Timothy Garton Ash o stawce eurowyborów, odwracalnym brexicie, pożytkach z konserwatyzmu oraz o swojej najnowszej książce „Homelands”.
JACEK ŻAKOWSKI: – Europa dziś to… TIMOTHY GARTON ASH: – Tam, gdzie jestem w domu za granicą. Dziś w Warszawie. Trzy dni temu w Wilnie. Wcześniej we Lwowie, w Paryżu, w Budapeszcie, w Berlinie. U siebie za granicą. Stąd ten tytuł: „Homelands”. Ojczyznę ma się jedną
Rozmowa z Justinem Yifu Lin, chińskim ekonomistą, o Ukrainie, Tajwanie i o granicach, których nie należy przekraczać w relacjach z mocarstwem.
JACEK ŻAKOWSKI: – Będziemy do siebie strzelali? JUSTIN YIFU LIN: – Chiny nie mają konfliktów z Europą. Ale z Zachodem mają. Bo Chiny to rosnąca potęga, a Ameryka się boi, że traci pozycję globalnego hegemona. Coraz więcej ekspertów zastanawia się, „kiedy” niż „czy
Nie unikniemy cierpienia. Ale łatwiej je znosić, gdy wokół są przyjaciele.
Fragment rozmowy, która ukazała się w Niezbędniku Inteligenta we wrześniu 2004 roku – o tym, jak żyć i co jest w życiu ważne. Jacek Żakowski: – Gdyby miał pan wybrać jedno dobro najważniejsze w życiu, to co by pan powiedział? Prof. Leszek Kołakowski: – Najchętniej bym milczał. Ale
Wyobraźmy sobie, że masz swoje klony AI. Jeden prowadzi wywiad, drugi daje wykład, trzeci siedzi w studiu, a ty spacerujesz z rodziną albo czytasz książkę – mówi Jackowi Żakowskiemu prof. Aleksander Mądry. Jak szybko sztuczna inteligencja może skolonizować ludzki świat i co robić, żeby do tego nie dopuścić?
JACEK ŻAKOWSKI: – Zabije nas czy wzmocni? ALEKSANDER MĄDRY: – Bardzo wzmocni. Ale jeżeli nic nie zrobimy – zabije. Dlatego z zapartym tchem patrzyliśmy na wyrzucenie Sama Altmana z OpenAI i na jego powrót. O to poszło, że Golem AI wymknął się wam spod kontroli? Nie o to. W
Prof. Michał Kosiński o tym, co i jak komputerowe algorytmy mogą odczytać z dowolnego zdjęcia portretowego.
JACEK ŻAKOWSKI: – Usunął pan swoje zdjęcie z Facebooka? PROF. MICHAŁ KOSIŃSKI: – Nie musiałem. Facebook skasował mi konto po moich badaniach nad jego algorytmem. Z innych portali usunął pan swoje zdjęcia? Nie. Bo dobrze mi służą. Pozwalając innym wniknąć w pana prywatność? Zagrożenie
Prof. Kim Scheppele, socjolożka, o tym, jakie metody ma demokracja, aby poradzić sobie ze skutkami rządów populistów.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czy konstytucja może być niekonstytucyjna? KIM SCHEPPELE: – Oczywiście! Jakim cudem? Sama się dziwię, ale powiem to za Carlem Schmittem, z którym się z zasady nie zgadzam. Bo był prawnikiem nazistów? Tak, ale wcześniej był szanowanym niemieckim konstytucjonalistą. Nim
Prof. Catherine Liu, amerykańska ekonomistka, o tym, że rosnące poparcie dla populistów i wojna kulturowa są przejawem nowej walki klas.
JACEK ŻAKOWSKI: – Kto jest winny? CATHERINE LIU: – PMC. [od ang. professional managerial class, czyli profesjonalna klasa zarządzająca – J.Ż.] Bo? Bo zrewoltowali ogromną część zachodnich społeczeństw przeciw sobie i demokracji. Kiedy członkowie PMC zaczęli praktykować etykę
Agnieszka Holland o jej nowym filmie „Zielona granica” i o tym, jak wraz z uchodźcami na granicach umierają europejskie wartości.
