Pierwszy w koronie, pierwsi w Koronie

się stworzyć Królestwo Polskie. Zapraszamy do lektury Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Nieskuteczny hołd

. Redagując pierwsze wydanie w 2012 r., do współpracy zaprosiliśmy – dla poszerzenia pola widzenia – także kilku historyków niemieckich, w tym (nieżyjącego już dziś) Rudolfa von Thaddena, wywodzącego się ze znamienitego rodu pruskiego (z Trieglaffu/Trzygłowia k. Gryfic na Pomorzu Zachodnim). Zapraszamy do poruszającej lektury. Jerzy BaczyńskiRedaktor Naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Niepokoje trzeciego tysiąclecia

temu otrzymaliśmy – mamy nadzieję – obraz bogatszy w kolory i o większej głębi. Zapraszamy do ekumenicznej lektury, Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Na drugim końcu Karpat

sowiecką strefę wpływów, obecnie jako wolne, demokratyczne republiki należące do UE i NATO. Dziś Rumunię odkrywa coraz liczniejsze grono Polaków, wyjeżdżając tam w celach turystycznych, poznawczych, niektórzy decydują się też na zamieszkanie na ziemiach karpacko-naddunajskich i podjęcie tam pracy. Podążmy zatem za ich ciekawością Rumunii. Zapraszamy do lektury Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Tylko dla mężczyzn?

jednym względem dotychczasowi przywódcy Stanów Zjednoczonych są do siebie podobni – to sami mężczyźni. Zapraszamy do lektury Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Gorączka Bliskiego Wschodu

Bliskiego Wschodu. Zapraszamy do lektury Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Mit i historia

. wojennych dokonań akowców. Warto więc odkurzyć sobie wiedzę w tym zakresie. A zatem – co wydarzyło się przed 80 laty? Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Nie taki August straszny

(którą też warto lepiej poznać) stała się kolebką luteranizmu, inwestowali w uniwersytety. Ich zbiory dzieł sztuki można podziwiać i dziś. Zapraszamy do lektury. Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Sprawa chłopska

kontekstów. Bo mimo wszystkich sporów warto wiedzieć, w jakim pejzażu społeczno-historycznym rozgrywało się na przykład to, co jedni nazywają pańszczyźnianym odrobkiem, a drudzy niewolą. Zapraszamy do uważnej lektury, Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Koreańska fala

odległego (od nas) półwyspu Eurazji jest samo w sobie interesujące. A w dodatku ma w sobie coś z przełamywania tajemnicy, wymaga bowiem przyswojenia zupełnie innych kodów kulturowych, rozszyfrowania nieoczywistych kontekstów, osłuchania się z niespodziewanymi ciągami zdarzeń. To przepis na ekscytującą wyprawę. Zapraszamy zatem w podróż w przestrzeni i w czasie. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Szorstka przyjaźń

ostatecznie można mówić o historycznie silnych związkach polsko-węgierskich nacechowanych – to określenie pasuje tu jak ulał – szorstką przyjaźnią. Przyjrzymy się, jak sąsiedztwo Polaków i Węgrów wyglądało przez stulecia. Zapraszamy do lektury. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Polityczne skrytobójstwo

dekadach. Zapraszamy do lektury Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Twarze, maski, gęby

”. Odtwórzmy zatem klimat lat przełomu, przypomnijmy lub przybliżmy postaci, które dały twarz wiośnie ludów w Europie Środkowo-Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem jubilata. Zapraszamy do lektury. Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Władza zrodzona z urazy

2013 r. Po dziesięciu latach konteksty i wnioski nie straciły nic na znaczeniu. Dlatego ponownie zapraszamy do lektury. JERZY BACZYŃSKIRedaktor Naczelny POLITYKI LESZEK BĘDKOWSKIRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Tak blisko, tak daleko

