Świat

Klątwa Kolumba

MEKSYK: Rozliczanie Kolumba

Kolumna, na której wcześniej stał pomnik Krzysztofa Kolumba. Dziś zastąpiony tymczasową figurą kobiety walczącej, Mexico City. Kolumna, na której wcześniej stał pomnik Krzysztofa Kolumba. Dziś zastąpiony tymczasową figurą kobiety walczącej, Mexico City. Luis Cortes/Reuters / Forum
Posąg autochtonki stanie w miejscu Krzysztofa Kolumba na reprezentacyjnej alei stolicy Meksyku. Cała Ameryka Łacińska obala fałszywą spuściznę sławnego żeglarza.
„Młoda kobieta z Amajac” – rzeźba, której replika ma zastąpić pomnik Krzysztofa Kolumba.AFP/East News „Młoda kobieta z Amajac” – rzeźba, której replika ma zastąpić pomnik Krzysztofa Kolumba.

Manifestacje i happeningi przeciw czczeniu Krzysztofa Kolumba w krajach Nowego Świata odbywają się każdej jesieni. Ale tego roku z Kolumbem i z jego następcami szczególnie ostro rozprawia się Meksyk – okazją jest 200-lecie wyzwolenia się kraju spod hiszpańskiej korony.

Meksykanie strącili z cokołu sławnego żeglarza, nazywanego – w historii pisanej przez zwycięzców – „odkrywcą Ameryki”. Dla ścisłości: posąg Kolumba zdjęto z piedestału rok temu, by poddać go konserwacji. Potem jednak władze stolicy Meksyku chętnie zgodziły się z autorami petycji, by sławny żeglarz na pomnik już nie wracał.

1.

Przez wieki pisano, że Kolumb był Genueńczykiem, synem raczej ubogiego tkacza wełny. Jak wielu jego rówieśników szybko ruszył w morze na pokładach małych frachtowców. Gdy jednak syn Kolumba, Ferdynand, poszukiwał śladów ojca w Genui, na żadne nie trafił, mimo że w XVI w. – już po czterech wyprawach Kolumba do Nowego Świata – miasto szczyciło się sławnym admirałem.

Współczesne, choć mające już kilka dekad badania i spekulacje historyków kwestionują również ten – wydawałoby się niepodważalny – przekaz. Jedna z hipotez powiada, że Kolumb był wprawdzie Genueńczykiem, ale nie synem tkacza, lecz sklepikarza. Przypisywano mu najrozmaitsze pochodzenie – portugalskie, hiszpańskie, francuskie, szkockie. Pewien historyk amator z Portugalii wysnuł nawet bajkę o litewsko-polskim pochodzeniu Kolumba – miał być rzekomo synem Władysława Warneńczyka.

Jeszcze inna hipoteza – ta akurat wielce prawdopodobna – głosi, że Kolumb najpewniej pochodził nie z Genui, lecz z podległej miastu greckiej wyspy Chios. Jej zwolenniczka profesor Ruth Durlacher-Wolper sugeruje, że Kolumb był synem bizantyjskiego szlachcica i córki katalońskich kupców.

Polityka 46.2021 (3338) z dnia 08.11.2021; Świat; s. 57
Oryginalny tytuł tekstu: "Klątwa Kolumba"
Reklama