Los Angeles w ogniu. Meteorolodzy wiedzieli, że nieszczęście wisi w powietrzu. Dosłownie Jak huraganowy wiatr do spółki z suszą i zmianą klimatu podpaliły Los Angeles, wywołując najkosztowniejszy pożar w historii Ameryki. Andrzej Hołdys 21 stycznia 2025
Czy AI zaraz będzie lepsza od ludzi w matematyce? A w chemii? I co to znaczy w praktyce Matematyka, biochemia, energetyka… O wpływie sztucznej inteligencji na badania naukowe opowiada dr Pushmeet Kohli z laboratorium Google DeepMind. Marcin Rotkiewicz 21 stycznia 2025
Energia pod cyfrowym nadzorem Dzięki nowej sieci komórkowej LTE450, zarezerwowanej na potrzeby energetyki, łatwiej będzie usuwać awarie i odczytywać wskazania liczników. Materiał promocyjny 22 stycznia 2025
Wybory w drodze losowania sprawdziły się w starożytnych Atenach. Dlaczego nie spróbować dziś? O egalitaryzmie w starożytnej Grecji i potencjale tej metody w dzisiejszej polityce opowiada prof. Josine Blok, historyczka starożytności z Uniwersytetu w Utrechcie. Tomasz Targański 21 stycznia 2025
Tłumacz jak w science fiction? Nowy system AI tłumaczy mowę w ponad stu językach Firma Meta stworzyła model AI, który po raz pierwszy potrafi bezpośrednio tłumaczyć mowę na mowę w aż tak wielu językach. SEAMLESSM4T jest też odporniejszy na szumy tła i dokładniejszy. Naukowcy zadbali także o ograniczenie uprzedzeń płciowych w przekładach. Marcin Rotkiewicz 15 stycznia 2025
Na początku było słowo, tylko czyje? Czy chrześcijanie byli prześladowani? Obalamy mity Czy wiadomo, kto naprawdę napisał Ewangelie? Czy prześladowania chrześcijan były tak brutalne, jak nas uczono? Wiedza o początkach chrześcijaństwa jest niezwykle schematyczna i zmitologizowana. Agnieszka Krzemińska 18 stycznia 2025
Substack, czyli wojna newsletterów z social mediami. Tu się ucieka od Muska i Zuckerberga Algorytmy mediów społecznościowych służą dziś głównie interesom ich właścicieli. Ale jak w „Matrixie” powstaje też opozycja przeciw imperiom Elona Muska czy Marka Zuckerberga. Takim schowkiem dla niezależnych twórców chce być platforma Substack. Marek Ścibior 20 stycznia 2025
Wysyłamy sondy w kosmos, a mało wiemy o dnach oceanów. USA złomują, Chiny wodują Chiny stają się liderem badań podmorskich. Wypierają Amerykanów, których słynny statek badawczy właśnie kończy służbę. Andrzej Hołdys 19 stycznia 2025
Sypnie śniegiem. Zima zawita do nas na weekend czy na dłużej? W sobotę zimowe warunki zapanują w całym kraju. Temperatura spadnie poniżej zera, będzie sypał śnieg i wiał wiatr. Można spodziewać się utrudnień na drogach. I nie będzie to wcale wina drogowców. Michał Rolecki 10 stycznia 2025
Toast „Na zdrowie!” to hipokryzja. Naukowcy wiążą alkohol z rozwojem nowotworów Karnawał bez drinka? Tak radzą lekarze i naukowcy, dowodząc związku spożywania alkoholu z rakiem jamy ustnej, gardła, przełyku, krtani, wątroby, piersi i okrężnicy. WHO przypomina przy tym, że nie ma jego bezpiecznej ilości. Kto wznosi toast „Na zdrowie!”, jest hipokrytą lub niepoprawnym optymistą. Paweł Walewski 9 stycznia 2025
