Informacja przekazana przez koncern farmaceutyczny Pfizer, który pracuje nad szczepionką wspólnie z niemiecką firmą BioNTech, jest niewątpliwie dobra. Ba, jest wręcz fantastyczna. Otóż wstępne analizy wyników badań wykazały, że u osób, które otrzymały dwie dawki preparatu w odstępie trzech tygodni, odnotowano o 90 proc. mniej przypadków objawowych zakażeń koronawirusem niż w grupie dostającej placebo. Oznaczałoby to, że szczepionka jest skuteczniejsza niż 50–70 proc., co zakładało wielu naukowców nie tylko w odniesieniu do produktu Pfizera.
Czytaj też: Czy norki pokrzyżują plany związane ze szczepionką?
Szczepionka na covid. Cztery kluczowe pytania
No dobrze, skąd zatem sceptycyzm? Pfizer raczej nie ujawniałby pochopnie tego typu wiadomości, co nie zmienia faktu, że rezultaty badań nie zostały jeszcze opublikowane w żadnym czasopiśmie ani nawet ujawnione. Nie mogą więc ich ocenić naukowcy spoza Pfizera. Badania kliniczne z udziałem 43,5 tys. ochotników trwają i dopiero po ich zakończeniu będzie można powiedzieć, jaką skuteczność wykazuje preparat. Dlatego nie znamy jeszcze odpowiedzi na kluczowe cztery pytania:
• Czy szczepionka zabezpiecza osoby bezobjawowe przed zakażaniem innych ludzi?
• Na jak długo zapewnia odporność przeciw koronawirusowi?
• Czy skutecznie chroni przed ciężkim przebiegiem covid-19, często prowadzącym do hospitalizacji i zgonów?
• No i jedna z najważniejszych kwestii: czy jest bezpieczna?
Mówimy bowiem o preparacie, w którym użyto technologii dotychczas niestosowanej w szczepionkach. Dostarcza on do organizmu fragment materiału genetycznego wirusa (mRNA, czyli informacyjny lub inaczej matrycowy RNA), który powoduje, że komórki ludzkie zaczynają same wytwarzać wirusowe białko. Na nich zaś układ odpornościowy uczy się rozpoznawać i atakować koronawirusa.
Czytaj też: Covid-19 zimą? Będzie trudniej
Zatrzymać koronawirusa. Co dalej?
Według wcześniej opublikowanych danych produkt Pfizera wywołuje skutki uboczne, w tym bóle i gorączkę. Jak poinformował media przedstawiciel firmy, te działania niepożądane są porównywalne ze standardowymi szczepionkami dla dorosłych, ale prawdopodobnie gorsze niż w przypadku szczepionki Pfizera przeciw bakteryjnemu zapaleniu płuc (Prevnar) lub przeciw grypie. Pierwsze wyniki badań bezpieczeństwa mogą być znane w trzecim tygodniu listopada.
Jeśli preparat przeciw covid-19 Pfizera i BioNTech okaże się skuteczny i zostanie zatwierdzony do stosowania jeszcze w tym roku, to firma będzie w stanie dostarczyć do końca 2020 nawet 50 mln dawek. Natomiast w przyszłym roku dostępnych mogłoby być już 1,3 mld dawek.
Obecnie na świecie prowadzi się co najmniej kilkaset projektów badawczych nad szczepionkami. 52 preparaty są testowane z udziałem ludzi, z czego 11 znajduje się w trzeciej, czyli ostatniej fazie badań klinicznych. Sześć szczepionek (same rosyjskie i chińskie) zostało już dopuszczonych do ograniczonego użycia (wojsko i personel medyczny), choć nie ma dowodów potwierdzających ich skuteczność i bezpieczeństwo.
Czytaj też: Sprawdź, jakie jest ryzyko, że zakazisz się SARS-CoV-2