Ktoś straci pracę, ktoś nie kupi leków. Trump odbiera wsparcie, Polska obrywa rykoszetem

Ktoś nie kupi leków, ktoś nie otrzyma pomocy, ktoś straci pracę. Szok i niedowierzanie. Donald Trump, wstrzymując pomoc zagraniczną, zadał cios polskim pozarządowcom. Stracą ponad 100 mln zł wsparcia.

Andrzej Hulimka/Forum Wsparcie, które wstrzymano w obecnym roku, wynosi na pewno nie mniej niż 100 mln zł – szacuje Ewa Kulik-Bielińska, dyrektorka Fundacji Batorego.

Fundacja To Proste, zajmująca się m.in. pomocą humanitarną na terenach popowodziowych i projektami edukacyjnymi z dnia na dzień straciła 80 proc. budżetu. 600 tys. zł jakby wyparowało. Oszczędności szybko się kończą. Większość zespołu ma już wypowiedzenia. Za kilka dni się okaże, czy z 22-osobowej ekipy uda się ocalić cztery czy sześć etatów. Żeby nie zwalniać nikogo i utrzymać zaczęte projekty, potrzebne byłoby ok. 100 tys. zł miesięcznie, chociaż do czerwca. Ale skąd NGO może z dnia na dzień wziąć 100 tys. zł?

Prezeska Monika Miłowska szuka teraz pieniędzy, gdzie może. Wysyła zapytania do ministerstw, darczyńców, zaprzyjaźnionych firm czy innych dużych organizacji pozarządowych. W podobnej sytuacji jest wiele innych polskich NGO-sów zajmujących się pomocą humanitarną, migracjami, obroną wolnych mediów, demokracji, równości czy praw kobiet. Wszystkie one – w wyniku niespodziewanej decyzji prezydenta USA Donalda Trumpa o zamrożeniu zagranicznych programów pomocowych USAID opłacanych z pieniędzy rządu amerykańskiego, która zapadła pod koniec stycznia – zostały pozbawione sporej części swojego finansowania. Muszą się wstrzymywać z zaplanowanymi wcześniej zakupami dla podopiecznych (czasem to leki, czasem opłaty za wizyty u lekarza lub dopłaty do mieszkań), odwoływać remonty, warsztaty dla dzieci, wyjazdy z poradami prawnymi w różne części Polski albo – w najgorszej sytuacji – planować zwolnienia.

Wędrując za kryzysami

Trudno dokładnie ocenić, ile pieniędzy straciły polskie organizacje za sprawą decyzji Trumpa. Pieniądze USAID trafiały bowiem do Polski w rozmaity sposób – w formie grantów poprzez ONZ-owskie agendy pomocowe, jak np. Wysoki Komisarz NZ ds. Uchodźców (UNHCR) czy Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (IOM), a także za pośrednictwem międzynarodowych organizacji i firm takich, jak International Rescue Committee, German Marshall Fund, Dexis, Mercy Corps czy Save The Children, które same korzystają z finansów różnego pochodzenia.