Kultura pyskówki

poważnego tematu nieważnym wątkiem ubocznym („a ty masz krzywe nogi” – notatka, co wolno ministrowi) i dopiero potem zaczyna się kłótnia. To bywa ekscytujące, ale prowadzi donikąd, bo temat główny szybko ginie w absurdalnym zgiełku. Jacek Żakowski

Krótka pamięć, długa pamięć

przyłapanemu na kłamstwie przed prokuratorem,sądem czy komisją śledczą grozi akt oskarżenia i kara więzienia.Urzędnik kłamiący w rozmowie z dziennikarzem formalnie pozostajebezkarny. Jedyną karą jest nasza – rozmówców i słuchaczy –dobra i długa pamięć. Oraz pytanie, które warto zadać również podprzysięgą: dlaczego nie chcieli wiedzieć albo dlaczego kłamali? Jacek Żakowski

List otwarty w sprawie sprawiedliwości

– niestety musi odejść. W Polsce są tysiące młodych, sprawnych, inteligentnych prawników zdolnych do pełnienia tej funkcji w sposób niegorszący opinii publicznej. Jacek Żakowski

Co jest w życiu ważne

Rozmowa z Leszkiem Kołakowskim

Jacek Żakowski: – Przychodzi do mędrca czterdziestoparolatek... Leszek Kołakowski: – Czyli pan niby? ...albo dwudziestoletnia blondynka z nogami po szyję... To już mniej do pana pasuje. ...więc siada ten ktoś obok mędrca i pyta: „Co jest ważne w życiu?”. Co mu mędrzec powie

Co robić w niedzielę

W rosnącym sporze o niedzielny handel mamy zderzenie dwóch szafujących fałszywymi argumentami fundamentalizmów: liberalnego i katolickiego. W istocie ten spór dotyczy nie tyle niedzieli i handlu, bezrobocia, drobnych sklepikarzy, frekwencji w kościołach i zysków korporacji, ale sensownego wykorzystania czasu i rozumnego ułożenia życia.

Jak zrobić dzieci

Place zabaw pustoszeją. Przedszkola się zamykają. Szkoły przygotowują się do likwidacji. Polacy nie mają dzieci. I to coraz bardziej nie mają. Podobnie jak większość Europejczyków. Niektórzy jednak sobie wreszcie z dziećmi poradzili. Teraz pora na nas.

ponosimy skutki indywidualnych decyzji – nawet tak intymnych jak decyzja urodzenia dziecka – a suma indywidualnie racjonalnych decyzji w skali społecznej może okazać się groźna. Więc – właśnie jako realna wspólnota – we wspólnym interesie musimy sobie nawzajem pomagać w podejmowaniu dobrych dla nas wszystkich decyzji.Jacek Żakowski

Na lewo od ściany

Noam Chomsky, intelektualny guru antyglobalistycznej lewicy, tłumaczy, co naprawdę dzieje się ze światem, ostrzega przed dyktaturą totalitarnych korporacji i "wirtualnego rządu" rynków finansowych, zapowiada kolejne fale niepokojów i wzywa do oporu w obronie prawdziwej demokracji.

Jacek Żakowski: – Co się stało z Ameryką? Noam Chomsky: – Ameryka pęka. Podobnie jak reszta świata. Dlaczego? To jest trudniejsze pytanie. Pan musi mieć odpowiedź. Pewnie, że mam. Więc co takiego się stało w Ameryce przez te cztery lata? To trwało czterdzieści lat. Nie

Kuszenie Jacka Kuronia

Nie ma Jacka. I już go nie będzie. Był jednym z najważniejszych i najpiękniejszych ludzi dwudziestowiecznej Polski. Kim się teraz stanie? Ikoną? Pomnikiem heroicznej przeszłości dzisiejszej elity? Świeckim świętym? Kombatancką legendą?

panteonu, zmumifikowany i zagłaskany jako heros XX w. Jacek przystrzyżony do pomnikowej formy prawie każdemu się przyda i prawie nikomu nie szkodzi. Jacek z „Wiary i winy”, z „Gwiezdnego czasu”, może jeszcze z „Mojej zupy” i z „PRL dla początkujących

Polak, czyli kto?

