra, trzeba zacząć myśleć o starości i o tym, jaką ją zorganizować”. Zacząłem więc obserwować to, co dzieje się wokół mnie.

Ta obserwacja zaczęła się we Włoszech podczas zajęć z seniorami.
Z seniorami w wieku powyżej 80 lat, bo nie chciałem realizować opowieści o królu Learze z nikim młodszym. I okazało się, że tłumaczenie starym ludziom, jak umierać na scenie, jest bardzo trudne.

Bali się?
Oni nie, ale pielęgniarki i lekarze tak. W domach opieki, w których pracowałem, słyszałem więc, że pensjonariusze są leczeni, dadzą radę, przetrwają i w ogóle nie poruszano tematu umierania i śmierci. A mój król Lear w pewnym momencie musiał umrzeć na scenie i razem z nim cała grupa 90-latków musiała zagrać swoją śmierć…

Tabu?
I to w domach opieki i w hospicjach. My z zewnątrz myślimy, że to jest przecież miejsce odchodzenia, a tymczasem wewnątrz ten temat nie istnieje.

Pana matka, aktorka Wanda Koczeska, zginęła w wypadku samochodowym.