Tradycyjna niemiecka grzeczność mocno trzyma się sztywnych hierarchii społecznych także w języku.
emocjonalne szyfrują dość zabawnie. List rozpoczęty zwrotem Herr Adam... wskazuje na pewien oficjalny dystans, ale i sympatię, jest świadomym zapożyczeniem słowiańskiej formy. Lieber Herr Krzeminski to formuła oficjalna z miłością nie mająca wiele wspólnego. Lieber Adam Krzeminski jest o oczko cieplej, ale najcieplej w korespondencji zawodowej, przechodzącej w prywatną, jest oczywiście Lieber Adam... A więc jednak tak jak u nas.
Sto lat temu Niemcami wstrząsnęła rewolucja, która spowodowała rozłam tamtejszej lewicy. Efekty są odczuwalne do dziś.
Zwierzchnik prawosławia w Polsce abp Sawa wyraża nadzieję, że dekretu o autokefalii nie będzie, bo okoliczności temu nie sprzyjają. To ostrożne, ale jednak poparcie Cerkwi rosyjskiej.
Poniższy tekst jest odpowiedzią na wywiad z abp. Sawą dla polityka.pl Marzenie części wyznawców prawosławia na Ukrainie spełniło szybciej, niż może się spodziewali. Dwa lata temu rozmawialiśmy wraz z Adamem Krzemińskim z ówczesnym zwierzchnikiem tego odłamu ukraińskiego prawosławia, który chciał
Claas Relotius, reporter „Spiegla”, przyłapany niedawno na zmyślaniu tekstów, jest uosobieniem mediów, które czytelnikom – zamiast faktów – oferują terapię.
Dla nas początkiem był 1 września 1939 r. Ale ta wojna, która ogarnęła niemal wszystkie kontynenty i pochłonęła ponad 60 mln zabitych, zaczynała się wiele razy i w różnych miejscach.
Dla Polaków druga wojna światowa zaczęła się 1 września 1939 r. bombardowaniem Wielunia przez Luftwaffe, ostrzałem Westerplatte przez pancernik „Schleswig Holstein” i wyłamywaniem przez Wehrmacht granicznych szlabanów. W sierpniu tamtego roku pierwszemu pokoleniu wychowanemu już w
Wygląda na to, że po Merkel Niemcy wolą solidną administratorkę, a nie rwącego się do kariery młodzika czy obrażalskiego spryciarza. Stąd sukces Annegret Kramp-Karrenbauer.
Zanim przyjrzymy się dokładniej najbardziej sugestywnym mitom oraz przedstawimy najistotniejsze dla Polaków i Niemców miejsca pamięci – zobrazujmy historię równoległą Polski i Niemiec, tysiąc lat ich sąsiedztwa.
łańcuchów górskich. Grunwald stał się narodowym mitem dopiero pod koniec XIX w. – jako reakcja na antypolską politykę Bismarcka i germanizacyjne działania Hakaty. Co prawda figurę krzyżaka przywołał wcześniej, niedługo po upadku Napoleona i kongresie wiedeńskim (1815 r.), Adam Mickiewicz, który
ostatnio ze wspólnym podręcznikiem „Nasza historia”, którego trzeci tom niebawem wejdzie w obieg. Zapraszamy do lektury Jerzy BaczyńskiRedaktor naczelny POLITYKI Adam KrzemińskiPomysłodawca wydania Leszek BędkowskiRedaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH
Polacy i Niemcy są ze sobą powiązani tak splątanymi nićmi, że ich narodowe mity kolportowane w kulturze masowej stanowią obieg niemal wspólny, choć na ogół jest to wypierane ze świadomości.
Wojna trzydziestoletnia (1618–48), która spustoszyła Niemcy, to niby nie polska bajka; przeszła gdzieś bokiem – przez Śląsk i Pomorze. Trauma Polaków w XVII w. to wojny moskiewskie, kozackie, szwedzkie, tureckie. Ale to dobry przykład polsko-niemieckich naczyń połączonych.