Polak wszedł do Europy. Z polskimi lękami, kompleksami i pychą. Pycha mu mówi, że on tę Europę nauczy prawdziwych Wartości. Kompleksy przestrzegają, że w konkurencji z Zachodem nie da sobie rady. Lęk podsuwa wizje wynarodowienia i skolonizowania Polski przez silniejszy Zachód. Lęki, kompleksy i pycha to oczywiste źródła narodowej nerwicy. Ale ta nerwica rośnie przede wszystkim dlatego, że coraz bardziej fałszywa jest samoświadomość Polaka.

wiedzieć, z czym i jako kto wchodzi do Europy. Ale jakoś nie może się zdecydować, bo sam siebie nie potrafi zrozumieć. Jacek Żakowski, rysunki Mirosław Gryń Więcej danych: www.polityka.com.pl oraz www.worldvaluessurvey.org Lustro Ingleharta – wydany wiosną tego roku 500-stronicowy tom

Mamy formułę, ma my sposób

W pierwszej części rozmowy („Polityka” 22) Sławomir Smołokowski opowiedział, jak dwaj muzycy z Ukrainy – on i Grzegorz Jankilewicz – którzy wyemigrowali do Polski, na przełomie lat 80. i 90. handlując azjatyckimi jeansami, niemieckim AGD, rosyjską i australijską wełną dochodzili do dużych pieniędzy. Punktem zwrotnym było spotkanie z Aleksiejem Palianowem. Jako dyrektor Warjonanneftgazu Palianow najpierw przez firmę Smołokowskiego i Jankilewicza kupił tysiące pralek, lodówek i telewizorów, a potem – już jako prywatny biznesmen – zaproponował im sprzedaż rosyjskiej ropy na Zachód.

Jacek Żakowski: – Spotkaliście się z Palianowem w waszym biurze w Moskwie? Sławomir Smołokowski: – Nie w Moskwie. W Tiumeni. W biurze Gławtiumennieftiegaza. I Palianow mówi: „Odchodzę z Warjogannieftegazu, zakładam własną firmę przy administracji regionu i będę miał licencję na

Wiara w fachowca

Autorzy „Apelu zatroskanych” chcieli dobrze, ale wyszło jak zwykle

publicznym od tych okoliczności (niedoskonałości, niepewności, kompromisu i konfliktu) nie ma żadnej ucieczki. Ich łagodzeniu służy polityka, a zwłaszcza demokracja. Na obiektywistycznym, deterministycznym micie żeruje zaś polityka antydemokratyczna, a zwłaszcza populizm i różne spiskowe doktryny wmawiające naiwnym, że ktoś ma monopol racji, a wszyscy byliby szczęśliwi i bogaci, gdyby nie jacyś źli albo niekompetentni ludzie. Jacek Żakowski

Pierwszy miliard dolarów

Najbardziej tajemniczy polski biznesmen po raz pierwszy publicznie opowiada, jak doszedł do gigantycznej fortuny.

Jacek Żakowski: – Ile pan jest wart? Sławomir Smołokowski: – A czego? Dolarów albo euro. Nie wiem. A pana majątek? Nie wiem. A dobre są szacunki, że to by było jakiś miliard złotych? Po co panu ta liczba? Żyję w miarę skromnie. Prywatnie nie wydaję pewnie dużo więcej niż pan. To nie

Zrób to sam

Rozmowa z Josephem Stiglitzem, najsłynniejszym współczesnym ekonomistą, o słabościach rynku i globalizacji

Jacek Żakowski: – Czy pan wierzy w rynek? Joseph Stiglitz: – Oczywiście! Rynek może być najważniejszą instytucją stymulującą rozwój gospodarczy. Może być czy jest? Może być, jeżeli jest właściwie zorganizowany. Rynek źle zorganizowany, zarządzany i kontrolowany jest groźny. Zawodzi i

Piszę na pa pierze w kratkę

Rozmowa z Paulem Austerem o Ameryce, sztuce pisarskiej, czytaniu gazet i paleniu papierosów

Paul Auster: – O czym pan chce rozmawiać? Jacek Żakowski: – Zacznijmy od Ameryki. Ciężko mówić. Czy pan się źle czuje? Nigdy w życiu nie czułem się tak fatalnie jako Amerykanin. Irak jest gorszy niż Wietnam. W Wietnamie były dziesiątki tysięcy zabitych, a w Iraku są setki. Na

Nie żyje Paul Auster. „Polityce” mówił: Gdy piszę, chcę tylko jednego. Napisać dobrą książkę

Paul Auster, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli postmodernizmu, zmarł 30 kwietnia w swoim domu na Brooklynie, miał 77 lata. Przypominamy rozmowę, którą przeprowadził z nim Jacek Żakowski. O Ameryce, sztuce pisarskiej, czytaniu gazet i paleniu papierosów.

