Inauguracja Trumpa, TikTok znów w USA, zakładniczki już w Izraelu. 5 ważnych tematów, o których warto dziś wiedzieć
1. Kto na inauguracji Donalda Trumpa?
Inauguracja Donalda Trumpa ma rozpocząć się od nabożeństwa w kościele św. Jana w Waszyngtonie, po nim Trump wraz z żoną Melanią spotkają się z ustępującym prezydentem Joe Bidenem i jego żoną Jill. W samo południe na Kapitolu Trump złoży przysięgę, a po występach artystycznych wygłosi pierwsze przemówienie jako 47. prezydent USA. Ze względu na trudne warunki pogodowe uroczystość przeniesiono do środka Rotundy na Kapitolu. „Zabraknie na niej popularnych celebrytów i części politycznego establishmentu. Będą natomiast wszyscy członkowie nowej oligarchii” – pisze Mateusz Mazzini w serwisie „Polityki”.
Przeniesienie inauguracji to cios w ego Trumpa. W styczniu 2017 r., kiedy po raz pierwszy obejmował urząd, na żywo obserwowało go od 300 do 600 tys. osób. „W kolejnych tygodniach sam Trump i jego współpracownicy usiłowali przekonać opinię publiczną, że widzów było znacznie więcej, ponad milion. Nawet i taka liczba była jednak niezadowalająca, biorąc pod uwagę fakt, że osiem lat wcześniej, na pierwszą inaugurację jego poprzednika Baracka Obamy przyszło 1,8 mln osób” – dodaje Mazzini. Poza szefami największych amerykańskich firm mają pojawić się przedstawiciele tzw. alt-prawicy i okolic. Jednym z najważniejszych gości będzie prezydent Argentyny Javier Milei, premierka Włoch Giorgia Meloni, Nigel Farage z Reform UK, Santiago Abascal z VOX, Tino Chrupalla z niemieckiej AfD oraz ultraprawicowy francuski polityk Éric Zemmour. Polskę ma reprezentować Mateusz Morawiecki – występujący w roli szefa frakcji Europejskich Konserwatystów i Reformatorów w Parlamencie Europejskim. „Poza Mileiem i być może Faragem nikt z tej listy raczej się jednak z Trumpem w poniedziałek nie spotka” – pisze Mazzini.
2. Zakładniczki wracają do Izraela
W niedzielę z prawie trzygodzinnym opóźnieniem w życie weszło porozumienie zakładające zawieszenie broni między Izraelem a Hamasem. Późnym popołudniem Hamas przekazał w ręce pracowników Czerwonego Krzyża w Strefie Gazy trzy zakładniczki, skąd trafiły pod opiekę izraelskich żołnierzy, a następnie do Izraela. W zamian za ich uwolnienie z izraelskiego więzienia Ofra na północ od Jerozolimy uwolniono 90 zakładników, w większości kobiety. Na mocy zawartego w Katarze porozumienia w pierwszej fazie Izrael ma uwolnić w sumie 1,9 tys. więźniów, w tym organizatorów zamachów, skazanych na wielokrotne wyroki dożywocia.
„Wielu Izraelczyków w ostatnich dniach przeżywa euforię połączoną z goryczą. Panuje radość z powrotu uwięzionych, ale ci, którzy regularnie przychodzą na plac Zakładników w Tel Awiwie lub biorą udział w cotygodniowych demonstracjach niedaleko przy ulicy Kaplan, uważają, że 471 dni to zdecydowanie za dużo i umowę należało zawrzeć znacznie wcześniej. Co więcej, istnieją poważne obawy, czy uda się w ogóle doprowadzić do wdrożenia drugiej fazy porozumienia, na mocy której uwolnionych ma być pozostałych 65 zakładników” – pisze Agnieszka Zagner w portalu „Polityki”.
3. TikTok w USA – działa czy nie działa?
W niedzielę Apple i Google usunęły TikToka ze swoich sklepów na terenie Stanów Zjednoczonych, natomiast dotychczasowym użytkownikom tej aplikacji wyświetlił się komunikat: „Prawo zakazujące działalności TikToka weszło w życie w Stanach Zjednoczonych. Co oznacza, że nie możecie na razie używać TikToka. Mamy szczęście, że prezydent Trump przekazał, iż będzie pracował nad rozwiązaniem, które umożliwi przywrócenie działalności TikToka”. W sobotę Donald Trump zapowiedział, że najprawdopodobniej zawiesi na 90 dni zakaz działalności aplikacji w USA, więc w niedzielę aplikacja zaczęła być przywracana na dostępnych w tym kraju platformach internetowych.