Coś ty zbroił, człowieku? Pokój daje korzyści. Dlaczego więc ludzkość nadal wybiera wojnę? Technologiczne zaawansowanie nie zmienia istoty zbrojnego starcia polegającego na zaangażowaniu ludzkich mas. I na gotowości ludzi do walki i umierania w skali, jaka – wydawałoby się – powinna być już nie do wyobrażenia. Edwin Bendyk 11 stycznia 2025
Brzoza wuhańska. Czy SARS-CoV-2 uciekł z laboratorium? Dyskusja wraca jak zaraza Czy wirus, który spowodował pandemię Covid-19, uciekł z laboratorium, czy też naturalną drogą przeskoczył ze zwierząt na ludzi? Dyskusja politycznie zaraźliwa. Marcin Rotkiewicz 7 stycznia 2025
Gigawaty na gigabajty. AI jest ogromnie prądożerna. Tak próbuje się dobrać do ciepła Giganci technologiczni są głodni energii. Chcąc rozwijać sztuczną inteligencję, muszą inwestować miliardy w energetykę nuklearną i odnawialną. Andrzej Hołdys 12 stycznia 2025
W pogodzie dynamicznie. Będzie śnieg, potem deszcz, na koniec chwyci mróz Czeka nas bardzo dynamiczna pogoda związana z przechodzeniem trzech układów niżowych. Spodziewane są obfite opady śniegu, ale po nich znaczne ocieplenie. Michał Rolecki 3 stycznia 2025
Z pewnością jesz go za dużo. A syrop bogaty we fruktozę jest paliwem dla nowotworów Wyniki nowych badań opublikowanych w czasopiśmie „Nature” sugerują, że osoby chore na nowotwór powinny unikać spożycia syropu glukozowo-fruktozowego, powszechnego składnika żywności. Osobom zdrowym też powinno wyjść to na zdrowie. Piotr Rzymski 6 stycznia 2025
Gdzie jest zima i śnieg? Na pewno na Marsie Od kilku lat nie doświadczamy w naszej szerokości geograficznej zimy. Gwiazdka na dużym plusie. W Nowy Rok ma być pięć albo nawet więcej stopni. I tak może być już zawsze, a może jeszcze cieplej. Ale prawdziwa zima jest… na Marsie. Przemek Berg 28 grudnia 2024
Lidar, czyli laserowa archeologia. To prawdziwa rewolucja. Ale bez łopaty jeszcze ani rusz Europa, Azja, Amazonia. Laserowy radar namierza i mapuje ukryte starożytne ruiny, zmieniając nasze wyobrażenia o przeszłości. Lecz łopata nadal jest niezbędna. Agnieszka Krzemińska 29 grudnia 2024
Kiedy lód skuł cały świat? Cud, że z tego wyszliśmy. Ta opowieść mrozi krew w żyłach Mrożąca opowieść o pochodzeniu organizmów wielokomórkowych. Mowa o wydarzeniach, które rozegrały się 720–635 mln lat temu. Andrzej Hołdys 5 stycznia 2025
Malarię rozprzestrzeniają komary. A czy mogą przeciw niej... zaszczepić? Naukowcy mają pomysł Malaria pozostaje endemiczna w 85 krajach, co roku choruje na nią ok. 250 mln ludzi, głównie dzieci, a dostępne szczepionki nie rozwiązują problemu. Naukowcy poszukują nowych sposobów profilaktyki. Właśnie ukazały się wyniki badania klinicznego, w którym szczepionkę przeciwmalaryczną dostarczały... komary. Rozwiązanie przewrotne i pomysłowe, ale czy praktyczne? Piotr Rzymski 17 grudnia 2024
Gaz wspiera słońce i wiatr Nowoczesne elektrownie gazowe pomagają odnawialnym źródłom energii i przyczyniają się do zmniejszania emisji dwutlenku węgla. A w przyszłości pozwolą na wykorzystanie zielonego wodoru. Materiał promocyjny 2 grudnia 2024