Paul Auster: – O czym pan chce rozmawiać? Jacek Żakowski: – Zacznijmy od Ameryki.Ciężko mówić. Czy pan się źle czuje?Nigdy w życiu nie czułem się tak fatalnie jako Amerykanin. Irak jest gorszy niż Wietnam. W Wietnamie były dziesiątki tysięcy zabitych, a w Iraku są setki.Na razie! To

Wywiad splątany

z szefem Wojskowych Służb Informacyjnych generałem Markiem Dukaczewskim

Jacek Żakowski: – Ilu agentów ma WSI wśród wysokich urzędników państwowych? Gen. Marek Dukaczewski: – Nie ma ani jednego, bo ustawa nam nie pozwala... Po tym, co napisała „Rzeczpospolita”, to nie brzmi dobrze panie generale. Jak pan tak odpowiada, wszyscy rozumieją, że pan

Nadzieja

Nasza nadzieja w Europie. To pewne. Dalej są pytania. Dlaczego nie ma dla nas nadziei poza Europą? Nadzieja konkretnie na co? W jakiej Europie nadzieja? Wreszcie: co zrobić, aby się spełniła?

Oto „koniec historii” we wschodnioeuropejskim wydaniu. 1 maja kończy się historia zapoczątkowana przez Rzymian ustanowieniem Limesu na Łabie. Przez z górą 1000 lat Wschód i Zachód rozwijały się wedle innych scenariuszy. Polska bywała najeżdżana, podbijana, kolonizowana, inkulturowana

Założyciel IKEA: Kawior za cenę złota w gardle by mi stanął

Rozmowa z Ingvarem Kampradem, twórcą szwedzkiego koncernu meblarskiego, uznanym za najbogatszego człowieka w świecie Imperium Ingvara.

JACEK ŻAKOWSKI: – Hiszpański dziennik „ABC” przytacza pańską wypowiedź: „Nienawidzę kapitalistów szukających łatwego zysku i nie widzących niczego poza dolarami”. To prawda?INGVAR KAMPRAD: – Prawda jest taka, że nienawidzę dzikiego kapitalizmu. Czyli konkretnie

Co widzi Belka?

Z Markiem Belką, kandydatem na premiera

Jacek Żakowski: – Wraca człowiek po roku spędzonym w Iraku i co widzi? Marek Belka: – Widzi, że za kilka tygodni rzutem na taśmę, ale w dobrym stylu, wejdziemy do Unii Europejskiej, że gospodarka... A tak jednym słowem. Klapa? Katastrofa? Rozpad? Nie! Kraj funkcjonuje normalnie, ze

Czy filozof może być nowym Marksem?

Rozmowa z Richardem Rortym, amerykańskim filozofem, o nowych zagrożeniach dla demokracji i o tym, że Ameryka nie powinna rządzić sama.

JACEK ŻAKOWSKI: – Co filozofia wnosi dziś do polityki?RICHARD RORTY: – Niewiele. Filozofowie mają swoje sympatie polityczne i czasem – podobnie jak inni eksperci – używają swojej filozoficznej wiedzy, żeby uzasadnić własne stanowisko. Nic więcej. Podobnie jak inni eksperci

Różni nas seks

Rozmowa z Ronaldem Inglehartem, socjologiem, szefem Światowego Sondażu Wartości.

Jacek Żakowski: – Wciąż słyszymy, że „po 11.09 nic nie jest takie samo”. Czy porównując wyniki najnowszego Światowego Sondażu Wartości z wcześniejszymi wynikami zauważa pan jakąś istotną zmianę? Ronald Inglehart: – Coś drgnęło, ale twierdzenie, że wszystko się zmieniło, jest

Między życiem a spożyciem

Nastrój jest schyłkowy. Sądząc po atmosferze panującej w Polsce, jesteśmy na skraju wielkiej katastrofy. Ale właściwie dlaczego, skoro w słupkach wyglądamy nieźle, a miejscami nawet bardzo dobrze?