JACEK ŻAKOWSKI: – Gdzie jest dobro? AGNIESZKA HOLLAND: – W ludziach. Wszystkich? Prawie każdy ma potencjał dobra i zła. Od okoliczności zależy, czego się więcej ujawni. Ludzi, w których dobro zawsze bierze górę – bez względu na strach, propagandę, presję – jest niewielu. Są
Ha-Joon Chang, koreańsko-brytyjski ekonomista, mówi o tym, jak ekonomia próbuje zdominować nasze myślenie i nie zawsze jej się to udaje.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czy ekonomia nas zmienia? HA-JOON CHANG: – Na kilka sposobów. Po pierwsze… Stała się tym, czym w średniowieczu była teologia, a potem filozofia. Objaśnieniem całego społecznego porządku i usprawiedliwieniem wszelkich niesprawiedliwości. Podobnie jak teologia
Nina Witoszek, polska pisarka i historyczka kultury, o socjaldemokratycznych słoniach, neoliberalnych szympansach i komunistycznych mrówkach, i o tym, że społeczeństwa spolaryzowane rozsypują się i znikają.
JACEK ŻAKOWSKI: – Co ewolucja ma do polityki? NINA WITOSZEK: – Bardzo dużo. Do polityki, ekonomii, stosunków międzynarodowych, całego życia społecznego. W sensie? Po pierwsze, objaśnia ludziom świat. A objaśniając prawdziwie lub fałszywie, kształtuje nasze wyobrażenie o tym, co jest
Ukraińskie natarcie trwa od co najmniej trzech dni, tak jak przewidywaliśmy – na południowym odcinku frontu. Jego głównym celem jest dotarcie do Morza Azowskiego. Czy to się uda?
sytuacji absolutnie niezbędne. Prof. Kuźniar w rozmowie z Jackiem Żakowskim: Na co teraz liczy Putin? Trzeba szybko się przebijać przez pozycje wroga Ukraińskie ataki zaczęły się od dywersyjnego natarcia pod Bachmutem, na północ i południe od miasta, gdzie Rosjanie musieli przerzucić część swoich sił
Wszyscy żyją tym, że się zaczęło. I faktycznie: ruszyła ukraińska ofensywa. To jest pewne, ale nic poza tym. Dziś ograniczymy się do tego, co można wywnioskować ze strzępków informacji, i skupimy się na sprawie mobilizacji. Czy w ogóle wiemy, o co chodzi, i jesteśmy do niej przygotowani?
najwyraźniej jest dla nich dość trudna. Więcej postaramy się przekazać jutro, niech tylko zbierze się nieco potwierdzonych informacji. Prof. Kuźniar w rozmowie z Jackiem Żakowskim: Na co teraz liczy Putin? Co to jest mobilizacja? To oczywiste dla pokolenia PRL, nie tylko dla tych, którzy jak my zajmują się
Nie milkną echa wysadzenia zapory w Nowej Kachowce, bowiem skala klęski żywiołowej jest spora. Nie ma jeszcze twardych dowodów, kto dokładnie odpowiada za wysadzenie tamy, ale wszystko wskazuje na to, że zrobili to Rosjanie.
ćwiczenia, kontrole, dba o gotowość bojową, zarządza całą logistyką, a jednocześnie przygotowuje się plany operacji wojennych i nadzoruje prowadzenie działań bieżących. Prof. Roman Kuźniar w rozmowie z Jackiem Żakowskim: Na co teraz liczy Putin? I tu właśnie Ukrainie brakuje tego, co nawet my mamy w
Rosjanie już wcześniej zaminowali tamę w Nowej Kachowce, ale tego, że ją wysadzą, nikt się nie spodziewał. Teraz, w obliczu bliskiego już ukraińskiego natarcia, tama wyleciała w powietrze, uniemożliwiając forsowanie Dniepru.
dalej na zachód jest 71. Pułk Zmechanizowany Gwardii z 42. Jewpatorskiej Dywizji Zmechanizowanej Gwardii (z 58. Armii). Prof. Roman Kuźniar w rozmowie z Jackiem Żakowskim: Na co teraz liczy Putin? Rosjanie wystraszeni? Wczorajsze ukraińskie natarcie, które najwyraźniej miało charakter rozpoznania
Świat wstrzymuje oddech i czeka na ukraińską ofensywę. Tymczasem dziś zastanawiamy się, dlaczego rosyjskie bezpośrednie powietrzne wsparcie wojsk jest tak mało skuteczne. I jakie będzie ukraińskie po otrzymaniu zachodnich samolotów bojowych.
