Taniec wielkich anten
Taniec wielkich anten, czyli podróże szlakiem wynalazków i cudów... techniki
Coś się zwarło, coś zaprószyło. Wiadomo tylko, że ogień pojawił się 15 kwietnia 2019 r. Syreny zawyły o 18.20 i chwilę potem oczy całego świata zwróciły się w stronę paryskiej Notre Dame. Wznoszona przez blisko dwa wieki gotycka katedra stanęła w płomieniach. Rozpacz, niedowierzanie. A potem szybka naprawa.
1 grudnia 2020 r. w Portoryko wydarzyła się katastrofa nieporównanie bardziej dramatyczna. Pękły ostatnie stalowe kable utrzymujące antenę nad trzystumetrową czaszą. Dokonał się finalny akt rozpadu teleskopu Arecibo, instalacji tak istotnej dla poznania kosmosu, że jej wizerunek trafił na pokład Voyagera. To z niej jesienią 1974 r. wysłano jedyną wiadomość radiową skierowaną do pozaziemskich cywilizacji. Charakterystyczna, otoczona dżunglą konstrukcja była bohaterką „Kontaktu” Carla Sagana, a potem filmowej adaptacji. Informacje o kolapsie nie przebiły się jednak na pierwsze strony, nie było transmisji. Nie było też napraw. Dalsza eksploatacja byłaby nieopłacalna, a przecież takie urządzenie trudno uznać za zabytek. Ale czy aby na pewno?
Czy stojąc o zmroku na bezkresnych równinach San Agustin w stanie Nowy Meksyk i obserwując taniec synchroniczny 27 monumentalnych anten tworzących obserwatorium Very Large Array (VLA), wykonywany pod niebem tak zmiennym, że przywodzącym na myśl żywą istotę, można oprzeć się impulsom metafizycznym? Oto cud techniki zwany interferometrem chwyta ulotne impulsy niewyobrażalnie odległych i gwałtownych zjawisk. Oto prawdziwa świątynia umysłu, tego gałganka neuronów ulepionych z gwiezdnego popiołu.
A jakim porywom wzruszeń można ulec w New Jersey? Znajdujący się w tamtejszym miasteczku Holmdel detektor mikrofal przygodnemu obserwatorowi wyda się fantazją szalonego blacharza, i tylko stanowczy opór miłośników naukowych artefaktów uchronił go przed zakusami dewelopera.