Tajwan: tu może wybuchnąć konflikt mocarstw. Wyspa przyjęła „strategię jeżozwierza”

Dlaczego mieszkańcy Tajwanu nie do końca czują się Chińczykami, tłumaczy prof. Marcin Jacoby.

Leszek Zych/Polityka Prof. Marcin Jacoby

AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – Tajwan jest języczkiem u wagi w geopolitycznym sporze między USA i Chinami. W każdej chwili może być przyczyną wybuchu światowego konfliktu. Ta niewielka wyspa, na którą z niepokojem patrzy świat, już w pradziejach odcisnęła piętno na historii globu.
PROF. MARCIN JACOBY: – Według badaczy Austronezyjczycy, którzy na Tajwanie pojawili się ok. 6 tys. lat temu, stamtąd rozeszli się po Azji Południowo-Wschodniej i Oceanii, docierając aż na Nową Zelandię i Madagaskar. Badacze doszli do takich wniosków, ponieważ dziś na wyspie występuje największe zróżnicowanie języków austronezyjskich. W ciągu ostatnich kilkuset lat osadnicy chińscy stopniowo spychali mówiących nimi rdzennych mieszkańców w wysokie góry. Ci nie dali się do końca zsinizować, dzięki czemu do dziś zachowali językową, a w pewnym stopniu i kulturową odrębność.

Czyli druga fala osadników to Chińczycy?
Tak, ale napłynęła stosunkowo niedawno. Chińczycy zaczęli przekraczać Cieśninę Tajwańską dopiero w XII–XIII w. Nie było to zasiedlenie kierowane przez cesarstwo, tylko spontaniczna migracja chłopów.

Potem w latach 20. XVI w. na Tajwanie pojawili się Europejczycy, którzy założyli tam faktorie, stąd nazwa Isla Formosa – Piękna Wyspa, jaką nadali jej Portugalczycy.
Akurat oni na niej nie zamieszkali, tylko zachwycili się jej urodą. W okolicach dzisiejszego Tajpej przez 20 lat mieszkali Hiszpanie, a koło Tajnan Holendrzy. W 1661 r. tych ostatnich pokonała armia Koxinga – pirata wiernego upadającej dynastii Ming. Przez 20 lat po jego śmierci mingowscy lojaliści utrzymywali władzę na Tajwanie. Ich opór sprawił, że Kangxi, drugi cesarz dynastii Qing, zwrócił uwagę na wyspę, zdobył ją i w 1684 r.