Nauka

Nie/prawda, że

Obalamy mity świata (o fake newsach, o jajkach i o życiu psów)

Nieprawdziwe informacje rozsiewamy wszyscy. Nieprawdziwe informacje rozsiewamy wszyscy. Getty Images
Jak odróżnić fakty naukowe od alternatywnych? Agitację od popularyzacji? Jak dostrzec to, co istotne? Oto nasz sceptyczny przegląd odkryć i przykryć.
Kurze jaja jednak chyba podnoszą poziom choleserolu.AN Kurze jaja jednak chyba podnoszą poziom choleserolu.

/ prawda na opak

Sianie dezinformacji leży w ludzkiej naturze

Źródłem fake newsów są nie tylko upolitycznione media czy szemrani uczestnicy mediów społecznościowych. My, zwykli ludzie, w niczym im nie ustępujemy. Nie chodzi o intencjonalne generowanie i rozprzestrzenianie „lewych” danych, ale mimowolne przeinaczanie informacji przeczących naszym intuicjom. Konfrontowani z prawdziwymi, jednak zaskakującymi, danymi zapamiętujemy je na odwrót i puszczamy w świat, gdzie ulegają dalszym zafałszowaniom. Zjawisko to zauważyła grupa naukowców z Ohio State University, a opisała w renomowanym kwartalniku „Human Communication Research”. Uczestnikom badań przedstawiano zgodne z prawdą, ale przeczące powszechnym schematom myślowym dane, np. o tym, że migracja Meksykanów do USA maleje od lat, a nie rośnie. Śledzono też ruchy gałek ocznych badanych, by dostrzec, które informacje przyswajane były ze szczególną uwagą. Potem uczestników odpytywano. Owszem, pamiętali kluczowe liczby, ale zupełnie na opak – i to mimo wzmożonej uwagi, którą im poświęcali. Naukowcy zagrali też z uczestnikami w rodzaj „głuchego telefonu”. Obserwacje były analogiczne. Przekazywane z ust do ust prawdziwe informacje błyskawicznie stawały się fake newsami. Nie jesteśmy gorsi od rosyjskich botów.

***

/ kalkulator lat

Wiek ludzi i psów jest trudno porównywalny, ale da się to zrobić za pomocą nowej formuły.

Obiegowa opinia głosi, że jeśli chcemy przeliczyć wiek naszych psich pupili na ludzki, należy jeden rok pomnożyć przez siedem. Kalkulacja ta wynika z prostego rozumowania: skoro człowiek żyje obecnie średnio ok. 80 lat, a pies ok. 12, to wyjdzie z tego prosta zależność – psi rok równa się 7 naszym.

Polityka 1.2020 (3242) z dnia 29.12.2019; Nauka; s. 76
Oryginalny tytuł tekstu: "Nie/prawda, że"
Reklama