Europy. Bałkany wydają się nam dalekie i egzotyczne, choć zarazem są bardzo bliskie – nie tylko w znaczeniu geograficznym – i czasami zaskakująco znajome. I o tym jest ten Pomocnik Historyczny. Zapraszamy do lektury. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Rewolucyjny konserwatysta

trzymał w ręku pierwsze drukowane wydanie swojej pracy – był już wtedy umierający. Rewolucjonistą został więc pośmiertnie. Poznajmy człowieka, o którym – wbrew pozorom – tak mało wiemy. Zapraszamy do lektury. Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Historia nieprzedawniona

rozwiązania kwestii żydowskiej”. Drugi rozdział poświęcamy więc Holokaustowi. A trzeci – pamięci i niepamięci Zagłady. Całość otwiera przejmująca mowa Mariana Turskiego, jednego z nielicznych już żyjących ocalałych z Shoa, dziennikarza POLITYKI od 1957 r. Jemu dedykujemy to wydanie „Pomocnika Historycznego”. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Wielka legenda nieudanego powstania

insurekcja 1863 r. zrodziła wielką legendę, jeden z najsilniejszych narodowych mitów, żywy do dziś kult przegranych bohaterów, moralnego zwycięstwa zwyciężonych. Z okazji 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego wznawiamy więc – przejrzany i uzupełniony – Pomocnik Historyczny poświęcony temu wydarzeniu. Jerzy BaczyńskiRedaktor Naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Blaski i cienie Odrodzonej

stronie „winien”? Nie uprzedzając odpowiedzi, zważmy na jedno: gdy dzisiaj spieramy się o stan spraw w III RP, po ponad trzech dekadach jej urządzania, to pamiętajmy, że II RP historia podarowała tylko dwie dekady istnienia. Zapraszamy do lektury. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Dobrzy Szwedzi, źli Szwedzi

władców. A wszystko to na tle Europy wstrząsanej militarnymi konfliktami, podzielonej religijnie – podobnie jak ta polsko-szwedzka dynastia, której część wyznawała luteranizm, a część katolicyzm. Zapraszamy do lektury. Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Postaw sukna

na scenę wielkiej historii wszedł m.in. były konfederata barski, poseł ziemi nowogródzkiej Tadeusz Reytan. A jego życiorys i mitologizacja jego postaci w XIX w. obrazowo spajają oba interesujące nas wątki: jak Rzeczpospolita upadała i jakie blizny jej rozbiory po sobie zostawiły. Zapraszamy do lektury, Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Chińczycy trzymają się mocno

. Dlatego ta wyprawa na Daleki Wschód jest tak fascynująca. Warto zrozumieć istotę odrębności chińskiej cywilizacji. Zapraszamy w podróż w przeszłość i przyszłość. JERZY BACZYŃSKIRedaktor Naczelny POLITYKI LESZEK BĘDKOWSKIRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Wyobraźnia na biegunach

Gra pozorów

Francja – elegancja? Francja – arogancja?

Maria Skłodowska-Curie). Przez wiele pokoleń francuski był językiem polityki, dyplomacji, nauki i sztuki. Lektura tego wydania pozwoli, jak sądzimy, lepiej zrozumieć Francję i Francuzów, tak mocno obecnych także w polskiej kulturze i historii. JERZY BACZYŃSKI Redaktor naczelny POLITYKI LESZEK BĘDKOWSKIRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Wuj Sam jako szeryf

– ugruntowanych przez literaturę przygodową i kino z Hollywood. A więc – skąd się wziął ten nieco ekscentryczny Wuj Sam, w którym jedni widzieli w XX w. światowego żandarma, ale wielu w XXI w. chce widzieć ponownie światowego szeryfa? Zapraszamy do poznania odpowiedzi. JERZY BACZYŃSKIREDAKTOR NACZELNY POLITYKI LESZEK BĘDKOWSKIREDAKTOR POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Poznaj sąsiada!

znane losy Ukraińców, którzy praktycznie do końca XX w. byli pozbawieni własnej, suwerennej, na dłużej zakorzenionej państwowości. Nie przytrafiło się to wielu mniejszym słowiańskim narodom. Zapraszamy do odkrywania razem z nami historii Ukrainy, więc również naszych wspólnych dziejów. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Złota rama

poddanym? Z pewnością od lat dostarczają im więcej emocji niż opera mydlana. Co Elżbieta II skwitowała: „Jak w najlepszych rodzinach, także i w naszej nie brak ekscentryków, niegrzecznych dzieci i... waśni”. Zapraszamy do lektury. JOLANTA ZAREMBINA Redaktor wydaniaLESZEK BĘDKOWSKI Redaktor „Pomocników Historycznych”JERZY BACZYŃSKI Redaktor naczelny POLITYKI

