Istniejące przez sześć wieków państwo Osmanów przez trzy pierwsze powiększało swe terytorium i potężniało. W ostatnim starało się unowocześnić.
Turcja budzi kontrowersje, ale i zaciekawienie. Co ją ukształtowało?
Wspólne prapoczątki ludów turkijskich giną w pyle Wielkiego Stepu, w dalekiej Azji. Warunki geograficzne i klimatyczne zmusiły je tam do przyjęcia koczowniczego trybu życia. Dzisiejsze rozmieszczenie potomków dawnych Turków na ogromnym obszarze Eurazji obrazuje ich wielowiekową wędrówkę na zachód.
36 władców i 623 lata na tronie.
Klucz do popularnej tureckiej telenoweli kostiumowej.
Tereny obecnej Turcji były, i są nadal, obszarem zamieszkiwanym przez ludność stanowiącą niezwykle różnorodną mieszaninę, także wyznaniową, z dominującą pozycją różnych wariantów islamu sunnickiego.
Potężna armia państwa Osmanów stanowiła przez wiele wieków główne narzędzie polityki tureckiego imperium.
Językami tureckimi (turkijskimi) posługuje się ponad 200 mln ludzi – od ulic Berlina i Amsterdamu po wioski wschodniej Syberii. Co je łączy?
Literatura staroturecka i osmańska.
Najokazalej sztuka osmańska przedstawia się w architekturze.
Miniaturami ozdabiano manuskrypty. Iluminowana i kaligrafowana księga zyskała rolę jednej z głównych form sztuki świata islamu.
W XIX w. bujnie rozkwitło – zwłaszcza wśród wojskowych – malarstwo sztalugowe, czerpiące wzory z europejskich nurtów.
W Turcji każdy rzemieślnik, mówiąc o swej pracy i swej branży, może używać słowa sanat, w podstawowym znaczeniu przekładanego na polski jako sztuka.
Dzieje stosunków polsko-osmańskich najczęściej sprowadzają się do wojen polsko-tureckich, z ich kulminacją pod Wiedniem. Jednakże wieki powiązań Rzeczpospolitej i Imperium Osmańskiego miały skutki wykraczające daleko poza pola bitew.
Liczne przypadki Polaków na służbie u sułtanów lub przyjmujących islam należy widzieć na tle specyficznej sytuacji niewolników i jeńców w imperium i stosunku Osmanów do ludzi innych kultur.
W postaci Adama Mickiewicza dobrze widać, jak w XIX w. Turcja wplotła się w polskie losy.
Wpływy turkijskie w polskiej kulturze to fragment wpływów orientalnych. Niektóre zapożyczenia są bezpośrednie, inne – przede wszystkim perskiego lub arabskiego pochodzenia – trafiły za pośrednictwem Turków osmańskich i Tatarów, w postaci już przez nich przetworzonej.
Osmańskie przedmioty, znajdujące się obecnie w polskich zbiorach, to głównie wyroby rzemiosła artystycznego – przede wszystkim tkaniny i rynsztunek.
Słynny obraz Zeki Faika Izera nosi tytuł „Inkilap Yolunda” – Na drodze ku transformacji. Jest alegorią tureckich reform. Można go odnieść także do lat wcześniejszych: obumierania Imperium Osmańskiego i narodzin Republiki Turcji.
Historia Republiki Turcji w XX w. to opowieść o rozwoju nowego–starego państwa i kształtowanego od podstaw narodu tureckiego oraz o intrygujących postaciach, które odcisnęły piętno na dziejach kraju.
Literatura turecka w republice.
W dziejach Turcji kontakty z Niemcami zawsze odgrywały rolę szczególną.
Najnowszą historię Turcji pisze Recep Tayyip Erdoğan i jego islamistyczna Partia Sprawiedliwości i Rozwoju. Prezydent mówi Europie: Wy idźcie swoją drogą, a my swoją.
Związki Turcji z Europą przypominają gordyjski węzeł. Co wybierać z przeszłości: okresy konfrontacji czy koegzystencji, fascynacji i wzajemnego przenikania?
Turecka kinematografia na rozdrożach kultur.
Dzisiejsza Turcja to kraj kontrastów i współżyjących ze sobą, niemalże w paradoksalnej symbiozie, sprzeczności. W takim krajobrazie Turcy od dekad poszukują swej tożsamości.
Orhan Pamuk i Elif Shafak – literackie podróże w czasie.
Ludy turkijskie Azji Środkowej przed i po sowieckim rozgraniczeniu.
Przegląd ludów turkijskich Rosji
