Kresy narodziły się w wyobraźni dziewiętnastowiecznych Polaków – którzy pod koniec XVIII w. utracili swoje państwo. W warunkach zaborów odwoływali się oni chętnie się do rycerskiej przeszłości wschodnich ziem Rzeczpospolitej.
Najważniejsze daty związane z kształtem terytorialnym Polski i losami jej wschodnich ziem.
Tłumaczenie dokumentu będącego podstawą zbrodni katyńskiej.
Zapis rozmowy Andrzeja Wajdy z Józefem Czapskim.
Jak rodziły się i ukształtowały wschodnie rubieże Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Na bezkresach Rusi i Podola wykształciła się sztuka wojenna I Rzeczpospolitej, znacząco odmienna od zachodnioeuropejskiej.
Między kolonizacją a patriotyzmem. Historia społeczna ziem wschodnich Rzeczpospolitej w czasach zaborów w oczach francuskiego badacza prof. Daniela Beauvois.
Historię ziem wschodnich Rzeczpospolitej pod zaborami prof. Daniel Beauvois dopełnia opowieścią o Wilnie z początków XIX w.
Walka o wschodnią granicę odrodzonej Polski to były jednoczesne zmagania z Rosją białą i czerwoną, z Litwinami i Ukraińcami, przy dwuznacznej postawie Niemiec i niejasnej Sprzymierzonych. Dlatego na wschodniej rubieży fakty dokonane znaczyły więcej niż dyplomacja.
W okresie międzywojennym w polskim postrzeganiu świata termin Kresy najlepiej opisywał przestrzeń rozciągającą się na wschód od Bugu i Sanu.
Geneza obecności Flotylli Pińskiej na Polesiu sięga pierwszych miesięcy istnienia Marynarki Wojennej w odrodzonej Rzeczpospolitej.
Rzeczpospolitej udało się zintegrować ziemie trzech zaborów w jeden organizm państwowy. Na Kresach szczególnie ważna była polityka narodowościowa. Zmieniała się ona z czasem i różnie traktowała poszczególne mniejszości.
Państwo inwestowało na wschodzie, modernizowało tamtejszą gospodarkę i usiłowało zintegrować ją z ogólnopolskim systemem ekonomicznym. Bilans jest niejednoznaczny.
Wspomnienia codziennego życia dowodzą, że większość Polaków z ziem wschodnich żyła w hermetycznym świecie, który miał niewiele wspólnego z rzeczywistością ich najbliższych sąsiadów.
Fragment wspomnień o rodzinnym Stanisławowie
Zanim Polska straciła swe dawne ziemie wschodnie, przeorały je wydarzenia drugiej wojny światowej.
Pod tą zbiorczą nazwą kryje się seria represyjnych akcji władz sowieckich prowadzących ostatecznie do wymordowania w kilku miejscach na terenie ZSRR nie tylko polskich jeńców wojennych (żołnierzy i oficerów), ale także cywilnych więźniów, obywateli RP, uznanych przez okupanta za wrogów klasowych.
Antypolska akcja ukraińskich nacjonalistów w latach 1943–45, nazywana rzezią wołyńską, była w istocie zaplanowaną czystką etniczną i niewiele miała wspólnego z warunkami życia mniejszości ukraińskiej w II RP.
Los wschodnich ziem Rzeczpospolitej, podzielonej między III Rzeszę i ZSRR, stał się elementem układu sił między sojusznikami, gdy Związek Sowiecki, napadnięty przez Hitlera, dołączył do grona aliantów.
Co mówiono żołnierzom 1 Armii WP, walczącym u boku Armii Czerwonej, o wschodniej granicy i zbrodni w Katyniu.
Migrację Polaków z Kresów po drugiej wojnie światowej, potocznie określaną mianem repatriacji, należałoby nazwać raczej przesiedleniem (często przymusowym), a czasami wręcz wypędzeniem.
Pamiętanie Kresów w PRL było niełatwe, pełne zakrętów, zaskoczeń i niespodzianek.
Kresy są nie tylko obszarem sentymentalnych tęsknot. To również toczona od 70 lat twarda, czasami bezpardonowa walka o rekompensatę za pozostawione tam dobra.
Oficjalne spisy wykazują nie tylko spadek liczby Polaków na dawnych Kresach, ale jeszcze szybszy osób na co dzień posługujących się polszczyzną.
Pomysł był taki: zobaczyć, co i gdzie ocalało na Kresach.
Próbujemy odtwarzać przeszłość, ratować pamięć, ale efekt tych starań jest zaledwie przybliżeniem, nie jesteśmy bowiem w stanie odzyskać straconych fragmentów układanki.
Autorski przewodnik po polskich zabytkach poza utartymi szlakami.
Autorski przewodnik po polskich zabytkach poza utartymi szlakami (cz. 2).
Wybrani malarze Kresów i z Kresów (w porządku chronologicznym).
Arkadia i piekło, mała ojczyzna i źródło wielkich nacjonalizmów – Kresy w naszych opowieściach mają więcej wcieleń niż realizm magiczny i realizm krwawy.
