Tygodnik „Polityka” rusza z akcją Odchodzić po ludzku. W najnowszym numerze publikujemy reportaż autorstwa Agnieszki Sowy – dramatyczną relację kobiety opiekującej się schorowanym ojcem. Jak pisze autorka:
Aż 85 proc. opiekunów osób starszych w Polsce to ich bliscy, najczęściej córki. Czasem synowe, bratanice i siostrzenice, bo prawie zawsze są to kobiety. I aż 60 proc. Polaków uważa, że tak właśnie powinno to wyglądać, a „oddanie do domu starców” starego niedołężnego rodzica jest czymś niegodnym. Jednak zdarzają się sytuacje, w których opieka nad starym rodzicem jest zadaniem ponad siły. I mimo że opiekunki „naturalne” rezygnują z pracy, z życia osobistego, własnych potrzeb, nie są w stanie zapewnić najbliższym komfortu, bezpieczeństwa ani godnej śmierci.
Wtedy koniecznością staje się opieka instytucjonalna. Ale nie jest o nią w Polsce łatwo. Nakłady publiczne na opiekę długoterminową w 2021 r. wyniosły 0,5 proc. PKB w porównaniu ze średnio 1,7 proc. w Unii Europejskiej (dane Eurostatu).
***
Tekst inauguruje cykl materiałów poświęconych opiece terminalnej i długoterminowej. Tytuł cyklu nawiązuje do słynnej akcji „Gazety Wyborczej” – „Rodzić po ludzku”, która radykalnie odmieniła sytuację rodzących kobiet w Polsce. Wpłynęła na poprawę warunków, ucywilizowała szpitalne oddziały położnicze.
Po latach postanowiliśmy zajrzeć na drugi kraniec życia. Takie spojrzenie podyktowane jest zmianami demograficznymi, społecznymi czy nowymi modelami polskich rodzin. Jak zapewnić opiekę, ale też godne odchodzenie, już milionom obłożnie chorych, niesamodzielnych osób? Sprawdzimy, co i dlaczego w naszym systemie wsparcia rodzin nie działa, czy wszystko można tłumaczyć jedynie niedostatecznym finansowaniem? Mówiąc wprost: czy da się w Polsce godnie umrzeć?
Zachęcamy, by podzielili się Państwo z nami swoimi doświadczeniami: kontakt@polityka.pl