tym przypadku współpraca z dronami oraz chowanie się za przeszkody terenowe może przynieść określone rezultaty. Czy to znaczy, że to koniec wsparcia wojsk lądowych z powietrza? Nie. Prof. Roman Kuźniar w rozmowie z Jackiem Żakowskim: Na co teraz liczy Putin? Jak to robi NATO? Współczesne zachodnie
Moskwa wygra wojnę w Ukrainie, bo jest silna moralnie, a Zachód słaby. Sankcje na Rosję nie zadziałają, bo zawsze uda się je ominąć. Rosja wcale nie jest izolowana. Co jeszcze?
z Jackiem Żakowskim: Na co teraz liczy Putin? Dziesięć założeń Putina Putin to były kagiebowiec, a nie wojskowy. Myśli kategoriami intrygi, gry, podstępu, a nie strategii militarnej, siłowej konfrontacji. Tak to się miało odbyć: Ukraina po obskubaniu z Krymu i części Donbasu w 2022 r. miała zostać
Profesor prawa Maciej Kisilowski, współautor książki „Umówmy się na Polskę”, o tym, jak trzeba zmienić ustrój Polski, aby skłonić polityków do racjonalnego współrządzenia zamiast do nieustannego konfliktu.
JACEK ŻAKOWSKI: – Rewolucja? MACIEJ KISILOWSKI: – Tak. Rewolucja w myśleniu o sposobie sprawowania władzy w Polsce. Po co? Żeby wygasić wojnę polsko-polską. Bo nasz problem to źle zaprojektowany ustrój polityczny. Różni nas zbyt wiele, żeby jedna polityka mogła być akceptowalna dla
Ronja von Wurmb-Seibel, niemiecka dziennikarka, autorka książki „Co negatywne wiadomości robią z naszym myśleniem i jak możemy się od tego uwolnić”, o tym, jak media lubią straszyć i dlaczego to robią.
JACEK ŻAKOWSKI: – Jak się pani ma? RONJA VON WURMB-SEIBEL: – Dziś super. Świeci słońce, a ja od rana nie włączyłam komputera ani telewizora. Mam dzień bez wiadomości. To dobrze robi na głowę. Już się boję. Bo jest popołudnie, a wybitna niemiecka dziennikarka nie wie, co się dzieje na
Putin chce ziemi za pokój. Kiedy to dostanie, będzie chciał więcej ziemi za dalsze trwanie pokoju. A przecież to dotyczy nie tylko samej ziemi, ale także ludzi, którzy tam mieszkają. Wiemy, co się dzieje pod okupacją rosyjską – mówi Wiktor Juszczenko, były prezydent Ukrainy.
JACEK ŻAKOWSKI: – Jak długo Ukraina wytrzyma? WIKTOR JUSZCZENKO: – Do zwycięstwa. Czyli? To zależy nie tylko od Ukraińców. Bo wciąż nie wiemy, ile czołgów, pocisków, samolotów Ukraina dostanie od Zachodu i kiedy ani co stanie się w Rosji? Też. Ale żeby zrozumieć, jak to jest złożone
Rozmowa z politologiem prof. Romanem Kuźniarem o tym, jak daleko mogą się jeszcze posunąć Rosjanie. I o tym, jak daleko może posunąć się Zachód.
JACEK ŻAKOWSKI: – Jak ta wojna się skończy? ROMAN KUŹNIAR: – Tego nie wie nikt. Ona w ogóle nie powinna się była wydarzyć. Kiedy zmienia się układ sił między potęgami – a zmienia się od dwóch dekad, bo Zachód relatywnie słabnie – to w końcu wybucha wojna. To jest taki
Historyk, znawca polskiego Kościoła, prof. Brian Porter-Szucs o tym, co jest szczególnego w naszym katolicyzmie, dlaczego skręcił ostro w prawo i dlaczego z miłującego stał się wojujący.
JACEK ŻAKOWSKI: – Co pan nam chciał powiedzieć o polskim Kościele? BRIAN PORTER-SZUCS: – Czytelnikom wersji angielskiej jedno, a czytelnikom wersji polskiej drugie. Zacznijmy od angielskiej, bo jest 12 lat starsza. Po angielsku chciałem opowiedzieć trwający przeszło sto lat bardzo
Historia zbiorowych traum to głównie opowieść o złym zarządzaniu przewidywanymi wcześniej problemami, które się zmaterializowały – mówi prof. Niall Ferguson, jeden z najbardziej znanych historyków na świecie.