szkoła – nie ma świadomości, że przyszłość będzie zależała od tego, czy dzieci nauczą się odpowiedzialnie dokonywać demokratycznych wyborów. Ktoś celnie zauważył, że istnieje głęboka dysproporcja między uwagą, jaką szkoła poświęca nauce czytania poezji (z którą może 1 proc. uczniów będzie miało

Kto ma dziś szczęście

W światowym rankingu „zadowolonych z życia” znajdujemy się daleko, między Iranem a Turcją. Szczerze mówiąc, i w Polsce, i na świecie – jeśli patrzeć na obraz, który pokazują media – manifestowanie dobrego nastroju byłoby nietaktem. Ale, mówią fachowcy, żeby przetrwać w lawinie złych wiadomości, trzeba w sobie i dookoła siebie znaleźć cokolwiek pozytywnego. To jedyna szczepionka przeciwko groźnemu dla wszystkich społeczeństw wirusowi beznadziei i pesymizmu.

– choćby na najniższych szczeblach. • Doceńmy się. Cieszmy się z tego, co się udało. Każde dobre słowo to lepsze widoki na przyszłość. Możemy się trochę zmienić. Jacek Żakowski

Wolnoamerykanka

Ameryka zdziczała. Rządzą nią kłamcy i złodzieje konkurujący o władzę ze zdrajcami oraz idiotami. Tak przynajmniej zdają się uważać Amerykanie piszący, sprzedający i czytający książki.

(podobnie jak drugi najbogatszy Amerykanin Warren Buffett) apelował o zwiększenie podatków, ma wydać książkę o nowej polityce społecznej. Za kilka miesięcy znów będzie co czytać i pewnie uda nam się trochę więcej zrozumieć z tego nowego świata. Ale czy nie będzie za późno? Jacek Żakowski z Nowego Jorku

Łapcie, całujcie, tulcie!

Wedle prokuratury chwytanie podwładnej za krocze mieści się w polskiej normie

funkcjonuje nie tylko w przemyśle i budownictwie, również w obyczajach. Obściskiwanie atrakcyjnych towarzyszek służbowych podróży wydaje się w niej mieścić, wręcz należeć do naturalnych przywilejów władzy. Teraz prokuratura tę normę sankcjonuje. Czyli wszystko w normie. Polskiej.Jacek Żakowski

Minister spraw słusznych i przegranych

Na arenie międzynarodowej Polska jest w kłopotach. Czy wyjdziemy z nich z twarzą? To się może udać. Ale z jaką twarzą?

Rozkaz: przemyśleć!

Sędziemu Puczyłowskiemu chętnie wystawiłbym pomnik za obronę rozumu

Hymn o Józefie

Józef Oleksy wrócił z podróży dookoła świata i zaświata. Ale czy dobrze trafił? I czy już rzeczywiście powrócił? A może Oleksy wciąż wraca?

Mars raz

Prezydent Bush ucieka przed problemami w przestrzeń kosmiczną

rywalizacji, dublowanie nakładów i międzynarodowe napięcia – zwłaszcza że na kosmiczną scenę wkroczyli niedawno Chińczycy, których Ameryka traktuje jako głównych strategicznych rywali XXI wieku. Może się zatem okazać, że program marsjański prezydenta Busha, paradoksalnie, oddala nas od Czerwonej Planety, zamiast do niej przybliżać.Jacek Żakowski

Kto rządzi światem

Oto światowa grupa trzymająca władzę. W dodatku wyłoniona jawnie, globalnie i dość demokratycznie. Jej członków zidentyfikował międzynarodowy sondaż Polityki i Forum.

Aleksandrem Kwaśniewskim wskazanym przez Radio Svoboda z Moskwy (po 1 głosie). Sondaż wyraźnie potwierdził, że jeśli w jakiejś dziedzinie Polska się liczy we współczesnym świecie, nie jest to z pewnością polityka, gospodarka ani jakkolwiek rozumiana materialna siła, lecz warstwa symboliczna, kultura

Coś za coś

Rozmowa z Janem Nowakiem-Jeziorańskim o tym, czy Polska może wystawić USA rachunek za partnerstwo w Iraku

Jacek Żakowski: – W prowadzonej przez prezydenta Busha wojnie z terroryzmem Polska jest jednym z najbliższych i najpoważniejszych sojuszników Stanów Zjednoczonych. Jeżeli jednak odejmiemy polityczne deklaracje, słowa, poklepywanie po ramieniu, okaże się, że polska lojalność i sympatia dla

