Medycyna: w służbie CIA
Stephen Kinzer, Doktor Śmierć, tłum. Łukasz Müller, Wyd. Znak Literanova, Kraków 2020
Sidney Gottlieb nie jest postacią specjalnie znaną poza Stanami Zjednoczonymi, ale instytucja, której z zaangażowaniem poświęcił zawodowe życie chemika, już tak. Była to bowiem Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA), która zatrudniła go na ponad 20 lat w połowie XX w., by pomógł opracować nowe metody wydobywania z ludzkich umysłów i pamięci najskrytszych informacji. Stephen Kinzer w książce „Doktor Śmierć” odsłania kulisy nie tylko medycznych eksperymentów, prowadzonych w ramach tajnego projektu MK-Ultra. Za pomocą narkotyków, wytwarzanych przez siebie trucizn, a nawet badań parapsychologicznych Gottlieb chciał bardzo przysłużyć się swojemu krajowi. Czy był złoczyńcą, szalonym naukowcem, czy po prostu niedocenianym patriotą, robiącym to, co uważał za konieczne, aby chronić Amerykę? Czuł się nieskrępowany, skoro przełożeni uważali go za genialnego „oficjalnego truciciela w USA”, ale jego mikstury pustoszyły ludzkie umysły i ciała, przyczyniając się do zabicia nieznanej liczby osób. Biografia Gottlieba, choć mogłaby być kanwą świetnego thrillera, nie odpowiada jasno na pytanie, czy stał się on ofiarą własnych ambicji, czy też narzędziem CIA. To sam czytelnik, na podstawie wielu podanych faktów z tajnych misji i życiorysu naukowca, musi tę kwestię rozstrzygnąć. I znajdzie w tej świetnie napisanej książce dość dowodów, by móc go potępić, ale też rozgrzeszyć.
PAWEŁ WALEWSKI
***
Biologia: tajemnice hormonów
Nicola Temple i Catherine Whitlock, Poznaj swoje hormony, tłum. Urszula Gardner, Wyd. Insignis, Kraków 2020
Na rynku księgarskim można znaleźć dziesiątki encyklopedii zdrowia i poradników leczenia najróżniejszych chorób, ale żaden z nich pożytek bez zrozumienia funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego i znaczenia hormonów.