Jednym z najhojniej obdarowanych beneficjentów Fundacji KGHM jest Stowarzyszenie Krzewienia Kultury Medialnej im. Jana Pawła II z Zamościa – powstało w 2007 r., a wśród inicjatorów jego powołania, obok 11 księży, była też zmarła w 2021 r. Maria Gmyz, architektka związana z Ligą Polskich Rodzin, a później PiS. Stowarzyszenie dostało 61 tys. zł na „Dekanalny przegląd pieśni pasyjnych w parafii pw. Chrystusa Króla w Złojcu”, ale znacznie większe wrażenie robi dofinansowanie koncertu papieskiego, który odbył się w czerwcu z okazji 45. rocznicy wyboru kard. Wojtyły na Biskupa Rzymu, 24. rocznicy wizyty Jana Pawła II w Zamościu oraz 25. rocznicy powstania Katolickiego Radia Zamość. Gwiazdą wieczoru był zespół Golec uOrkiestra. Fundacja KGHM projekt o nazwie „O Niebo Lepiej. Koncert poświęcony postaci Jana Pawła II” wsparła kwotą 1,5 mln zł.
Magdalena Ogórek i jej fundacja Polish Lost Art Foundation w Sulisławicach na realizację projektu „Wystawa sztuki zagrabionej w Muzeum w Sulisławicach” dostała 445 tys. zł. Fundacja została zarejestrowana w 2017 r., w jej radzie zasiadają europoseł Ryszard Czarnecki, Miłosz Horodyski i Zbigniew Kazimierz Witek, prezes Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie (zmarł 8 sierpnia). Horodyski był dziennikarzem, stracił pracę w Radiu Kraków po ujawnieniu, że pomagał politykom PiS w kampanii w 2006 r. Później pracował m.in. w marketingu w Alior Banku i Lotosie, był w radzie nadzorczej Ruch SA i Fundacji Pekao, w 2020 został dyrektorem marketingu w Pekao SA. OKO.press ujawniło, że w marcu 2021 r. Polish Lost Art Foundation kupiło w Sulisławicach działkę o powierzchni 0,7 ha. Podało też informację o dotacji przyznanej przez Fundację Lotos (obecnie Orlen), ale jej kwoty nie udało się ustalić.
Wyklęci i Solidarność
Wsparcie fundacji działających przy spółkach skarbu państwa na upamiętnianie żołnierzy wyklętych i dla kombatantów – z czasów II wojny światowej, podziemia antykomunistycznego i ze stanu wojennego – to od 2016 r. tradycja. Stowarzyszenie Odra-Niemen Oddział Podlaski w Białymstoku dostało 300 tys. zł na projekt „Zdrowie Bohaterom”, realizowany z Polską Grupą Uzdrowisk sp. z o.o. i Fundacją Orlen. Z tych środków finansowane są pobyty w uzdrowiskach dla kombatantów i świadków historii.
Zarejestrowana w marcu 2020 r. fundacja Projekt Patriotyzm w Warszawie dostała 150 tys. zł na oratorium o rot. Witoldzie Pileckim. Jak w październiku 2022 r. ujawnił portal Fronstory.pl, jej prezes Mateusz Luśnia jest też członkiem rady fundacji Służba Niepodległej. W zeszłym roku na Festiwal Polskiego Patriotyzmu dostał ćwierć miliona z Narodowego Instytutu Wolności.
Fundacja Wolność i Demokracja, związana z szefem kancelarii premiera Michałem Dworczykiem i posłanką PiS Mirosławą Stachowiak-Różecką (jej mąż jest tu sekretarzem), dostała 100 tys. zł na bieg pamięci żołnierzy wyklętych „Wilczym tropem”. W 2023 r. odbyła się 11. edycja. Fundacja Historia Wyklęta w Szymanowie na koncerty z okazji Święta Żołnierzy Wyklętych dostała już tylko 20 tys., stowarzyszenie „Klasztor Lubomierz” na wojewódzkie obchody 1 marca – 10 tys. zł, a Stowarzyszenie „Dla Rodziny” z Zielonej Góry – 60 tys. zł.
45 tys. zł dostało wrocławskie Stowarzyszenie Niezłomni, zarejestrowane pod tym samym adresem co Zarząd Regiony NSZZ Solidarność Dolny Śląsk. Pieniądze mają być przeznaczone na zadania opiekuńcze na rzecz działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych w latach 1981–89 z terenu Dolnego Śląska. Prezesem Niezłomnych jest Jan Winnik, działacz pierwszej „S”, związany z opozycją po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r.