Polacy i Niemcy są ze sobą powiązani tak splątanymi nićmi, że ich narodowe mity stanowią obieg niemal wspólny, choć na ogół się do tego nie przyznajemy. Nasz najnowszy „Pomocnik Historyczny” zatytułowany „Polacy i Niemcy. Tysiąc lat sąsiedztwa” w sposób zaskakujący i fascynujący opowiada dzieje współistnienia i konfliktów dwu narodów.
Polacy decydowali o kształcie swojego nowego państwa, z jednej strony czując presję rewolucji bolszewickiej, z drugiej kierując się resentymentem do niemieckiego okupanta.
Angela Merkel może odejść szybciej, niż się wydaje. I szybciej, niż zapowiadany przez nią samą 2021 r. A jej potencjalni następcy nie mają większego zrozumienia dla naszej części Europy.
Historia Tadeusza Drewnowskiego, którego pożegnaliśmy we wrześniu, pozwala wspomnieć wyjątkowy temperament i sposób myślenia redaktorów z rocznika 1926.
Republika Federalna to ociężały tankowiec. Na zmianę kursu potrzebuje wiele czasu.
Napisana podczas wojny w Norwegii młodzieńcza książka Willy’ego Brandta, przyszłego kanclerza i noblisty, wtedy poszła na przemiał, a pamięć o niej zaginęła. Odnaleziona ukazuje się w Niemczech dopiero teraz i jest czymś więcej niż sensacją wydawniczą. Są w niej też refleksje o przyszłości Polski po niemieckiej agresji 1 września i sowieckiej 17 września 1939 r.
mówić, o jakie cele są gotowe walczyć”. I tu zaczyna się najciekawsza dziś część „Celów wojny” – omówienie stanowisk stron i wnioski. Hitler twierdził 1 września, że zaczął wojnę z powodu Gdańska, korytarza i granicy. Brandt oczywiście nie wiedział, że w tajnym protokole
Tej jesieni nie tylko Polska, ale i kilka innych republik w naszej części Europy obchodzi stulecie. W tym Austria. W związku z rocznicą Austriacy zadają sobie poważne pytania: kim byli, kim właściwie są i kim będą.
Miasto, które stało się sławne z powodu burzliwych zamieszek z cudzoziemcami w tle, jeszcze niedawno nazywało się Karl-Marx-Stadt i leżało w NRD. Saksonia, ta dawna perła Niemiec, przeszła po wojnie długą drogę.
radykałów do ich przeciwników był jak 5 do 1. We wrześniu wychodzi jego powieść „Pięścią w świat” o dwóch braciach z gnuśnej saskiej prowincji, gdzie nic się nie dzieje. Gdy pojawiają się uchodźcy, jeden z braci imploduje z bezradności, zamyka się w sobie, a drugi eksploduje – i krąży z
Aż do sierpnia 1939 r. globalny konflikt był niewyobrażalny, aż się wydarzył. Czy dziś znów popełniamy grzech przeoczenia?
władzy zostanie zamknięta”. I smutna lista od Mussoliniego, Stalina, Hitlera po Trumpa, Orbána itd... Bardziej powściągliwy w słowach, ale równie przygnębiony jest były szef polskiego MSZ Adam Rotfeld, tak jak Albright urodzony tuż przed wojną. W swej najnowszej książce „Poszukiwanie
Tego lata Niemcy są bardzo zgorzkniali. Mają poczucie, że wszystko się sypie. U nich i na świecie.
Spiskowcy i opozycjoniści w III Rzeszy z jednej strony byli częścią wojskowej lub państwowej machiny, a z drugiej – zagrożonymi karą śmierci zdrajcami, którzy świadomie łamali przysięgę i działali przeciwko istniejącemu państwu.
, w których zresztą pośredni udział mieli nie tylko „krzyżowianie” – Helmut James von Moltke i dyplomata Adam von Trott zu Solz – ale także pastor Dietrich Bonhoeffer. W ramach represji po zamachu 20 lipca zostali skazani na śmierć, a Canaris i Bonhoeffer zostali zamordowani
Niemcy patrzą na młodego kanclerza Austrii Sebastiana Kurza i zadają sobie pytanie, czy tak będzie wyglądał następca Merkel?
