Historia piłki kopanej. Najważniejszy brytyjski produkt eksportowy

Od krowiego pęcherza do światowego biznesu, czyli bardzo krótka historia kopania piłki.

Flash Press Media/Getty Images Wall Game - jedna z gier, z których wyrosła piłka nożna. Eton, ok. 1925 r.

Angielski wynalazek, który podbił świat. The football, le football – po francusku, el futbol po hiszpańsku, der Fussball po niemiecku – niezależnie od języka: proste zasady, dwie drużyny i gra, która jak nic innego w świecie rozpala emocje, jednoczy wokół drużyn ludzi i narody, kreuje tożsamość, buduje więzi lokalne i państwowe. Szkoła zespołowego działania i przeżycie grupowe, które tworzy i cementuje przyjaźń. Fenomen niemający porównania z niczym innym – piłka nożna.

Wedle angielskich legend prawzorem dla dzisiejszego futbolu był brytyjsko-celtycki zwyczaj triumfalnego kopania odciętych głów zabitych rzymskich żołnierzy na początku czasów historycznych. Według jednej z legend, przy końcu pierwszego tysiąclecia w mieście Chester Anglosasi pokonawszy Duńczyków urządzili zawody, kto silniej i dalej kopnie głowę pokonanego przeciwnika.

W rzeczywistości prawdopodobnie piłka nożna wywodzi się ze średniowiecznego zwyczaju urządzania na wsi angielskiej zawodów po uboju krów. Jednym z niewielu niewykorzystywanych narządów zwierząt były ich pęcherze moczowe. Napełniano je wodą i urządzano różnorakie zawody. Na przykład młodzi mężczyźni rywalizowali, który z nich wyrwie innym taką prepiłkę i ze środka wsi pierwszy doniesie lub dokopie do umówionego drzewa wśród pól. Etnografowie twierdzą, że prawdopodobnie był to swego rodzaju mistyczny obrzęd, mający na celu prośbę do bóstw o płodność przyrody. Przy takich zabawach dochodziło często do bójek i zranień, grały emocje, które przekraczały zaplanowane ramy.

W średniowiecznych angielskich kronikach można znaleźć opisy takich incydentów i słowa ubolewania, że młodzi rolnicy zamiast ćwiczyć się np. w strzelaniu z łuku, poświęcają swój czas na takie zabawy.