Fajerwerki prosto z głowy

Trzeba by ustanowić prawo zakazujące wydawania bezsensownych przepisów

powinien mieć obowiązek szczegółowego określenia sposobów, środków i kosztów egzekucji nowego przepisu na takim przynajmniej poziomie, żeby prawo nie stawało się w Polsce jawnym pośmiewiskiem?Jacek Żakowski

Uważajcie na wieżowce

Władza straszy nas terroryzmem. Co mamy zrobić?

zabezpieczeń.Po przedświątecznej histerii idzie chyba pora, by się poważnie zastanowić, jak w prowadzącej „wojnę z terroryzmem” Polsce (w szkołach, w publicznych mediach) powinna wyglądać systematyczna antyterrorystyczna edukacja publiczna. Lepiej by było, gdyby szef MSWiA skupił się raczej na tym, a nie na wywołujących na przemian pusty śmiech i trwogę banałach.Jacek Żakowski

Bush musi odejść

Rozmowa z George’em Sorosem – finansistą, filantropem, jednym z najbogatszych ludzi świata – o tym, dlaczego wypowiedział wojnę prezydentowi Bushowi i neokonserwatystom

Jacek Żakowski: – Czy często zdarza się panu słyszeć, że George Soros to zdrajca? George Soros: – Dlaczego zdrajca? Dlatego, że jako wielki finansista niezwykle skutecznie spekulujący na globalnym rynku walutowym krytykuje pan targany kryzysami system, który od lat pana żywi. Jako Żyd

Alkoholowe podróże

Kim jest Tomasz Lis?

Tomasz Lis napisał pierwszy od dawna obywatelski traktat o Rzeczpospolitej. Chylę czoło przed jego obywatelską troską, wysiłkiem i intelektualną odwagą. Książka „Co z tą Polską?”nie powinna przejść niezauważona.

Soros zwalnia Busha

Zaczęło się pierwsze wielkie ideologiczne starcie XXI w.

opinię twardego i bezwzględnego kapitalisty. Jeśli będzie równie sprytny i twardy jako lider „antykapitalistycznej rewolty”, może być dla „buszystów” bardzo niebezpiecznym przeciwnikiem.Jacek Żakowski

Przeszłość, nienawiść, zemsta

Rozmowa z sir Martinem Gilbertem, słynnym historykiem brytyjskim

Jacek Żakowski: – Sir Martin, co pan czuje obserwując dziś kolejne zderzenia pamięci i znów narastające żądanie rewizji historycznej? Między Ukrainą i Polską. Między Niemcami a Czechami i Polską. Między Żydami i Polską. Martin Gilbert:– Zawsze rozumiałem potrzebę uczciwej rozmowy o

Zejście smoka

Jest kłopot z Leszkiem Millerem. Po dwóch latach kierowania rządem stał się największym – obok Lecha Wałęsy – rozczarowaniem polskiej polityki.

mu było w tym pomóc. Zwłaszcza że nie widać żadnej kuszącej alternatywy. Dziś kłopot z Leszkiem Millerem polega właśnie na tym, że nikt naprawdę nie wie, co dzieje się w jego głowie i który z „Millerów 2-óch” jest teraz prawdziwy.Jacek Żakowski

Jeszcze to polubicie

Romano Prodi, przewodniczący Komisji Europejskiej

niego męczennika, popycha go w stronę palestyńskiego betonu, a Palestyńczyków popycha ku ekstremizmowi. To nie jest mądra polityka. Trzeba się porozumieć z Szaronem i Arafatem, a nie z jakimiś sztucznymi liderami. Jeżeli rzeczywiście chce się pokoju na Bliskim Wschodzie, trzeba mieć w Arafacie zwolennika procesu pokojowego. Inaczej nic się nie uda. rozmawiał Jacek Żakowski

Monarchia dwugłowa

„Ludzie, czy was już całkiem pogięło!!!!!!!!” (tu osiem wykrzykników). Tak się zaczyna najnowszy wpis na stronie www Nieoficjalnego Internetowego Sztabu Wyborczego Jolanty Kwaśniewskiej. Znając wyniki pierwszego prezydenckiego sondażu „Polityki” trudno wobec tego pytania pozostać obojętnym. Czy rzeczywiście „całkiem nas pogięło”? Chcemy jakiejś konstytucyjnej monarchii?

