Ludzie i style

Najgo i najle

Najgo i najle. Mamy bekę z ciebie i twojego misbi. Objaśniamy nowe słowa

Białas Białas Darek Delmanowicz / PAP
„Najgo” było zgłaszane w Młodzieżowym Słowie Roku, ale poszło mu na tyle źle, że nie dostało się do czołówki.

Miejmy to za sobą: dramat, katastrofa, wyrażenie niezadowolenia zaistniałą sytuacją, określenie porażki, narzekanie i rozpacz. Chodzi o znaczenia „najgo”, popularnej formy słowa najgorzej, czyli najwyższego stopnia przysłówka „źle”. A ta forma – gdyby ktoś nie miał z nią do czynienia, co mało prawdopodobne w naszym położeniu geograficznym i klimacie społecznym – funkcjonuje w młodej polszczyźnie jako „określenie sytuacji bez wyjścia, kryzysowej” (za słownikiem miejski.pl). Jak w zwrotce Białasa do utworu Bedoesa: „Łzy zmywały mi uśmiech z twarzy, serio, było najgorzej/ Patologia i trudne sprawy, dziadek ganiał nas z nożem”.

„Najgo” było zgłaszane w Młodzieżowym Słowie Roku, ale poszło mu na tyle źle, że nie dostało się do czołówki. Słów opisujących stany najgorsze zresztą nie brakuje, czego dowodem inna nowa forma: „porażk” – porażka, ale bez „a” na końcu, więc nie dość, że definicyjnie „lipa, żenada, kiepsko” (znów za miejski.pl), to jeszcze w niedokończonej formie. Coś jak ten koń z memów, rysowany tym bardziej niedbale, im bardziej zbliża się deadline. A może tylko próba wyrównania akcentów, które w polszczyźnie rozłożone były dotąd dość niesprawiedliwie? W końcu sukces był dotychczas zawsze rodzaju męskiego, a porażka – żeńskiego.

Do numeru noworocznego powinno jednak trafić słowo, którego potrzebujemy w nowym roku najbardziej. Coś pozytywnego, z czego można by ulepić najlepsze życzenia. I tu też mamy nierówno rozłożone akcenty: o ile „najgo” poradziło sobie dobrze, o tyle „najle” się nie przyjęło. Choć krótko funkcjonowała w języku oznaczająca to samo „najlepa”. Gdzie zatem określenie roku na tyle pozytywne, byśmy je chcieli słyszeć w życzeniach?

Polityka 1.2025 (3496) z dnia 29.12.2024; Ludzie i Style; s. 111
Oryginalny tytuł tekstu: "Najgo i najle"
Reklama