Leszek Czarny i Biały. „800 dni” Balcerowicza, czyli jak z tą terapią szokową było

Narodziny polskiej gospodarki rynkowej u progu lat 90. to jedna z najbardziej zmitologizowanych i politycznie zafałszowanych kart naszej historii.

materiały prasowe

Czym był naprawdę tzw. plan Balcerowicza? Jak przebiegała, niemająca precedensu w dziejach gospodarki światowej, transformacja od socjalizmu do kapitalizmu? O tym opowiada wznowiona po wielu latach książka „800 dni. Szok kontrolowany”.

W „800 dniach” Leszek Balcerowicz w rozmowach z Jerzym Baczyńskim na gorąco podsumowywał swoją rolę wicepremiera i ministra finansów w wolnej Polsce. W 1992 r. już nie był w rządzie, nie było też pewne, czy reformy, które przeprowadził, okażą się trwałe, czy nie zmiecie ich jakiś wybuch społecznego niezadowolenia. Sam bilans transformacji także był niejasny: Polska wyszła z hiperinflacji, powstały zręby wolnorynkowej gospodarki, systemu bankowego, tysiące prywatnych firm, ale jednocześnie rozpadł się, tworzony przez kilkadziesiąt lat, system przedsiębiorstw państwowych i centralnego planowania, pojawiło się nieznane wcześniej bezrobocie. Sam Balcerowicz oskarżany był o bezduszny liberalizm.

Historia osierocona

Spory wokół planu Balcerowicza właściwie nigdy nie wygasły, choć historia następnych dekad potwierdziła to – na liczbach – że polska transformacja była najbardziej udana w całym dawnym „obozie realnego socjalizmu”, a Polska wkroczyła w długi okres wzrostu, „złoty wiek” – jak pisał „The Economist” – stając się z czasem jedną z największych i najzdrowszych gospodarek nowej Unii Europejskiej. Ale dziś, po latach intensywnej polityki historycznej PiS, który budował swoją polityczną narrację na „krzywdach transformacji”, „Polsce w ruinie”, „spisku elit”, „grabieży majątku narodowego”, dominuje czarna legenda tamtych czasów. Partiom demokratycznym też nie zależy na wikłaniu się w historyczne spory, przywracaniu sprawiedliwości ojcom założycielom III RP.