Kulturalnie polecamy i ostrzegamy. Święto teatru, finał Englerta. I tylko Booker bez sensu

Ze zmiennymi sukcesami, ale z niezmienną wytrwałością teatr walczy o swoje miejsce w społeczeństwie. Zmieniają się dyrektorzy, a on wciąż trwa – i miejmy nadzieję, że szybko się to nie zmieni.

Obchodzony 27 marca Międzynarodowy Dzień Teatru jest co roku – już od 63 lat – okazją do swoistego rachunku sumienia twórców, przemyślenia obecnej sytuacji teatru, określenia celów, wyrażenia wątpliwości, zadania pytań. Każdy dokonuje tych obrachunków sam, ale są też te oficjalne, nazywane orędziami, których autorów typują Międzynarodowy Instytut Teatralny (ITI) i jego krajowe filie.

Autor światowego orędzia Theodoros Terzopoulos, reżyser i dramaturg grecki, założyciel Teatru Attis, w swoim tegorocznym wystąpieniu pyta: „Czy teatr może usłyszeć sygnały SOS wysyłane przez dzisiejsze czasy, w świecie zubożałych obywateli, zamkniętych w celach wirtualnej rzeczywistości, zagubionych w dusznej prywatności? W świecie zrobotyzowanych istnień uwięzionych w totalitarnym systemie kontroli i represji obejmującym wszystkie aspekty życia?”. I apeluje: „Potrzebujemy nowych sposobów narracji, by pielęgnować pamięć i kształtować nową etyczną i polityczną odpowiedzialność, która pomoże nam uwolnić się z rozmaitych form dyktatury współczesnego średniowiecza”.

Do stanu świata po drugiej stronie teatralnej rampy nawiązuje także autorka polskiego orędzia, wybitna aktorka, 89-letnia Irena Jun: „Jestem dumna z teatru w Polsce, w którym znaleźli miejsce artyści z Ukrainy i Białorusi. Mamy poczucie wspólnoty w dzisiejszym świecie, który sam z siebie staje się teatrem tragicznym. Teraz, kiedy waży się nasze bezpieczeństwo, musimy odważnie przeciwstawiać się agresji, brutalności i głupocie”.

Poważne Dionizje

Teatr zawsze był zarówno sztuką, jak i częścią życia społecznego i politycznego.