Rewitalizacja mitu

mieszkanie, mały samochodzik), a kończyła – zapaścią gospodarczą, ogołoceniem rynku, zadłużeniem państwa, bezradnością władzy, narastającą frustracją społeczeństwa i powstaniem zorganizowanej opozycji demokratycznej. Zapraszamy w podróż do źródeł legendy o peerelowskiej belle époque. Jerzy Baczyńskiredaktor naczelny POLITYKI Leszek Będkowskiredaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Wszystkie twarze Niemców

rozległa terytorialnie), która ostatecznie stała się federalną, demokratyczną republiką w samym centrum Europy i Unii Europejskiej. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH *** PS: Chcemy tym wydaniem „Pomocnika” uhonorować pamięć prof

Zderzenie imperiów

opowiedzieć w 80. rocznicę ataku wojsk Hitlera na wojska Stalina. Z tą myślą wznawiamy poświęcony temu wydarzeniu – poprawiony i zaktualizowany – „Pomocnik Historyczny”. Zapraszamy do lektury JERZY BACZYŃSKI REDAKTOR NACZELNY POLITYKI Leszek Będkowski REDAKTOR POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Tak daleko, tak blisko

i napędzając statki i lokomotywy, tym samym umożliwiając tanie przemieszczanie się, skracanie dystansu ludziom, towarom oraz ideom. Świat kurczył się i otwierał równocześnie. Wróćmy zatem do korzeni, zanurzmy się w tej fascynującej i – ogólnie rzecz biorąc – pięknej epoce doniosłych zmian w niemal wszystkich dziedzinach życia ludzkości. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Wieści ze szlaku

nawzajem ludzie Zachodu i Chińczycy w XXI w., gdy aspirujący do roli światowego mocarstwa Pekin wszedł na nowy eurazjatycki szlak? Jak to odpowiedział Dziennikarz Czepcowi w dramacie Wyspiańskiego: „A to czytaj, kto ciekawy;/ wiecie choć, gdzie Chiny leżą?”. Zapraszamy do lektury Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Biała plama Czarnego Lądu

Afryce jest co badać. Poprosiliśmy ich więc, by podzielili się zdobytą wiedzą. Okazuje się, że kontynent skazany na bezdziejowość ma za sobą wcale bogatą i burzliwą przeszłość (oraz trudną teraźniejszość). W epoce przedkolonialnej toczyła się ona po prostu na własnych warunkach. Mamy sporo do narobienia, zatem zapraszamy do lektury. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Lech, Rus i Moskwicin

. XX w. do koszyka starych lęków i wzajemnych uprzedzeń dosypał garściami nowe. Warto pochylić się nad dziejami tego sąsiedztwa, by oddzielić prawdę od mitów, pokazać punkty zwrotne, ukazać źródła stereotypów. Zapraszamy do lektury Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Jak to pod Grunwaldem było

wojny z lat 1409–10 i samej bitwy pod Grunwaldem. Co było potem i jak zrodził się i funkcjonował mit wiktorii grunwaldzkiej, opisujemy w rozdziale IV. Do tego mnóstwo detali, map i ilustracji. Jak zwykle o pomoc poprosiliśmy fachowców różnych specjalności. Życzymy owocnej i pouczającej lektury. Jerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI Leszek Będkowski Redaktor „Pomocników Historycznych”

Co tam, panie, nad Bałtykiem?

Historycznym” dzieje wokół Bałtyku, prezentujemy kolejne odsłony historii w Skandynawii, Inflantach, Kurlandii, Prusach, na Pomorzu. To próba odzyskania dla polskiej wyobraźni czwartej strony świata. Zapraszamy do fascynującej wyprawy na Północ. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Niegasnące echo wojny

trudno zrozumieć dzisiejszy świat, także obecną politykę, nie wracając do tej historii. Historii tragicznej, naznaczonej szaleństwem i heroizmem, ale i zwyczajnie fascynującej. Zapraszamy do lektury Jerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI Leszek Będkowski Redaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Arabowie – nieznani sąsiedzi

uzupełnieniami, zaktualizowany. Bo niezmienne pozostaje nasze przekonanie, że jeśli chcemy poznać sąsiada, powinniśmy go wysłuchać. Wtedy być może nie wszystko będzie nas napawać lękiem, więc i nasze reakcje będą adekwatne. Życzymy pasjonującej lektury. Jerzy Baczyńskiredaktor naczelny POLITYKI Leszek Będkowskiredaktor Pomocników Historycznych