Zamieszanie to pokłosie piątkowej decyzji Sądu Najwyższego USA, który odrzucił skargę TikToka na przegłosowaną przez Kongres wiosną zeszłego roku ustawę zakazującą dystrybucji i aktualizacji tej aplikacji na amerykańskim rynku, o ile będzie ona wciąż kontrolowana przez chińską firmę ByteDance. Amerykańskie służby od dawna ostrzegały, że aplikacja jest groźna dla bezpieczeństwa USA, gdyż może prowadzić do inwigilacji i manipulacji użytkowników. Prawnicy TikToka argumentowali, że zakaz działalności w USA byłby rażącym naruszeniem pierwszej poprawki do konstytucji (Sąd Najwyższy się z tym nie zgodził) oraz innych zasad gwarantujących wolność słowa. Wielu użytkowników aplikacji podziela te argumenty, a ośmioro z nich złożyło nawet pozew zbiorowy przeciwko wspomnianej ustawie. W USA z TikToka korzysta 170 mln użytkowników.
4. W Polsce zaczynają się ferie zimowe
Dziś rozpoczynają się ferie zimowe. Jako pierwsi z dni wolnych od zajęć szkolnych skorzystają uczniowie z województw: kujawsko-pomorskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego i wielkopolskiego. W sumie ferie rozpocznie ponad 957 tys. dzieci z ponad 4 tys. szkół. Uczniowie z kolejnych województw będą rozpoczynali ferie sukcesywnie: 27 stycznia podlaskie i warmińsko-mazurskie; 3 lutego dolnośląskie, mazowieckie, opolskie, zachodniopomorskie; 17 lutego lubelskie, łódzkie, podkarpackie, pomorskie, śląskie. System rotacyjny od dawna jest jednak kwestionowany i trwa dyskusja nad reformą zasad dni wolnych od szkoły. „Polski kalendarz dni wolnych i szkolnych od lat jest krytykowany jako nieprzystający do życia i pracy współczesnych rodzin. Grafik zimowego wypoczynku zbiera największe cięgi, bo jako żywo w rozpoczynaniu ferii (zimowych) zaraz po feriach (świątecznych) trudno znaleźć sens” – pisze w najnowszej „Polityce” Joanna Cieśla.
Od przyszłego roku Ministerstwo Edukacji chce, by pozostały tylko trzy terminy ferii. „Na tyle jest to wszystko zniechęcające, że nasuwa się pytanie, czy styczniowo-lutowe ferie w obecnym kształcie w ogóle mają sens?” – dodaje Cieśla. Więcej o pomysłach na organizację dni wolnych od szkoły, w tym wakacji, mówimy też w podkaście „Polityki”.
5. Dziś tzw. blue monday
Blue monday, czyli rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku, przypada na trzeci poniedziałek stycznia. Koncepcja powstała 20 lat temu na zlecenie biura turystycznego. Cliff Arnall, psycholog z Uniwersytetu Cardiff, wyliczył, kiedy wypada blue monday, na podstawie wzoru matematycznego. Arnall uważał, że trzeci poniedziałek stycznia jest „najsmutniejszym dniem w roku” z powodów meteorologicznych (krótki dzień, mało słońca), psychologicznych (świadomość niedotrzymania postanowień noworocznych) oraz ekonomicznych (trzeba spłacać zaciągnięte na poczet świąt kredyty). Chociaż autor sam wielokrotnie przyznawał, że był to jedynie chwyt marketingowy, idea zdobyła ogromną popularność – być może dlatego, że częściowo pokrywa się z rzeczywistością zimowych spadków nastroju, które potwierdzają również badania naukowe.
W najnowszym podkaście psychologicznym „Polityki” dr Magdalena Nowicka z Uniwersytetu SWPS – psycholożka, diagnostka i psychoterapeutka – wyjaśnia, co faktycznie działa, a co jest jedynie mitem, mówi też o strategiach, które pomagają przetrwać trudne miesiące, i sposobach na to, by zadbać o siebie, nawet gdy pogoda za oknem temu nie sprzyja.