Zamachy terrorystyczne w Paryżu są wstrząsem na miarę 11 września. Polacy, tak jak inne społeczeństwa, starali się okazać Francuzom współczucie i solidarność.
Francuskie partie polityczne – w niemal jednolitym szeregu – zawiesiły kampanię przed wyborami regionalnymi (6 grudnia), by nie mieszać emocji wyborczych i tragedii. Wyłamał się tylko Front Narodowy ze zwykłą narracją antyimigracyjną i antyislamską.
Niestety, niektóre kraje i niektóre europejskie partie polityczne nie czekały nawet jednej doby, by połączyć zamachy terrorystyczne, kryzys uchodźczy i politykę azylową. Główny dziennik paryski „Le Monde” już w drugim zdaniu swego niedzielnego artykułu zwrócił uwagę, że nowy polski minister do spraw europejskich, Konrad Szymański, skorzystał z okazji – cytuję określenie „Le Monde” – by wyjaśnić, że konserwatywna partia Prawo i Sprawiedliwość zmieni decyzję poprzedniego liberalnego rządu i nie przyjmie nawet 7,5 tys. uchodźców w ramach europejskiego planu podziału obciążeń.
Dziennik cytuje też stanowisko Markusa Södera z niemieckiej CSU, że „wydarzenia w Paryżu wszystko zmieniają” i zwraca uwagę, że przywódczyni skrajnej prawicy we Francji, Marine Le Pen, także od dawna kwestionuje politykę europejską wobec uchodźców.
Na szczęście, są to głosy mniejszościowe. Z podziwem trzeba się odnieść do głosu premiera Grecji, Alexisa Tsiprasa. Ten przypomina, że ciąży na nas odpowiedzialność rozwiązania kryzysu migracyjnego, dramatu uchodźców, którzy narażają życie, próbując uciec przed tymi samymi terrorystami, jakich poznaliśmy w Paryżu. Terroryści – podkreśla Tsipras – zwyciężą, jeśli doprowadzą do przekształcenia Europy w fortecę zamieszkałą przez ludzi struchlałych z przerażenia. Dodajmy też – skamieniałych z niewrażliwości i obojętności.
Owszem, można i trzeba myśleć o środkach bezpieczeństwa. I o kontroli na granicach. I o sposobach likwidacji kryzysu u źródeł – w Syrii, Libii i Afganistanie. Nie można jednak łamać europejskich traktatów, które przewidują, że krajom nadmiernie obciążonym napływem uchodźców trzeba pomóc. Nie można się od tego uchylać, zwłaszcza że zobowiązania Polski są doprawdy minimalne. Kraje dużo od nas mniejsze przyjęły nieporównanie większą rzeszę ludzi. Nie można się od tego uchylić również dlatego, że Polska podpisała Konwencję o pomocy uchodźcom 15 lat wcześniej, zanim jeszcze ją w Unii przyjęto. Polsce, która w swej narodowej i historycznej narracji tak podkreśla solidarność, oraz PiS, który tak podkreśla swój katolicyzm, nie przystoi lekceważyć apelu papieża Franciszka.
To są argumenty prawne i moralne. Jest poza tym cyniczny argument korzyści i bezpieczeństwa, o którym Polska – kraj potrzebujący sojuszników – musi stale pamiętać. Nie możemy się egoistycznie odgradzać, kiedy inni nas proszą o niewielką przecież pomoc. Polityka egoizmów narodowych prowadzi do osłabienia więzów między Europejczykami, do osłabienia solidarności i do całkowitego zniszczenia poczucia, że powinniśmy pomagać sobie wzajemnie w Europie.
Polska powinna chuchać i dmuchać na wspólną politykę, bo od tej polityki, od solidarności zależy jej bezpieczeństwo. Wykręcanie się, tłumaczenie, że inni nie są solidarni z nami w tej czy innej sprawie, zepchnie nas do szarej strefy jakichś krajów innych, może nawet samodzielnych i niezależnych, ale osamotnionych. W naszym geograficznym położeniu wiemy, czym to pachnie.