JACEK ŻAKOWSKI: – Słyszy pan tętent szarych nosorożców? NIALL FERGUSON: – Zawsze. A nie coraz bardziej? Ludzie nieustannie widzą wiele szarych nosorożców, czyli nadciągających, widocznych z oddali katastrof. Zawsze ich wyglądali i nasłuchiwali. Zawsze ktoś przepowiadał głód, wojny
Jest szansa, że wojna zakończy się przed końcem 2023 r. Ale nie jest to takie pewne. Wojna się skończy, kiedy Rosja zostanie wyrzucona z Ukrainy lub Ukraina podda się po jakimś ciężkim załamaniu.
napaści. „Miły świat się skończył” – stwierdził Piotr Buras w wywiadzie z Jackiem Żakowskim. To prawda. Zachód pojmuje pomału dwie rzeczy. Po pierwsze, że budował swoje bogactwo na oszustwie i da się tak w nieskończoność. Tymczasem nie, to cyrograf z diabłem. Fajna zabawa, ale
Znawca Polski i Europy Środkowej, profesor Norman Davies, o postępującej polaryzacji, populizmie, prawdzie, która wcale nie jest zero-jedynkowa. I dlaczego powinniśmy o tym pamiętać szczególnie w Polsce.
JACEK ŻAKOWSKI: – Coś pana jeszcze w Polsce dziwi? NORMAN DAVIES: – Nieustannie. A teraz? Najbardziej zmiana stosunku Polaków do Ukraińców. Absolutnie tego nie przewidywałem. Bo nie słychać pretensji o Wołyń? Czy dlatego, że pojawił się podziw wobec ich postawy w tej wojnie i przycichł
Politolog, analityk i pisarz, dawny euroentuzjasta Mark Leonard, o zmierzchu globalizmu i zmorze współzależności wszystkich ze wszystkimi.
JACEK ŻAKOWSKI: – Często pan słyszy, że zdradził? MARK LEONARD: – Nie w twarz. Może za plecami. Dziwne. Chyba nie. Wiele osób czuje, że nasz świat się rozwala. Ludzie są rozczarowani, więc chcą zrozumieć, co poszło nie tak. A ja to próbuję objaśnić. Każdy widzi, że Zachód ma same
Rafał Kalukin opisał w „Polityce” sprawę Tomasza Lisa. Gdyby „sprawa” miała oczy, toby się za cholerę w kalukinowym lustrze nie poznała. Problemy są dwojakie. Faktyczne, które można sprostować (część umieszczam w tabelce), i intelektualne (o nich jest ten tekst).
ruszać, a szefowa »Krytyki« takie warunki zaakceptowała”. FAKTKalukin nie pytał o to Wiśniewskiej ani Lisa. Pytanie o przyczyny odejścia z „Newsweeka”, którego dotyczy zarzut, padło w wywiadzie dwukrotnie. TEKSTKalukin: „[Żakowski] przedstawił coś w rodzaju
Desmond Shum, chiński miliarder i dysydent, o tym, jak partyjni dygnitarze wzięli we władanie państwo chińskie i jego obywateli. I o tym, że władzy nie oddadzą.
. „Czerwona ruletka” jest zakazana w Chinach i na Tajwanie, ale wydano ją w kilkunastu krajach. Polskie tłumaczenie wydał Znak. JACEK ŻAKOWSKI: – Co z Whitney? DESMOND SHUM: – Wczoraj z nią rozmawiałem. Jest wolna? Nie pytam jej, ile ma swobody, bo na pewno jest kontrolowana. Nie może
Kultura obywatelskiego obowiązku, do której należał, podpowiadała mu, że nie wolno milczeć ani pozostawać biernym, gdy dzieje się zło. A zwłaszcza gdy ma się taką społeczną pozycję, jaką miał.
Znaliśmy się kilka dziesiątków lat. Pozostawaliśmy w stanie przyjaźni o różnej częstotliwości i intensywności. Ta przyjaźń utrwalała się i nasilała przez przeszło 19 ostatnich lat, gdy wspólnie uczestniczyliśmy w piątkowych porankach Radia TOK FM (jako tzw. trzódka Jacka Żakowskiego, razem z
Prof. Konstantin Sonin, ekonomista, rosyjski emigrant, o stosunku Rosjan do Putina i do wojny oraz o śmierci rosyjskiego marzenia.
