Bolesław Chrobry. Ur. ok. 966 – zm. 1025, książę 992–1025, król Polski 1025

Lek na polskie kompleksy. Postać Bolesława Chrobrego (czyli walecznego) leczy polski kompleks w stosunku do Niemiec. Był on przecież tym – wierzono – który umiał upokorzyć pychę Teutonów oraz wydarł im z gardła ziemie słowiańskiego Milska i Łużyc. Z kolei dla zwolenników współpracy z Niemcami istotny był sojusz Chrobrego z Ottonem III uwieńczony w 1000 r. zjazdem w Gnieźnie, gdzie cesarz i jego świta oddali hołd ziemskim szczątkom byłego biskupa czeskiej Pragi Wojciecha Sławnikowica. Wydarzenie to było ewenementem – aż do schyłku XX w. nie zaistniała tak bliska współpraca i zrozumienie pomiędzy elitami politycznymi Polski i Niemiec.

Przykłady faktycznych i rzekomych dokonań wielkiego Piasta można mnożyć. Jednak już pobieżny rzut oka na źródła, niezbyt zresztą liczne, przekonuje, że obecne tam obrazy Bolesława niekoniecznie pasują do popularnych wyobrażeń o nim.

Małoletni gwarant pokoju. Dziwić może, że nie wiadomo, kiedy pierwszy polski król się urodził. Uważa się, że ok. 966 r. Zmarł 17 czerwca 1025 r. Już to zestawienie niepewnej daty narodzin z dokładną datą śmierci dobrze pokazuje, jaki dystans przebyło państwo w ciągu jego życia. W 966 r. Polska znajdowała się na peryferiach cywilizacyjnych Europy. Natomiast życie i odejście Chrobrego zauważyły liczne roczniki niemieckie, przekazy czeskie i węgierskie, skandynawskie sagi i ruskie latopisy. Duża część zasługi w tym awansie państwa polskiego należy do Mieszka I, ale Bolesław umiał to, co odziedziczył po ojcu, umocnić i rozszerzyć.

2ANRelikwiarz z pozłacanej blachy brązowej na fragment krzyża Chrystusa; prawdopodobnie prezent Ottona III dla Chrobrego.

Spuścizna, jaką otrzymał, nie miała starej genezy. Państwo wykreowane przez Piastów sięgało najdalej lat 30. X w., ale jego znaczny rozwój terytorialny był związany dopiero z panowaniem Mieszka I.