Sezon wakacyjny trwa, ale już wiadomo, że był rekordowy. Dużo jeździliśmy na południe, m.in. do Chorwacji, o której pisałem kilka tygodni temu. Trasa prowadzi przez słoweński Maribor, gdzie warto urządzić sobie postój. Drugie największe miasto Słowenii kusi zabytkową habsburską architekturą i dzielnicą gastronomicznych uciech nad brzegiem Drawy – Lent. Jedną z czołowych atrakcji jest tu Hiša Stare Trte – Dom Starej Winorośli, a przed nim ogromny, rozłożysty na kilkanaście metrów krzew winny. Jest najstarszy na świecie – ma przeszło 450 lat: uwieczniono go na obrazie z 1652 r., wiek potwierdziły badania DNA.
Stara słoweńska odmiana žametovka przeżyła wojny i epidemię niszczycielskiej mszycy filoksery. Nadal owocuje. Winobranie jest wielkim miejskim świętem, a z otrzymanych gron tłoczy się ok. 100 litrów wina, które w specjalnych okolicznościowych butelkach trafia do celebrytów i na aukcje. Dla zwykłych śmiertelników jest musująca žametovka z winogron uprawianych w innym miejscu, za 50 euro.
Stara winorośl z Mariboru obrosła (marketingowo podsycaną) legendą, ale czy takie wiekowe krzewy rzeczywiście dają wino wyjątkowej jakości? Otóż tak. Korelacja jest ewidentna. Z wiekiem winorośl zapuszcza korzenie coraz głębiej, co pozwala jej czerpać wodę z głębokich pokładów gruntu i uodparnia na suszę. Sprawia też, że powstałe wina mają często bardziej mineralny smak. Plon ze starych krzewów jest naturalnie niższy, dzięki czemu wina są bardziej skoncentrowane, wyrazistsze. Białe mają lepiej zintegrowaną kwasowość, czerwone – delikatniejsze taniny. Wina z młodych nasadzeń są nieraz szorstkie, jaskrawe, hałaśliwe; mogą być doskonałe, ale jest to doskonałość owocu, czyli tego, co w winie jest „dane”, występuje niemal w każdej butelce.