-biali mają w sondażach już nie 49, a 39–44 proc. Pani kanclerz może odetchnąć, a Sebastian Kurz nadal kręcić piruety... ADAM KRZEMIŃSKI Z WIEDNIA I Z GÖTTWEIG
Po co nam wracające w literaturze figury Hitlera i Stalina, nieśmiertelnych katów XX w.?
Zawołania wojenne, ojczyzna, sojusznicy i wrogowie. O czym są hymny narodowe?
Trwający do dziś i brzemienny w skutki polityczne podział Korei, podobnie jak Niemiec, był wynikiem najpierw współpracy, a potem konfrontacji dwóch triumfatorów drugiej wojny światowej – USA i ZSRR.
Najpierw poszło o islam, potem o krzyże, a w końcu o narastające przejawy antysemityzmu. Czy Niemcy mają już nowy Kulturkampf, wojnę kultur?
tu z falą uchodźców. Niemal równocześnie ze sporem o bawarskie krzyże wybuchł skandal, zwany już szokiem berlińskiej kipy, żydowskiej mycki. W modnej dziś dzielnicy włożył ją sobie na głowę Adam Armoush, izraelski Arab, mający zresztą w rodzinie także chrześcijan. Chciał pokazać, jak tolerancyjne
Wojna, która czterysta lat temu rozpaliła Europę na trzydzieści lat, pozornie nie dotknęła Polski. W praktyce jej konsekwencje odczuliśmy dotkliwie.
Pamiętacie legendę o Wandzie, co nie chciała Niemca i wolała rzucić się do Wisły? Jednak z tą Wandą to niezupełnie tak. A po części nawet całkiem odwrotnie.
przeprowadzał ją przez kładkę, za dużo wypił. A jeśli rzeczywiście popełniła samobójstwo, to należy jej tylko współczuć. Adam Naruszewicz wykreślił ją w 1780 r. z kanonu polskich legend. Triumf intelektualnej drwiny nad fikcją historyczną był jednak krótkotrwały. Gdy po trzecim rozbiorze Polski Warszawa przez
W hamburskiej szkole im. Helmuta Schmidta są lekcje „religii dla wszystkich”. Wspólne zajęcia dla chrześcijan, muzułmanów i alawitów.
„Moim Bogiem jest piłka nożna”, ktoś się oburza: imię Boga to nie szmata przed sedesem… I gdy ktoś inny oponuje, że sprzedawca chce zarobić, a niewierzącemu to nie przeszkadza, poprzednik upiera się: mnie to przeszkadza. Po czym nauczyciel wskazuje na inny napis: art. 1 konstytucji
Niemiecka demokracja, oparta na kulturze sporu, odniosła spektakularny sukces po upadku za czasów III Rzeszy. Ale nawet ona ulega erozji.
Już u wejścia wiadomo, co jest grane. Termowizyjny kontur zwiedzającego pokazuje mu, że Wielki Brat czuwa – jesteś elektronicznie przejrzysty, biometrycznie kontrolowany, podpatrywany przez drony...
Większość członków SPD (66 proc. głosujących) wypowiedziało się za utrzymaniem niezbyt już wielkiej koalicji z chadekami.
Jeszcze w 1965 r. głoszono w RFN tezę, że urodzone w czasie wojny pokolenie powojennego cudu gospodarczego to apolityczni marzyciele nastawieni na konsumpcję. A latem 1967 r. wybuchła rebelia.
do rozruchów. Forpoczta buntu. Kommune 1. Przyczyn rewolty młodzieżowej i w Niemczech było wiele. Obręcze zimnej wojny zdawały się pękać, otwierając coraz szersze szczeliny dla mniej i bardziej realnych utopii politycznych i społecznych: od samorządnej fabryki po ruch komunardów, obyczajowe wspólnoty
Z okazji jubileuszu stulecia republiki padło znamienne pytanie. Czy Austria za sto lat będzie jeszcze istnieć?
nacjonalistycznymi konserwatystami z Wolnościowej Partii Austrii (FPÖ). Nie ma już osławionego Jörga Haidera, ówczesnego szefa FPÖ. Niemniej kilku polityków starej daty z Francji i Hiszpanii domagało się bojkotu zaczynającej się 1 lipca austriackiej prezydencji w UE. Nic takiego Austrii nie grozi
Przyszłość rysuje się w ponurych barwach. Według filmów i powieści o nadchodzących czasach będzie to mroczny powrót do złej przeszłości.
Nowy rząd otwiera się na świat. Pytanie tylko: czy szczerze?
Chadecy z CDU i CSU oraz socjaldemokraci wstępnie się dogadali i wygląda na to, że Niemcy znów będą mieli wielką koalicję. Ale najważniejsze pytanie brzmi: czy Angela Merkel, „cesarzowa Europy”, dotrwa do końca kadencji?
koalicji stała oczywiście Europa, w kampanii wyborczej niemal całkiem przemilczana. Angela Merkel ponaglała socjaldemokratów, by się przestali boczyć, bo „świat czeka, byśmy mogli działać”. A socjaldemokraci zaczęli się ścigać w odgrzewaniu starych europomysłów. 1. Sigmar Gabriel z SPD
Wielkie religie wciąż trzymają się mocno. Ludzie coraz częściej szukają Boga na własną rękę. Próbują pogodzić tradycyjne doktryny wiary z gwałtownie zmieniającym się współczesnym światem.
Czy to początek końca ery Angeli Merkel? Po 12 latach rządów i ledwo wygranych wrześniowych wyborach Żelazna Kanclerz nie może stworzyć koalicji.
Niemcy od kilku lat przeżywają falę głośnych nawróceń członków skrajnej prawicy. To zasługa państwa i organizacji pozarządowych, które pomagają im się „leczyć”.
11 listopada obchodzimy jako dzień odzyskania niepodległości. Ale w tamtym gorącym roku 1918 niepodległość wykluwała się w wielu miejscach Europy. Historia żłobiła nową mapę kontynentu.
ententy (Wlk. Brytania, Francja, Rosja) o zajęcie stanowiska. Odpowiedziały: niepodległość Belgii, Serbii i Czarnogóry, reparacje i odszkodowania. Przy czym w nocie do Wilsona stwierdzono, że trzeba złamać środkowoeuropejskie imperia. Zatem zarys Wersalu już się pojawił. 1 lutego Niemcy ponownie
Stalin i Hitler to ludobójcze skrajności totalitaryzmu. Ale lista międzywojennych autorytarnych wodzów, regentów czy naczelników jest bardzo długa. Czy powinno się na niej umieszczać Józefa Piłsudskiego – co nie podobałoby się polskiej prawicy? Sorry, ale jak najbardziej.
Sebastian Kurz przypomina nowego prezydenta Francji. Ale tylko w formie, nie w treści.
– zwana jamajską od czarno-żółto-zielonej flagi karaibskiej wyspy – jest po zerwaniu przez SPD dotychczasowej wielkiej koalicji jedyną możliwą większością. Ale byłaby to koalicja bardzo egzotyczna. 1. W osłabionej chadecji już się zaczyna rumor. Straty na rzecz AfD poniosła nie tylko
We wrześniu 1937 r. Hitler na norymberskim „Parteitagu pracy” upajał się socjalnymi osiągnięciami swych czteroletnich rządów. III Rzesza przeżywała apogeum pokojowych „dobrych lat”.
Najważniejsze pytanie przed niedzielnymi wyborami do Bundestagu brzmi: ile mandatów zdobędzie antysystem?
Reformacja nie spadła z nieba w przededniu Wszystkich Świętych 1517 r., gdy pewien augustiański zakonnik wykładający teologię na prowincjonalnym uniwersytecie w Wittenberdze ogłosił tezy do zwykłej dysputy akademickiej.
Protestantyzm nadal odgrywa szczególną rolę w niemieckim społeczeństwie.
Historia niemieckiego protestantyzmu w III Rzeszy nie jest opowieścią o oporze, ale nie jest też tylko relacją o nakładaniu swastyki na krzyż.
Potrójna przegrana. Po wypowiedzeniu przez Niemcy 1 sierpnia 1914 r. wojny Rosji z ambon odczytano list cesarza Wilhelma II: „Niechaj mój lud zbierze się tego dnia we wszystkich świątyniach kraju. Niech uroczyście i z powagą zwróci się do Boga, by On był z nami i błogosławił nasz oręż