JACEK ŻAKOWSKI: – Dzień dobry. PROF. KONSTANTIN SONIN: – Dla mnie dobry. Łatwo być rosyjskim uchodźcą, jak się ma dom i katedrę w Chicago. A jaki pan ma paszport? Wyłącznie rosyjski. To pewnie nieprędko spotkamy się w Polsce. Mam szwedzką wizę Schengen. Może mnie wpuszczą na jakąś
Liberalizm, jak inne ideologie, naśladuje mitologicznego Prokrusta, potwora łapiącego ludzi i dopasowującego ich do swojego łoża. Kto wystaje, tego przycina na miarę – mówi Patrick J. Deneen, autor bestsellera „Dlaczego liberalizm zawiódł”.
” uznajemy je za oczywiste. Żeby dobrze usłyszeć, co Deneen mówi i co w jego tezach zaintrygowało Obamę, trzeba na chwilę zapomnieć o ścieżkach, którymi od lat biegną nasze myśli – nie po to, by je odrzucić, lecz by po chwili, z nowymi narzędziami w głowie, przyjrzeć się im ponownie. JACEK ŻAKOWSKI
Justyna Gudzowska, ekspertka od sankcji i tropienia nielegalnych operacji finansowych, o rachunku, który płacimy za sankcje na Rosję. I o tym, co robić, by były skuteczne.
JACEK ŻAKOWSKI: – Dlaczego sankcje na Rosję nie zadziałały? JUSTYNA GUDZOWSKA: – Sankcje nałożone na ten kraj w 2014 r. zadziałały. Nie zatrzymały kolejnego ataku Putina na Ukrainę. Powstrzymywały go przez ponad siedem lat. Raport Atlantic Council pokazał, jak bardzo zaszkodziły
Elizabeth Kolbert, amerykańska dziennikarka i pisarka, o tym, czy nasza cywilizacja zginie w klimatycznych męczarniach.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czy to już koniec? ELIZABETH KOLBERT: – Nie tak zaraz. Czyli? Wcześniej będą susze, powodzie, upały, huragany, migracje, głód, wojny, pękanie coraz bardziej skonfliktowanych społeczeństw. Ale to może trwać setki lat. Nie wierzy pani, że zredukujemy emisje i zatrzymamy
Do żadnej partii się nigdy nie zapisałem ani w Polsce, ani w Wielkiej Brytanii. Ale chcę bardzo mocno podkreślić, że obrona wolności wymaga rewizji liberalnych narzędzi politycznych. Musimy odebrać pole autorytaryzmowi, putinizmowi, populizmowi. A nie da się tego zrobić bez nowego liberalnego programu – mówi Timothy Garton Ash.
JACEK ŻAKOWSKI: – Bronisz liberalizmu, bo? TIMOTHY GARTON ASH: – Bo obrona liberalizmu jest obroną wolności. A jestem liberałem, bo centralną wartością liberalizmu jest wolność. Coś im grozi? Oczywiście! Po pierwsze – Władimir Putin i Xi Jinping. A po drugie – liberalizm sam
Profesorka prawa Anna Musiała o tym, jak prawa, obowiązki, kapitał społeczny sprowadzamy do wartości materialnych. I o tym – czym to grozi.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czytam konstytucję z rosnącym zachwytem. ANNA MUSIAŁA: – Ja też. Ganz-nówka, nieśmigana. Nieczytana. Poza sprawą sądów prawie zapomniana. W konstytucji mamy prawo do urlopu, bezpiecznych warunków pracy, do wspierania przez państwo zatrudnienia i potrzeb mieszkaniowych
Prof. Steve Keen, ekonomista, o zgubnej wierze w niewidzialną siłę przywracającą równowagę po kryzysach oraz o tym, że stajemy u progu kryzysu, być może – ostatecznego.
JACEK ŻAKOWSKI: – Wojna w Ukrainie, kryzys klimatyczny, pandemia, inflacja, kryzys energetyczny, kryzys zadłużenia, kryzys demograficzny, kryzys migracyjny, kryzys demokracji, kryzys żywnościowy… Dla mnie za dużo jak na raz. STEVE KEEN: – Zdecydowanie za dużo. Kiedy znów będzie
Sergueï Jirnov (Siergiej Żirnow), były major KGB, o tym, czy możliwy jest zamach na Putina, czy po nim przyszedłby ktoś lepszy i o tym, jak Europę i świat oplata siatka rosyjskich agentów wpływu.
