Obowiązkowe maseczki. Podpowiadamy, jak poprawnie je nosić

Skoro zgodnie z zaleceniem rządu mamy zasłaniać usta i nos w miejscach publicznych, to przede wszystkim powinniśmy wiedzieć, jak nosić maseczki poprawnie. W przeciwnym razie możemy wręcz zwiększyć ryzyko zakażenia.

Od dziś obowiązuje nakaz zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych. Należy zakrywać je „przy pomocy części odzieży, przyłbicy, maski albo maseczki”. Rozporządzenie ministra zdrowia określa także kto i kiedy z tego obowiązku jest zwolniony.

W uaktualnionych rekomendacjach WHO jest napisane, że maseczki chirurgiczne powinny być zarezerwowane dla służb medycznych, ale - zwłaszcza po wejściu w życie decyzji rządu - sporo osób będzie je stosować. Piszemy zatem, jak poprawnie ich używać, by spełniały postulowaną funkcję i nie stanowiły dla nas zagrożenia.

Dlaczego warto stosować maseczki?

Najważniejsze argumenty za powszechnym noszeniem maseczek w przestrzeniach publicznych są następujące:

• chociaż wielkość porów maseczek znacznie przekracza średnicę wirionów (w przypadku SARS-CoV-2 mieści się ona w zakresie 40–140 nm), to stanowią pewną tymczasową barierę między środowiskiem a drogami oddechowymi.
• koronawirus SARS-CoV-2 jest zakaźny przed wystąpieniem objawów choroby, a kropelki śliny, w których się znajduje, mogą być rozprzestrzenianie także podczas zwykłego mówienia.
• część przypadków zakażenia przebiega w pełni bezobjawowo i możliwe, że w takiej sytuacji wirus również jest rozprzestrzeniany.
• noszenie maseczek utrudnia dotykanie okolic ust i nosa, a zatem zmniejsza ryzyko transmisji wirusa.
• maseczka zwiększa nasze poczucie bezpieczeństwa, gdy musimy wyjść z domu.
• powszechne ich stosowanie w kulturach nieprzywykłych do tego eliminuje uprzedzenia wobec pojedynczych osób, które je noszą.

Z każdym z powyższych punktów można by długo polemizować, przerzucając się argumentami i dowodami naukowymi. Teraz nie ma na to jednak czasu. Skoro mamy powszechnie nosić maseczki, to przede wszystkim powinniśmy wiedzieć, jak robić to poprawnie. W przeciwnym razie możemy wręcz zwiększyć ryzyko zakażenia.

Maska chirurgiczna? 12 podstawowych zasad

Gdy decydujemy się na noszenie chirurgicznej maseczki jednorazowej, pamiętajmy o następujących zasadach:

1. Przed założeniem maseczki zdezynfekuj ręce płynem na bazie mocnego alkoholu bądź umyj je dokładnie mydłem z wodą.

2. Przećwicz poprawne zakładanie maseczki w domu, zanim będziesz zmuszony stosować ją w miejscu publicznym. Maseczka chirurgiczna powinna być trójwarstwowa. Biała strona, która zawiera absorbent, ma przylegać do twarzy. Strona kolorowa (na ogół niebieska lub zielona) jest zewnętrzna. Na białej stronie zlokalizuj blaszkę – to górna część maski i powinna przylegać do nosa.

3. Maseczki z gumką, zakładane za uszy, są na ogół łatwiejsze w obsłudze niż te wiązane z tyłu głowy. Jeżeli masz możliwość, wybierz właśnie takie.

4. Po założeniu maseczki upewnij się, że ściśle przylega do twarzy. Odstająca z boków maseczka to droga przedostawania się aerozoli – zarówno na zewnątrz, jak i do wewnątrz maseczki.

5. Maseczka powinna zakrywać całkowicie podbródek, usta i nos. W trakcie noszenia nie należy maseczki opuszczać.

6. Nigdy nie dotykaj maseczki po jej założeniu. Jeżeli nie masz doświadczenia w jej noszeniu, to jest prawie pewne, że będziesz odczuwał ochotę, by ją co jakiś czas poprawiać, zwłaszcza gdy się przemieszczasz. Pamiętaj, nie nosisz jej ze względów estetycznych, ale sanitarnych.

7. Jeżeli jednak dotkniesz maseczki w trakcie stosowania, powinieneś od razu zdezynfekować ręce.

8. Zmień maseczkę, gdy zrobi się wilgotna lub mokra. Może to nastąpić zarówno w warunkach podwyższonej wilgotności, jak i po dłuższym oddychaniu/rozmowie w maseczce. Taka maseczka nie spełnia już swojej funkcji, a co więcej, może zwiększać ryzyko zakażenia.

9. Zdejmując maseczkę, nie dotykaj jej przedniej części, bo może zawierać patogeny na swojej powierzchni. Maseczki wiązane należy rozwiązać i zdjąć, trzymając je za sznurki. W przypadku maseczek na gumkach – należy jednocześnie chwycić za gumki z jednej i drugiej strony i delikatnie usunąć maseczkę z twarzy.

10. Po zdjęciu maseczki należy zdezynfekować lub dokładnie umyć ręce.

11. Maseczki chirurgiczne są przeznaczone do jednorazowego użytku i należy tego bezwzględnie przestrzegać. Zakaźne wiriony SARS-CoV-2 mogą na powierzchni maseczki przeżyć do siedmiu dni. Po zdjęciu maseczkę należy wyrzucić do pojemnika na śmieci.

12. Pamiętaj: żadna maseczka nie chroni całkowicie przed zakażeniem! Nosząc ją, nadal powinieneś zachowywać dystans fizyczny od innych osób i pamiętać o regularnej higienie rąk. Ogranicz również do minimum prowadzenie rozmów w maseczce, by uniknąć jej szybkiego zawilgocenia.

Maseczki bawełniane. Jak z nimi postępować?

Jeżeli decydujesz się na stosowanie wielorazowych maseczek bawełnianych lub wykonanych z innych materiałów, pamiętaj bezwzględnie, by po ich zdjęciu umieścić je od razu w przeznaczonym do tego worku lub pojemniku. Po każdorazowym zastosowaniu maseczkę należy zdezynfekować. Można spryskać ją roztworem alkoholu (minimum 70 proc.), wyprać w wysokiej temperaturze (minimum 60 st. C) lub umieścić w piekarniku na przynajmniej 30 min (w 70 st. C).

Czy masowe noszenie maseczek przyczyni się do zahamowania koronawirusa? Nie wiadomo, bo dostępne dane są niejednoznaczne. Najważniejsze, by nie zabrakło ich dla personelu medycznego – tam są bezwzględnie potrzebne każdego dnia i w dużych ilościach.