JOANNA PODGÓRSKA: – Padł rekord – od zakończenia II wojny światowej nie było roku, w którym zmarłoby tyle Polaków i Polek. Wymieramy?
PROF. IRENA E. KOTOWSKA: – Nie, po prostu ludność Polski się starzeje. Liczba zgonów zależy nie tylko od tego, jak często ludzie w określonym wieku umierają, ale także od tego, ile jest osób starszych w populacji. To oczywiste, że ryzyko śmierci wzrasta wraz z wiekiem. Liczba zgonów zależy od tego, jaka jest umieralność i jaka jest struktura wieku ludności. Nie powinno się w takim przypadku używać wyrażenia „wymieramy”.
W niebezpieczny wiek wszedł powojenny wyż demograficzny?
Tak, te roczniki tworzą dziś rosnącą szybko grupę ludzi starszych. Wzrost liczby zgonów wynikający tylko z tego, że coraz więcej osób dożywa coraz starszego wieku, nie powinien być powodem do zmartwienia. Natomiast niepokoi nas to, że coraz wolniej wydłuża nam się trwanie życia, a nawet w ostatnich latach mamy do czynienia ze spadkiem jego długości. Oczekiwane trwanie życia zarówno dziewczynki, jak i chłopca urodzonych w 2017 r. jest krótsze niż dla tych, którzy urodzili się w 2016 r. Komunikat GUS z końca marca sygnalizuje, że w 2018 r. może być podobnie. I teraz trzeba się zastanowić dlaczego.
Dlaczego?
Główne przyczyny śmierci w Polsce to choroby krążenia i choroby nowotworowe, które odpowiadają za około 70 proc. zgonów. W Polsce poprawiła się wykrywalność chorób nowotworowych, ich diagnozowanie, ale leczenie i dostęp do specjalistów pozostawiają wiele do życzenia. Jeśli chodzi o choroby układu krążenia, wyczerpaliśmy już proste rezerwy – znacznie lepszą terapię i korzyści związane ze zmianą diety, które przyczyniły się do spadku umieralności z tej przyczyny zwłaszcza w latach 90.