Wybacz, Lucy! Nie ona była pramatką ludzkości. Być może nie była nawet kobietą 50 lat temu znaleziono w Afryce jej szczątki. Dziś wiemy, że to nie nasza pramatka, być może nawet nie była kobietą. Ale i tak jest antropologiczną celebrytką. Marcin Ryszkiewicz 24 grudnia 2024
Kwas dla mas, czyli światowa historia cytrusów. Rynek stanął przed wielkim wyzwaniem Miliony lat temu przypadkowa mutacja sprawiła, że człowiek zagustował w owocach cytrusowych. Zainteresowały lekarzy, kucharzy, dietetyków i… mafiosów. Marcin Rotkiewicz 26 grudnia 2024
Biada bladawcom! Czyli o myślących maszynach, które realizują własne cele. To nas czeka? Koegzystencja dwóch rozumów – ludzkiego i pozaludzkiego? To, co w czasach Lema dawało się przewidzieć tylko teoretycznie, dziś staje się rzeczywistością. Jacek Poprzeczko 17 grudnia 2024
„Nie mów mi, co robić!”, czyli współczesny anarchizm według Jamesa C. Scotta Jak nie być rządzonym? Zmarły w tym roku politolog, antropolog i anarchistyczny myśliciel James C. Scott wyjaśniał to w sposób nowatorski i inspirujący. Tomasz Targański 10 grudnia 2024
Polska na wodorowym szlaku. Między ambicjami a rzeczywistością Gospodarka wodorowa w Polsce znajduje się na początku swojej drogi. Tempo zmian i skala planowanych inwestycji wskazują na rosnące znaczenie tej technologii w nowej architekturze energetyczno-infrastrukturalnej. Branża stoi w obliczu złożoności wyzwań, które powodują, że wdrożenie zero- i niskoemisyjnej odmiany wodoru jest trudne, ale potencjalne korzyści motywują sektor i decydentów do intensywnej pracy nad filarami rewolucji wodorowej na Wisłą. Sponsorowany materiał informacyjny 11 grudnia 2024
AI „knuje” i próbuje „uciekać”? Testy nad ChatGPT wywołują ciarki na plecach Wyniki testów dużych modeli językowych budzą obawy, czy będzie można na nich polegać. Systemy AI mogą bowiem rozwinąć zdolność do strategicznego „oszukiwania” swoich twórców i opiekunów. Marcin Rotkiewicz 8 grudnia 2024
Felczerzy archeologii. Kto kopie za mało i o co ta cała afera. Wyjaśnia poszukiwacz amator Amatorzy także powinni mieć możliwość poszukiwania zabytków, a państwo powinno wykorzystać ich potencjał – przekonuje jeden z detektorystów w reakcji na tekst Agnieszki Krzemińskiej. Aleksander Przybylski 14 grudnia 2024
Czy niesporczaki polecą z ludźmi na Marsa? Wyglądają, jakby cały czas się uśmiechały O niesporczakach stało się głośno w 2007 r., kiedy to wysłano je w kosmos, narażając na trudne warunki środowiska. Wojciech Mikołuszko 10 grudnia 2024
W aptekach brakuje leków – problem dla pacjentów, zmartwienie dla lekarzy. Nie tylko w Polsce Europa stale boryka się z niedoborami leków. Choć więc w Polsce problemy te nie są wyjątkowe, niewiele mówi się u nas o konsekwencjach, które są groźne dla zdrowia. Paweł Walewski 5 grudnia 2024
Najlepsze prognozy pogody tworzy AI. W kilka minut i bez superkomputerów Laboratorium Google DeepMind właśnie przedstawiło swoje najnowsze dzieło: GenCast, czyli superdokładną pogodynkę. Model opiera się na uczeniu maszynowym oraz sztucznych sieciach neuronowych i radzi sobie lepiej niż najlepsze wykorzystywane dotąd systemy prognozowania pogody. Marcin Rotkiewicz 4 grudnia 2024