, miał 12 proc. Teraz ciemna przepaść jest nie tylko między nią a Leszkiem Millerem (1 proc.!), ale także między nią a Janem Rokitą, najwyżej notowanym realnym kontrkandydatem, który zebrał raptem 7 proc. głosów. Etatowa pretendentka stała się więc teraz praktycznie jedyną kandydatką. Ona poszybowała

Odgłosy z młyna

Sprawiedliwość polityczna jest teraz wymierzana szybko. Czy nie za szybko?

Czy jesteśmy potworami?

Polska polityka spotworniała. A polityka podobno jest taka, jakie jest społeczeństwo. Czy my naprawdę jesteśmy aż tacy okropni?

praktykowanie trudniejsze, państwo słabsze, szara strefa większa, korupcja silniejsza. Szybka modernizacja te wady uwydatnia, a ze Starachowic do Greenwich jest jednak spory kawałek. Polskim politykom zabrakło wyobraźni, a może i kompetencji, by nasze państwo modernizować mądrze. Może teraz zrozumieją nareszcie, że sukces (także w gospodarce) zależy nie tylko od ekonomii, ale i od państwa.Jacek Żakowski

Mój raport dla pani C.

Podobnie jak pani czytam gazety, słucham radia, oglądam telewizję. Podobnie jak pani – martwię się tym, co się w Polsce dzieje. Pół roku temu podobnie jak pani miałem nadzieję, że dzięki komisji śledczej będę miał mniej powodów do zmartwień. Teraz – też podobnie jak pani – zadaję sobie pytanie: co się tutaj stało i co będzie dalej.

taka okazja. Ale wiemy, że będzie. Nawet, proszę pani, jeżeli nie wygramy tej bitwy, to przecież będą następne. Ta wojna się nigdy nie skończy.Jacek Żakowski

Inżynier miast i dusz

Oscar Niemeyer, komunista, jeden z największych architektów XX wieku.

naprawiam i wystrzegam się marzeń. Mogę co najwyżej powiedzieć jak Tołstoj – marzę, żeby się jutro obudzić i ilekroć ku własnemu zdziwieniu się budzę, dziękuję za to Panu Bogu. rozmawiał Jacek Żakowski Oscar Niemeyer (Oscar Ribeiro de Alameida de Niemeyer Soares) – ur. 1907 w Rio de Janeiro

Nasz cel finalny

Minister Cimoszewicz chyba zbyt szczerze powiedział, po co jedziemy do Iraku

polskiego ministra z wyjątkowym zainteresowaniem amerykańsko-polskiego konsorcjum akurat irackimi złożami. Czy nie lepiej by było poszukać innego finalnego celu?Jacek Żakowski

Gdzie jest generał?

Kilka dni przed swoimi 80 urodzinami generał Wojciech Jaruzelski znów znalazł się wśród setek entuzjastycznie witających go partyjnych aktywistów. Wsparty na lasce, z twarzą człowieka zmęczonego życiem, robił wrażenie zakłopotanego i zaskoczonego. Podobnie jak obserwatorzy kongresu SLD.

Pan Wajda w Brazylii

W São Paulo, Belo Horizonte i Kurytybie kilka tysięcy widzów obejrzało przegląd filmów Andrzeja Wajdy – od „Zemsty” po „Kanał”. Nie byłoby może w tej informacji nic nadzwyczajnego, gdyby nie kilka faktów, które się za nią kryją.

udało, może udałaby się także wspólna inicjatywa biznesu w sprawie finansowania kultury, z którym rząd wciąż jakoś sobie nie może poradzić? Jacek Żakowski z São Paulo

Nowy rozbiór Polski

W referendum europejskim suwerenne społeczeństwo przemówiło za Unią Europejską. Socjologowie i politolodzy próbują teraz zrozumieć, co poza zgodą na akcesję wynika z milionów suwerennych decyzji. Na razie zdaje się przede wszystkim wynikać, że nasze decyzje są dużo mniej suwerenne i że więźniami historii jesteśmy w dużo większym stopniu, niż nam się wydaje.

Tak! Tak! Tak!

Społeczeństwo już wybrało, teraz politycy muszą wykazać, że są Europejczykami