Panowie (bracia)

dawnych magnackich państewek widoczny jest nawet teraz. W granicach administracyjnych, w tożsamości regionalnej, w tradycji grup etnograficznych, a nawet w wyborach politycznych. Zapraszamy do lektury. JOLANTA ZAREMBINA Redaktor wydania LESZEK BĘDKOWSKI Redaktor Pomocników Historycznych JERZY BACZYŃSKI Redaktor naczelny POLITYKI

Odkrycie Nowego Świata

ziemskich lądów, 500 mln ludzi: Białych, Indian, Metysów, Czarnych, Mulatów. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelnyPOLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Szanowni Czytelnicy

). W pierwszym rozdziale przedstawiamy podstawowe zagadnienia dotyczące historii religii i sporów o religię, w dwóch następnych prezentujemy założycieli, proroków, liderów oraz najważniejsze Kościoły i wyznania, w czwartym zgromadziliśmy artykuły publicystyczne dotyczące gorących tematów związanych z obecnością religii w życiu społecznym. Całość uzupełniamy zestawem map. Jerzy Baczyński, redaktor naczelny POLITYKI Leszek Będkowski, redaktor wydania

Co się zdarzyło 80 lat temu

(a także kolejnym, nowym czytelnikom) raz jeszcze dorobek II RP – wszak wojna przerwała krótki żywot dopiero co odrodzonej Polski. I porównać uzbrojenie wojsk, doktryny strategiczne, poziom wykształcenia oraz organizację armii szykujących się do wielkiej rozprawy. Jerzy BaczyńskiREDAKTOR NACZELNY POLITYKI Leszek BędkowskiREDAKTOR POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Zrozumieć Śląsk

tylko w dwudziestym stuleciu? Jak rosła jej potęga i cywilizacyjne znaczenie? Jakie były dalsze losy w XX w.? I co z dzisiejszą kondycją i tożsamością regionu, w zdecydowanej większości w granicach Polski? Zapraszamy na Śląsk. Zrozumieć jego dzieje, to wiele zrozumieć. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Wódz, mąż stanu, kochanek Marysieńki

i Habsburgami. A także odpowiedzieć na pytanie, dlaczego bogatemu, silnemu władcy nie udało się stworzyć dynastii. Zapraszamy do lektury. JOLANTA ZAREMBINA Redaktor wydaniaLESZEK BĘDKOWSKI Redaktor Pomocników HistorycznychJERZY BACZYŃSKI Redaktor naczelny POLITYKI

O Potędze i upadku I Rzeczpospolitej

Opowiadamy w tym „Pomocniku”, jak doszło do zawarcia unii lubelskiej i o 222 latach istnienia Rzeczpospolitej Obojga Narodów – fenomenu w ówczesnej Europie.

, dręczonej wojnami religijnymi, zaciskanej obręczą absolutyzmu. O republice szlacheckiej, jej złotej wolności, fenomenie sarmatyzmu, tolerancyjności, ale i o przyczynach upadku. We współczesnej Europie tamto unijne doświadczenie pozostaje niezmiennie pouczające. Zapraszamy na wyprawę w niezwykle barwną historię naszych przodków. JERZY BACZYŃSKIREDAKTOR NACZELNY POLITYKI LESZEK BĘDKOWSKIREDAKTOR POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH

Sztuka bycia Japończykiem

Zapraszamy w podróż przez niezwykłe dzieje mieszkańców Wysp Japońskich i ich państwa.

, współredaktorki tego wydania „Pomocnika Historycznego”. Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor „Pomocników Historycznych”

Leonardo da Vinci – uosobienie idei renesansowych

Leonardo da Vinci – inżynier, budowniczy, artysta, słowem – prawdziwy człowiek renesansu.

. Wymyka się ona jednoznacznemu szkolnemu porządkowi, który poszatkował oś czasu, sztywno wyznaczając na niej odcinki nazwane średniowieczem i renesansem. Pokazujemy płynność tych granic i nowe spojrzenie zarówno na Leonarda, jak i na jego czasy. Zapraszamy do lektury. Jolanta Zarembina Redaktor wydaniaLeszek Będkowski Redaktor Pomocników HistorycznychJerzy Baczyński Redaktor naczelny POLITYKI

Bizancjum zza fasady

grono polskich bizantynistów, których skrzyknął do współpracy z nami dr Andrzej Kompa, sekretarz Komisji Bizantynologicznej Polskiego Towarzystwa Historycznego, współredaktor tego wydania „Pomocnika Historycznego”. Zapraszamy do lektury Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH