Pięć lat po śmierci Zygmunt Bauman wciąż opowiada nam o świecie za oknem, na wschodniej granicy, na Morzu Śródziemnym. Ma też coś do powiedzenia o Amazonii, niszczeniu planety i o ludzkiej zbiorowej ślepocie.
Brazylijskim producentom wołowiny, którzy odpowiadają za dewastację lasów Amazonii, coraz trudniej prowadzić swoje biznesy. Ale nie poddadzą się bez walki.
Elisa Loncón – przedstawicielka rdzennych mieszkańców, ma jako szefowa Konstytuanty sfinalizować w nowym roku prace nad chilijską konstytucją. Pod jej okiem może powstać de facto nowe państwo.
Raquel Coronell, córka najsłynniejszego kolumbijskiego dziennikarza, zasiadła właśnie w fotelu Franklina D. Roosevelta i Johna F. Kennedy’ego. Choć nie w Białym Domu.
Posąg autochtonki stanie w miejscu Krzysztofa Kolumba na reprezentacyjnej alei stolicy Meksyku. Cała Ameryka Łacińska obala fałszywą spuściznę sławnego żeglarza.
na pomnik już nie wracał. 1. Przez wieki pisano, że Kolumb był Genueńczykiem, synem raczej ubogiego tkacza wełny. Jak wielu jego rówieśników szybko ruszył w morze na pokładach małych frachtowców. Gdy jednak syn Kolumba, Ferdynand, poszukiwał śladów ojca w Genui, na żadne nie trafił, mimo że w XVI w
Daniel Ortega stał się karykaturą rewolucjonisty, którym kiedyś był. Za kilka dni poddani znów wybiorą go na prezydenta Nikaragui – spróbowaliby nie.
Największym dziełem Susan Sontag jest mit Susan Sontag, równie ważny jak napisane przez nią teksty. A może ważniejszy?
Na półmetku prezydentury Andrésa Lopeza Obradora pierwsze rozliczenia. Śmiano się, że będzie kolejnym Mesjaszem tropików. A kim jest? Kim chciałby być?
Łyk wolności może działać jak odkrycie seksu – napisała po protestach na Kubie niezależna blogerka. Chcesz więcej i więcej.
– ponad dekadę temu – mają prawo wynajmować mieszkania turystom. Turystyka to też hotele, restauracje, taksówki, wynajem aut, przewodnicy, plażowi handlarze… Covid-19 zadał tu potężny cios: dochody z turystyki spadły z 3 mld dol. rocznie do 1. Po drugie – ponowne zamrożenie
Piłkarskie mistrzostwa Europy były spektaklem wyganiania z naszego kontynentu różnych demonów: nacjonalizmu, rasizmu, homofobii, maczyzmu. Czy się udało?
Salwador to pierwszy na świecie kraj, który przyjmie bitcoina jako oficjalną walutę. Wszystko za sprawą Nadżiba Bukele. Dla jednych – zamordysty. Dla innych – trybuna ludu.
Niezwykła grupa Chilijczyków napisze nową konstytucję swojego kraju. Rozpoczęli wywracanie ustroju, którego zręby powstały w latach dyktatury Pinocheta. Takiego eksperymentu jeszcze nie było.
nierówności, jakie dzielą chilijskie społeczeństwo, oddawało zawołanie „99 proc. przejmuje ulice”. W odczuciu zbuntowanych społeczeństwo dzieli się na 1 proc. uprzywilejowanych i 99 proc. tych, którzy harują, by przeżyć. Był to pierwszy tak masowy protest od zakończenia dyktatury Pinocheta. W
Za woltami Maria Vargasa Llosy niełatwo nadążyć. Słynny pisarz sam kiedyś, w poniżający sposób, przegrał wybory. Teraz startuje córka tego, który go pokonał i okazał się dyktatorem.
połowie maja, przegrały siły obozu władzy: zdobyły zaledwie 37 ze 155 mandatów. To poniżej 1/3 głosów, a jedynie taki ich odsetek pozwalałby wetować proponowane zmiany. Deputowani antyestablishmentowi, głównie niezależni, lewica i autochtoni zdobyli aż 93 miejsca. Partią obrotową może być establishmentowa
Finał Ligi Mistrzów, święto europejskiej piłki, na żywo będą oglądać już niemal wyłącznie futbolowi konsumenci, którzy zastąpili stadionowych obywateli.
porywa. Nie mówiąc o jego spektaklowej stronie: w tej rywalizacji wszystko może nagle stanąć na głowie. Jak w hollywoodzkim filmie. Hollywoodzkie są też porażki. Aż miło, gdy jeden gigant upada pod ostrzałem innego (Brazylia–Niemcy 1:7). Jeszcze przyjemniej, gdy odwieczny Dawid rozkłada na
Dobry i porządny, równy i oddany, odważny, z rozmachem i fantazją – człowiek, kumpel, przyjaciel, wydawca (także kilkorga z nas, dziennikarzy „Polityki”). W czwartek po południu Pawła Szweda, współzałożyciela i szefa wydawnictwa Wielka Litera, zabrał covid-19.
. Zachęcał, ponaglał, by jechać choćby do Białegostoku, dokądkolwiek, byle tylko chronić siebie i innych. Czytaj też: Artur Domosławski o Zygmuncie Baumanie Książki, wspomnienia. Dużo za mało Covid zabrał Pawła nam, autorom, przyjaciołom, czytelnikom, ale przede wszystkim Agnieszce – walecznej
Ameryka Łacińska przegrywa batalię z covid-19 – i tam, gdzie nową chorobę lekceważono, i tam, gdzie potraktowano ją serio. A kryzys sięga daleko poza trwającą pandemię.
Brazylia – do niedawna wzór przemian społecznych – staje się krainą chaosu i zagrożeniem dla skutecznej walki z globalną pandemią. Głównym winnym jest prezydent kraju.
prezydenta. Nowy minister obrony gen. Braga Netto tuż po objęciu urzędu stwierdził, że należałoby świętować rocznicę wojskowego zamachu stanu z 1 kwietnia 1964 r. Analitycy polityczni sugerują, że Bolsonaro szykuje właśnie… zamach stanu. Po hiszpańsku nazywa się to autogolpe, dosłownie
Przedpremierowo prezentujemy fragment książki Artura Domosławskiego „Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana”.
Legalizacja aborcji w Argentynie – ojczyźnie papieża Franciszka – dowodzi, że wytrwałość w prowadzeniu społecznych kampanii popłaca. Choć sama nie wystarcza.
Katolicka, tradycjonalna Argentyna przechodzi na „postępową stronę mocy”: senat zaaprobował ustawę legalizującą aborcję bez żadnych wyjątków i warunków wstępnych.
Czy można zmienić rasę? Tysiące brazylijskich polityków i działaczy dowodzi, że tak. Przynajmniej na papierze.
Nie był po prostu piłkarzem. Niósł na swoich barkach marzenia i nieszczęścia milionów. Czasem wygrywał za generałów ich wojny.
niedojrzały dzieciak. Chłopak, który miał unieść ciężary dla nikogo nie do uniesienia. Diego Armando Maradona stoczył więcej wojen niż pułkownik Aureliano Buendia ze „Stu lat samotności”. Ale najbardziej okrutną i wyniszczającą toczył z samym sobą. 1. W obu tamtych golach strzelonych Anglikom
„Burzliwe czasy” Mario Vargasa Llosy to najbardziej wywrotowa powieść noblisty od czasów jego młodości. A może najbardziej wywrotowa w ogóle.
Jeszcze nigdy sama możliwość zmiany klubu przez gwiazdę futbolu nie była wydarzeniem o randze globalnej.
Grupa brazylijskich lekarzy i pielęgniarek żąda uznania prezydenta Jaira Bolsonaro za winnego zbrodni ludobójstwa.
Kiedyś zbuntowani Amerykanie powtarzali za Martinem Lutherem Kingiem, że mają marzenie. Dziś wykrzykują za George’em Floydem, że nie mogą już oddychać.
Warunki, w jakich ludzie Północy przechodzą pandemię, mogą być marzeniem milionów ludzi Południa. Żyjemy trochę na innych planetach.
tam nieraz po kilka dni. Niektórzy wystawiają je na ulice w kartonowych trumnach dostarczanych przez rząd – bo tych drewnianych zabrakło. Na obrzeżach Quito i Guayaquil, dwóch największych miast, władze kopią doły przeznaczone na masowe groby. Od 1 marca do 15 kwietnia w Ekwadorze zmarło o
Gdy ludzie nauki i polityki na całym świecie mówią: zostańcie w domach, przywódca Brazylii Jair Bolsonaro mówi: wyjdźcie na ulicę.
Rio de Janeiro jest jak metafora współczesności. Podzieliło się na strefy beztroski i strefy zakazane.
pękł rekord miliona zarejestrowanych sztuk broni i jest to wzrost prawie o połowę w ciągu zaledwie roku. Wiceprezydent kraju gen. Hamilton Mourao uspokaja, że 1 mln na 220 mln mieszkańców „to mało”. Stare dobre czasy. Kampania z lat 90. „Rio, odłóż broń” jest dziś jak
Rebelia wszystkich stanów.
Masy przeciw rewolucji.
rozstrzeliwano i wsadzano do więzień. Perón wrócił triumfalnie do Argentyny 18 lat później – w 1973 r. Znów został wybrany na prezydenta, ale urząd sprawował jedynie przez kilka miesięcy. Zmarł 1 lipca 1974 r. Do dziś toczą się spory, czy swoją polityką socjalną zrujnował gospodarkę kraju. Nie
Epoka populizmu i rewolucji.
Zwyciężyli w Nikaragui w 1979 r. Ich dzieło okrzyknięto rewolucją poetów.
Rewolucja, która rozpaliła pokolenie.
. Biednych robotników rolnych dotknęło bezrobocie, miejska klasa średnia ulegała gwałtownej pauperyzacji. Prócz wąskiej kasty ludzi, mającej dostęp do przywilejów, mało kto chciał bronić dyktatora Batisty. Wszystkie te okoliczności były wiatrem w żagle partyzantów. 1 stycznia 1959 r. oddziały
Największa polityczna legenda Ameryki Łacińskiej XX w.
Wojskowe i cywilne dyktatury w Ameryce Łacińskiej epoki zimnej wojny broniły społecznego układu, szafując hasłem walki z komunizmem. Chodziło jednak o zatrzymanie wszelkiego postępu.
zamierza rządzić z poparciem ludu, i groził parlamentowi strajkami, wiecami, demonstracjami na ulicach. Momentem przełomowym było podpisanie przez niego dekretów o nacjonalizacji rafinerii ropy i stopniowym wywłaszczaniu latyfundystów z nieuprawianych ziem. 1 kwietnia 1964 r. wojsko dokonało zamachu stanu
Upadek prezydenta Boliwii Evo Moralesa to smutna lekcja dla dobrych przywódców, którzy za bardzo pokochali samych siebie.
Chilijczykom nie chodzi o 30 peso podwyżki na bilety do metra, ale o 30 lat niesprawiedliwości. Dlatego wyszli na ulice w największych historycznie protestach.
o chilijskich protestach „[Przedstawiciele] 99 procent zajmują ulice”. To aluzja do niesprawiedliwego ładu społecznego, który występuje nie tylko w Chile, lecz akurat Chile jest jego wyrazistym przykładem. Ów ład wyraża się podziałem społeczeństwa na 1 proc. uprzywilejowanych i 99 proc
Chcieli uwięzić ideę, ale idei nie da się zamknąć ani zabić – powiedział były prezydent Brazylii Lula da Silva w spontanicznym przemówieniu do sympatyków, wygłoszonym tuż po wyjściu poza bramy więzienia.
Argentyna tonie raz, dwa razy na dekadę. Jest światową rekordzistką, gdy idzie o kryzysy, recesje, niewypłacalność. W niedzielę wybierze ekipę, która znowu będzie wyciągać ją z dna.
Ernesto Cardenal, ksiądz, poeta i były rewolucjonista, suspendowany przez papieża Wojtyłę, surowo krytykuje dawnego towarzysza walki Daniela Ortegę, prezydenta autokratę. I znów może odprawiać msze.
, nie ma o czym z nimi dialogować. Powinni odejść – powiedział. Choć siły 94-letniego kapłana są nadszarpnięte, rewolucyjny duch wciąż go nie opuszcza. Akurat jego życie potwierdza racje tych, którzy sądzą, że ludzie zasadniczo się nie zmieniają. I że o losie człowieka przesądza jego charakter. *** Cytowany „Psalm 1” Ernesta Cardenala w tłum. Krystyny Rodowskiej.
Hegemonia jednego nurtu politycznego daje się odwrócić. Na lepsze i na gorsze. Nie ma jednak cudownej recepty, jak tego dokonać.
Kto właściwie rządzi Brazylią? Prezydent? Jego bezczelni synowie? Pewien domorosły pseudofilozof ze strzelbą na ramieniu? Wypadkowa ich humorów i ignorancji?
zajmujących się tą kwestią. – Skutki wojny, jaką wypowiedział ludności Amazonii – destrukcję lasów deszczowych – odczuje wkrótce cała ludzkość – mówi Milanez. W tym sensie prezydentura Bolsonaro nie jest problemem tylko brazylijskim czy regionalnym, lecz ogólnoświatowym. To, co się dzieje w dalekiej Brazylii, jest – a na pewno już wkrótce będzie – wszystkim nam boleśnie bliskie. ARTUR DOMOSŁAWSKI Z RIO DE JANEIRO
Pomysł Donalda Trumpa na Amerykę Łacińską najlepiej widać na przykładzie Wenezueli. Gotów jest wesprzeć rebelię Juana Guaidó interwencją wojskową.
Przesada rządzi dziś kryzysem politycznym w Wenezueli. I dlatego kraj pogrąża się w ciemności – dosłownie i metaforycznie.
Obsypany nagrodami film „Roma” ukazuje Meksyk zdradzonych obietnic i ostro wyznaczonych społecznych granic.
jednak nie był to świat, który zauważałby filmową Cleo ani był przez nią zauważony. Ludzie jak ona – rdzenni mieszkańcy Meksyku – stali się głównymi aktorami politycznego buntu dopiero ćwierć wieku później. Dali o sobie znać powstaniem zapatystów w stanie Chiapas 1 stycznia 1994 r. Ta data
W Wenezueli i kilku innych krajach Ameryki Łacińskiej wojsko znów staje się arbitrem w rozstrzyganiu konfliktów politycznych. To tradycja i zmora regionu.
zablokowało wjazd pomocy humanitarnej do Wenezueli, co odczytuje się jako akt lojalności wobec Madura. Maduro traktuje tę pomoc jako ingerencję, głównie USA, w sprawy Wenezueli. Ponadto jej przyjęcie to przyznanie, że kraj jest w stanie zapaści, a tego Maduro przyznać nie chce. 1. Wenezuela jest dziś
Prezydent Nicolas Maduro przemawia z okazji 20. rocznicy rewolucji boliwariańskiej, Caracas, 2019 r.