W marcu 2023 r. stowarzyszenie wydało oświadczenie w sprawie ataków na Jana Pawła II. Czytamy m.in.: „Każdy, kto choć trochę zna ojczystą historię, wie, że dzisiejsze ataki na największych z Polaków XX wieku są dalszym ciągiem ohydnych kampanii, jakich nasza ojczyzna doświadczała w okresach największego antypolskiego terroru. W latach 40. i 50. poprzednicy dzisiejszych oszczerców nie mniej odrażającymi pomówieniami obrzucali rotmistrza Witolda Pileckiego, generała Emila Fildora »Nila«, majora Hieronima Dekutowskiego »Zaporę« i tysiące innych bohaterów walki o niepodległość. Nie dziwi to, że autorzy dzisiejszej kampanii oszczerstw często wywodzą się z tych samych kręgów co ich stalinowscy poprzednicy oraz że tak jak oni za cel swych plugawych ataków wybierają najlepszych z najlepszych Polaków”. Podpisał się pod tymi słowami m.in. Jan Winnik.
Fundacja Dobrego Słowa w Krakowie dostała 200 tys. na film poświęcony mistyczce Stefanii Fulli Horak. Na jego realizację ogłoszono też zbiórkę – zebrano 16 601 zł. Rzecz ma wyreżyserować Jarosław Mańka, autor m.in. nagrodzonego na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Religijnych „Niepokalanów” 2017 filmu „Fatima. Orędzie wciąż aktualne” i kampanii antyaborcyjnej „Wybieraj życie”.
Afryka i Solidarność Walcząca
65 tys. zł dostała fundacja Nowe Drzewo Życia w Żółwinie na Mazowszu na organizację konferencji „Afryka – niewykorzystany potencjał II”. Zorganizowane do tej pory cztery konferencje miały patronat premiera, druga i trzecia również ministra spraw wewnętrznych, a fundacja, która je przygotowuje, została założona w 2021 r. przez pisarzy i działaczy społecznych Annę Grażynę Kister i Włodzimierza Domagalskiego-Łabędzkiego, współpracujących przy różnych projektach m.in. ze stowarzyszeniem Pokolenie z Katowic, stowarzyszeniem Solidarność Walcząca, stowarzyszeniem Wolnego Słowa oraz IPN.
Na zarchiwizowanej stronie ostatniej konferencji można przeczytać, że Domagalski-Łabędzki to działacz Niezależnego Zrzeszenia Studentów i Solidarności Walczącej, ale też historyk, autor kilkunastu książek i broszur dotyczących dziejów oporu społecznego w okresie PRL i wielu haseł rzeczowych i biogramów w „Encyklopedii Solidarności”, organizator konferencji, spotkań, uczestnik projektów historycznych, a od 2019 r. pracownik Ośrodka Dokumentacji i Zbiorów Programowych Telewizji Polskiej.
Na czwartą konferencję afrykańską organizatorzy zaprosili m.in. biznesmena Anwara Atamana, dr. Jędrzeja Czerepa (analityka ds. Afryki Subsaharyjskiej w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych), Monikę Florek-Mostowską związaną z Pallotyńską Fundacją Misyjną Salvatti.pl, Mateusza Gurbiela z Polskiej Fundacji dla Afryki, Jacka Jarosza z Fundacji Pomocy Humanitarnej Redemptoris Misio, Jacka Reginia-Zacharskiego z MSZ.
Partnerami konferencji była nie tylko Fundacja KGHM, która jej organizację wsparła finansowo, ale też Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Fundacja ARP Agencji Rozwoju Przemysłu czy fundacja State of Poland.
Oratorzy i konserwatyści
Fundacja Akademia Retoryki Igora Zalewskiego w Warszawie dostała 76,6 tys. zł na projekt „Najlepszy Młody Mówca” (na stronie można znaleźć ofertę płatną i bezpłatną kursów retoryki i zobaczyć, kto je prowadzi). Igor Zalewski jest publicystą tygodnika „Do Rzeczy”, współpracuje m.in. z Wirtualną Polską, z Robertem Mazurkiem stworzył satyryczną rubrykę „Z życia koalicji, z życia opozycji”, która „przewędrowała” przez kilka tytułów.
200 tys. zł otrzymała z kolei fundacja Twórców dla Rzeczypospolitej – na portal delibeRatio. Fundacja została zarejestrowana w maju 2022, w jej zarządzie zasiadają Helena Maria Wanat, Robert Piotr Lubański i David Johannes Engels. Ciekawsze nazwiska są w radzie – to m.in. Zdzisław Krasnodębski, Bronisław Wildstein, Robert Kaczmarek (od 2022 dyrektor Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego) i Grzegorz Górny, publicysta m.in. „W Sieci”. Na portalu, który ma prezentować konserwatywne spojrzenie na Europę, współczesny świat, ale przede wszystkim na Unię Europejską, można znaleźć zaproszenie na wieczór pamięci Krzysztofa Michalskiego, którego organizatorem jest europarlamentarzysta PiS Zdzisław Krasnodębski. Ogłoszenie okrasza logo Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, do której w Parlamencie Europejskim należą m.in. PiS, hiszpański Vox i Fratelli d’Italia (z premier Włoch Georgią Meloni na czele).