JACEK ŻAKOWSKI: – Jak się pozbyć Putina? SERGUEÏ JIRNOV: – Trudna sprawa. Nawet taki dobrze wyszkolony i doświadczony szpieg KGB jak pan tego nie wie? Były szpieg! Więc? Trzeba mieć człowieka w najbliższym otoczeniu. Bo nikogo nowego do siebie nie dopuści, a na wystąpienia
Z wielu powodów trudno sobie wyobrazić pokonanie Rosji – ona zostanie. Tak jak 140 mln Rosjan, obok których będziemy dalej żyli – mówi politolog Piotr Buras.
JACEK ŻAKOWSKI: – Już się boję. PIOTR BURAS: – Czego? Że jak zaczniemy tu przemycać tematy zachodnich dyskusji o wojnie, to dostaniemy łatkę putinowców. Bo w Polsce wszystko jest czarno-białe. Nam wszystko wydaje się jasne, bo często myślimy tylko o krok naprzód. Nie idealizuję tych
Sergei Guriev, profesor ekonomii, były doradca prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa i były główny ekonomista EBOiR, o tym, co może czekać Putina i Rosję pod jego dyktatorskimi rządami.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czy 9 lat po ucieczce z Rosji potrafi pan jeszcze zrozumieć Putina? SERGEI GURIEV: – Zrozumieć każdemu jest trudno. Ale potrafię racjonalnie objaśnić to, co robi. Bo go pan zna. Nigdy nie rozmawialiśmy sam na sam. Ale spotykałem go w gronie kilku osób. Zawsze starał
Viktor Tsyrennikov, ekonomista, o tym, ile kosztuje wojna w Ukrainie oraz jak policzyć to, co wydaje się niepoliczalne.
JACEK ŻAKOWSKI: – Gdyby wojna skończyła się jutro, ile pieniędzy Rosja byłaby winna Ukrainie? VIKTOR TSYRENNIKOV: – Ponad 2 bln dol. Osiem i pół tysiąca miliardów polskich złotych!? Mniej więcej. Noblista Joseph Stiglitz i Linda Bilmes z Harvardu policzyli, że pierwsze cztery lata wojny
Rozmowa z prof. Andrásem Sajó, byłym sędzią Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, o tym, dlaczego Węgrzy akceptują jedynowładztwo Orbána, korupcję jego ludzi, poniżanie Unii i przyjaźń z Putinem.
JACEK ŻAKOWSKI: – Za co Węgrzy kochają Putina? ANDRÁS SAJÓ: – Nie chodzi o miłość. A o co? Kilka dni przed wyborami jedna trzecia wyborców Orbána była po stronie Rosji w jej wojnie z Ukrainą. I dużo więcej było niezdecydowanych. A na pytanie, czy gotów jesteś drożej płacić
Thomas Piketty, ekonomista, o nacjonalizmie, który jest łatwą odpowiedzią na niepokoje i nierówności, oraz kryzysie egzystencjalnym Europy.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czy to jest wojna ideologiczna? THOMAS PIKETTY: – Nie w takim sensie, jak to przedstawia Putin. Czyli? Wojny ideologiczne toczyli Sowieci z kapitalistycznym Zachodem i z faszystowską Osią. A to jest wojna imperialna. O ziemię i jej zasoby. Taka, jakie mocarstwa
Prof. Krzysztof Jasiewicz, socjolog polityki, o tym, co Ameryka może zrobić Putinowi i gdzie są dla NATO „czerwone granice” w wojnie między Rosją a Ukrainą.
JACEK ŻAKOWSKI: – Czy po podróży Bidena do Europy wiemy, o co w tej wojnie walczy Ameryka? KRZYSZTOF JASIEWICZ: – Nie chciała tej wojny i nie chce w niej walczyć. Działa reaktywnie. Czyli? Wciąż reaguje na posunięcia Rosji. W tym sensie nie ma głównego celu. Jej cele się zmieniają. W
Rozmowa z Danielem Yerginem, ekspertem od globalnej gospodarki i energetyki, doradcą amerykańskich prezydentów, o tym, czy Europa jest w stanie zrezygnować z rosyjskiej ropy i gazu oraz czy Rosja stanie się satelitą Chin.
