Władysław I Herman. Ur. 1042–44 – zm. 1102, książę Polski 1079 (lub 1081)–1102

Przed objęciem władzy. Nadworny kronikarz Bolesława Krzywoustego, Anonim zwany Gallem, nie najlepiej sportretował Władysława Hermana: „Książę (…) był człowiekiem ociężałym i chorym na nogi”. W połączeniu z przedstawieniem aktywnej działalności wojewody Sieciecha, Herman jawi się w kronice jako władca pozbawiony ambicji i posłuszny wojewodzie, do tego wciąż schorowany i słaby. Tak też na Władysława patrzono przez kolejne stulecia. Taką opinię o nim miał m.in. Paweł Jasienica, który przez wiele lat kształtował wyobrażenia Polaków o przeszłości. Zdaniem eseisty Herman „to władca-popychadło w ręku swoich i obcych, człowiek pozbawiony zarówno talentu, jak i ambicji, skłonny tylko do intryg i podstępnych okrucieństw, ociężały i schorowany”.

Władysław Herman był synem Kazimierza Odnowiciela i ruskiej księżniczki Dobroniegi Marii. Nie wiemy, kiedy się urodził. Najpewniej ok. 1042–44 r. Jego starszym bratem był Bolesław Szczodry-Śmiały, młodszymi zaś Mieszko i Otto, o których nie mamy niemal żadnych informacji. Bracia mieli jeszcze siostrę – Świętosławę (Swatawę), która, co będzie istotne dla naszego bohatera, została żoną czeskiego księcia Wratysława II.

O ile imiona Bolesław i Mieszko były tradycyjne w dynastii piastowskiej, o tyle Władysław oraz Herman (do tego noszone przez jedną osobę) pojawiły się po raz pierwszy. Najpewniej to pierwsze (Włodzisław, bo tak brzmiała ówczesna forma tego słowiańskiego imienia) nawiązywało do jakiegoś ruskiego krewnego Dobroniegi – któregoś z Rurykowiczów. Drugie było natomiast nawiązaniem do rodziny babki – Rychezy, czyli żony Mieszka II. Bratem Rychezy był Herman, arcybiskup koloński. W ten symboliczny sposób imiona przyszłego księcia nawiązywały zarówno do zachodniego, jak i wschodniego dziedzictwa dynastii piastowskiej.