Zawiązana w połowie zeszłego roku koalicja skrajnie prawicowej Ligi oraz populistycznego Ruchu Pięciu Gwiazd trzęsie się od ciągłych konfliktów. Do tej pory premierowi Giuseppe Conte udawało się je wygaszać. Jednak z początkiem roku rozgorzał ponownie spór o budowę linii superszybkich pociągów TAV (Treno Alta Velocita) z Lyonu do Turynu. Pozornie regionalna inwestycja wzbudziła we Włoszech kontrowersje, które dawno przekroczyły granicę merytorycznej dyskusji.
Autostrady zamiast torów
Tu potrzebna jest podróż do przeszłości. W 1871 r., po 13 latach prac budowlanych, oddano do użytku tunel kolejowy wykuty w masywie Fréjus – pionierską konstrukcję, która przebijając się pod Alpami Kotyjskimi, połączyła systemy kolejowe Francji i Włoch. Długi na 13 km i położony na wysokości 1,3 tys. m tunel był uznawany za osiągnięcie inżynierii porównywalne z Kanałem Sueskim. Powstał dzięki połączeniu postępu technologicznego oraz sile przekonywania twórcy zjednoczonych Włoch, premiera Camillo Cavoura. Już na początku XX w. pojawiły się jednak pomysły wydrążenia nowej, niżej położonej przeprawy pod Alpami, ale Włochy do lat 80 XX w. stawiały na rozwój sieci autostrad. Swoją drogą pierwszą autostradę na świecie zbudowano pod Mediolanem w 1923 r.
Dopiero po 120 latach od otwarcia tunelu we Fréjus, na początku lat 90., rozpoczęto włosko-francuskie rozmowy o nowym projekcie. Przełomowe okazało się wpisanie tego pomysłu w ramy transeuropejskiej sieci transportowej. Połączenie Lyon–Turyn stanowi jeden z kluczowych elementów korytarza śródziemnomorskiego, łączącego Półwysep Iberyjski z granicą węgiersko-ukraińską. Budowa nowego tunelu została przypieczętowana specjalną francusko-włoską umową w 2017 r.
Założenia TAV są imponujące: 57 km tunelu pod masywem Mont-Cenis oraz budowa dodatkowej infrastruktury kolejowej.