Car jest sam
Car jest sam. „Po Putinie nikt by nie płakał, jego otoczeniu też by ulżyło”
JACEK ŻAKOWSKI: – Dzień dobry.
PROF. KONSTANTIN SONIN: – Dla mnie dobry. Łatwo być rosyjskim uchodźcą, jak się ma dom i katedrę w Chicago.
A jaki pan ma paszport?
Wyłącznie rosyjski.
To pewnie nieprędko spotkamy się w Polsce.
Mam szwedzką wizę Schengen. Może mnie wpuszczą na jakąś konferencję. Bardziej się martwię, że póki rządzi Putin, nie wrócę do Rosji.
Nie ma pan prawa wrócić?
Teraz już pewnie za kraty. Ale przed wybuchem wojny spędziłem wiele miesięcy w Moskwie, bo miałem rok wolnego na uniwersytecie w Chicago.
Co pan robił w Moskwie?
Prowadziłem badania. Spotykałem się z ludźmi. Pisałem do niezależnych gazet. Występowałem w niezależnym radiu i telewizji. To się wszystko urwało, gdy Putin zaczął wojnę. Zamknęli radio Echo Moskwy i telewizję Dożd. A 4 marca wprowadzili kryminalizację treści socjalmediów. Nagle się okazało, że można iść do więzienia nie tylko za to, co się teraz napisze na Twitterze, Facebooku, TikToku, ale też za wszystko, co się tam kiedykolwiek pisało.
Pousuwał pan swoje stare wpisy?
Nie. Dwa dni później wyjechałem z Rosji. I tak nie miałem co tam robić. Wróciłem do Chicago. Od lat mam Zieloną Kartę, więc pewnie wystąpię o amerykański paszport, żebym mógł wjeżdżać do Unii i Ukrainy.
Mieszkając wiele miesięcy w Moskwie, nie czuł się pan ze swoimi poglądami samotny?
Do lutego przeciwnie. A po wybuchu wojny zrobiło się pusto. Wiele znajomych osób od razu wyjechało albo trafiło za kraty, bo krytykowali Putina. Ludzie władzy przestali się ze mną spotykać. Stary przyjaciel, teraz rektor dużego uniwersytetu, umówił się ze mną w dyskretnej kawiarence, bo nie chciał, żeby nas widziano.