JACEK ŻAKOWSKI: – Widać już nową mapę? DANIEL YERGIN: – Trochę. Jest na niej Ukraina? Jako kraj, oczywiście. To cenny fragment świata. Z ważnymi rurociągami, fragmentem Nowego Jedwabnego Szlaku, wielką produkcją zbóż i złożami. A jako państwo? To się decyduje. Ale jakikolwiek będzie
Toomas Hendrik Ilves, były prezydent Estonii, o tym, że w wojnie z Rosją NATO nie może się cofnąć ani o milimetr, a Rosja musi ponieść spektakularną klęskę.
JACEK ŻAKOWSKI: – Boi się pan tej wojny? TOOMAS HENDRIK ILVES: – Nie boję się o Estonię. Boję się o Ukrainę. Że przegra? Że doświadczy potwornej brutalności Rosjan. Bo to nie jest cywilizowana armia. Mordują cywilów, bombardują szpitale, dewastują miasta. To są barbarzyńcy i
Prof. Michał Krzyżanowski, medioznawca, o tym, jak zmieniają się współczesne media i jak POLITYKA wpływała na kolejne pokolenia czytelników.
JACEK ŻAKOWSKI: – Gdyby POLITYKA przeszła na emeryturę… MICHAŁ KRZYŻANOWSKI: – Dlaczego ma iść na emeryturę? 65 lat kojarzy się z emeryturą. Toby było źle. Bo? Bo to ważna część polskiej sfery publicznej. Całe pokolenia wyrosły w krajobrazie medialnym, którego istotny element
Prof. Andrzej Leder, filozof kultury, o polskiej wspólnocie, której tak naprawdę nie ma, o szalonych, choć ciekawych czasach. I nadciągającym młodym, innym pokoleniu.
JACEK ŻAKOWSKI: – Co jest z nami nie tak? ANDRZEJ LEDER: – Zależy, jak definiujemy „nas”… 38,1 mln osób między Bugiem i Odrą, które wybierają sobie taką władzę. Nie wszyscy ją wybierają. Tylko część popiera tę władzę, części jest obojętna, część jej nienawidzi. Polacy
O końcu jednowładztwa w Kazachstanie, upadku klanu i burzliwej sukcesji – rozmowa z byłym prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim, wieloletnim doradcą prezydenta Nursałtana Nazarbajewa.
JACEK ŻAKOWSKI: – Co się stało w Kazachstanie? ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI: – Zapalnikiem była podwyżka cen ciekłego gazu. Bo większość Kazachów ma samochody na gaz, a w Kazachstanie bez samochodu żyć trudno. Gaz podrożał wszędzie. Ale były ważniejsze przyczyny. Niby Kazachstan rozwijał się
Prof. Janusz Czapiński, psycholog społeczny, o tym, jak Polacy organizują sobie szczęście.
JACEK ŻAKOWSKI: – Zaraź nas optymizmem. JANUSZ CZAPIŃSKI: – W sprawie? Całej tej katastrofy. Wystarczy realizm. Jak nie PiS, to covid. Jak nie zwłoki uchodźców po lasach, to IV Rzesza. Jak nie maltretowanie kobiet, to dewastowanie szkoły. Jak nie faszyści, to antyszczepionkowcy
Prof. David Frye, amerykański historyk, o tym, do czego w dziejach świata służyły mury i czy zapewniały bezpieczeństwo ludziom, którzy się za nimi chronili.
JACEK ŻAKOWSKI: – Lubi pan mury? DAVID FRYE: – Fascynują mnie. Z roku na rok bardziej. Bo coraz intensywniej wracają? Bo coraz lepiej rozumiem, jak niedocenianą rolę odegrały w rozwoju cywilizacji. Historycy je przeoczyli? Też długo ich nie doceniałem. Zajmowałem się późnym Cesarstwem
Prof. John Gray, filozof polityki, o jasnych i ciemnych stronach chrześcijaństwa i ateizmu, o religiach bez boga oraz o tym, czy liberałowie zbawią świat.
JACEK ŻAKOWSKI: – Jeśli boga nie ma… JOHN GRAY: – …to nie ma chrześcijaństwa i innych monoteistycznych religii. A skoro jest chrześcijaństwo, to znaczy, że jest bóg? To znaczy, że bóg jest w ludzkich głowach. Czyli jest? W tym sensie zawsze jest. Ale to nie musi być bóg