Na portalu można przeczytać też artykuł Patricka Edery’ego pt. „Pod rządami Emmanuela Macrona przemoc francuskiej policji stała się częścią systemu”, a wiodącym tematem jest suwerenność. Na ten temat pisze Krasnodębski („Co i jak zagraża suwerenności Polski”) oraz były szef MSZ Jacek Czaputowicz („Rozumienie suwerenności”). Co ciekawe, Czaputowicz niedawno skrytykował polską politykę wobec Ukrainy, mówiąc na antenie Polsatu: „są państwa silne jak lwy, są państwa przebiegłe jak lisy i są państwa jak hieny czy szakale. I my prowadzimy teraz politykę szakali, hien”. Jak dodał, przychodzi mu na myśl „szmalcownictwo polityczne w pewnym sensie”, w jakie „niedługo być może się wpiszemy”. Wywołało to ostrą reakcję aktualnego szefa MSZ Zbigniewa Raua.
Idee i sport
Na projekt dotyczący dezinformacji w sieci 100 tys. zł dostała fundacja AMF z Warszawy, zarejestrowana w 2021 r. Na jej stronie można przeczytać, że jej misją jest upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działania wspomagające rozwój demokracji. Nie ma danych o żadnych realizowanych aktualnie projektach. Prezes zarządu fundacji Julita Szewczyk pracowała w ostatnich latach jako menedżer m.in. w Poczta Polska Dystrybucja SA i PAUF Grupa Poczty Polskiej. W kategorii wsparcia idei na pewno można traktować dofinansowanie XIII Kongresu Polska Wielki Projekt (370 tys. zł) czy Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2023 (70 tys.).
Stowarzyszenie Rugby Club Orkan Sochaczew na Mazowszu dzięki Fundacji KGHM jest bogatsze o 200 tys. zł – to pieniądze na szkolenie dzieci i młodzieży. Fundacja Wsparcia Rozwoju Sportu Turystyki i Rekreacji w Łomży na dwa obozy piłkarskie dostała 90 tys., na organizację ogólnopolskiego turnieju piłki nożnej – 124 tys. zł, a 350 tys. zł przyznano Radomiakowi Spółce Akcyjnej na wsparcie akademii piłkarskiej. Z kolei fundacja Centrum Nowoczesnej Edukacji w Warszawie dostała 110 tys. zł na polonijne obchody z okazji Roku Kopernikańskiego. W 2022 fundacja ta organizowała II Kongres Sportu Wiejskiego (pod patronatem m.in. ministra rolnictwa i rozwoju wsi) na PGE Narodowym. Partnerami strategicznymi imprezy były Tauron Polska Energia i PZU, a głównymi – Krajowa Grupa Spożywcza, Totalizator Sportowy i Grupa Azoty.
Ukraińcy i Mazowsze
Stowarzyszenie Instytut Dialogu w Warszawie dostało 606 tys. zł na pomoc uchodźcom z Ukrainy i ofiarom wojny, fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” na wsparcie charytatywno-humanitarne – 250 tys., Fundacja im. Janusza Kurtyki – 40 tys. na drony dla Ukraińców, Caritas Diecezji Wrocławsko-Gdańskiej Kościoła Grekokatolickiego we Wrocławiu na wynajęcie mieszkań dla uchodźców – 30 tys. zł. Towarzystwo Miłośników Kultury Kresowej we Wrocławiu dostało 50 tys. na remont i porządkowanie kresowych cmentarzy rzymsko-katolickich w Ukrainie.
Fundacja z Lubina wsparła też wydarzenia na Mazowszu – ósmą edycję Filmowego Konkursu Historycznego „Patria Nostra w Zielonce (39,8 tys. zł), dożynki gminno-parafialne w Seroczynie w powiecie siedleckim (45 tys.), festiwal Otwock Blues Bazar 2023 (70 tys. zł). 100 tys. zł dostała fundacja Teraz Wojsko Polskie – na szkolenie spadochronowe LOT-V dla podchorążych Sekcji Skoków Spadochronowych Wojskowej Akademii Technicznej S3 WAT im. Cichociemnego płk. Jana Piwnika ps. „Ponury”.
Sprostowanie
Pełnomocnik pana Miłosza Horodyskiego przesłał redakcji POLITYKI następujący tekst sprostowania:
„W treści artykułu prasowego Katarzyny Kaczorowskiej pod tytułem »Płyną miliony z KGHM. Żołnierze wyklęci, Jan Paweł II i Magdalena Ogórek«, który ukazał się w dniu 16 sierpnia 2023 roku na łamach www.polityka.pl, została zawarta nieprawdziwa informacja, że Miłosz Horodyski będąc dziennikarzem, stracił pracę w Radiu Kraków po ujawnieniu, że pomagał politykom PiS w kampanii w 2006 r.”