Cześć, możemy zrobić wam zdjęcie? Czyli jak nie kraść duszy w podróży

Fotografowanie ludzi z dala od domu może być wspaniałą przygodą, po której zostają nie tylko ładne kadry, ale też dobre wspomnienia i znajomości.

Cześć, możemy zrobić wam zdjęcie? Przygotowujemy artykuł o Rudawach i przydałaby nam się fotografia wspinaczy – tak parę lat temu razem z moim partnerem zagadaliśmy do pary, która szykowała się do wejścia na niedużą skałkę w Rudawach Janowickich. Potem był zwyczajowy small talk, który jednak szybko przeszedł w zaproszenie na kolację. W reportażu ostatecznie ukazało się jedno zdjęcie z tej sesji, nie było na nim nawet widać twarzy. Równie dobrze mogłam zrobić je teleobiektywem i nikt by się nie obraził. Ale jednak zapytałam i z Magdą i Rafałem spotykamy się do dziś. Właśnie takie historie są dla mnie istotą fotografowania w podróży.

„Jak to możliwe, że pozwolili ci robić zdjęcia?” – spytała mnie kiedyś z niedowierzaniem amerykańska turystka. Byłyśmy na tradycyjnym majańskim karnawale w miejscowości Tenejapa, w meksykańskim stanie Chiapas. Gdy ona próbowała fotografować uczestników, ci ostentacyjnie odwracali się tyłem. Odpowiedź była stosunkowo prosta: pozwolenie na wykonywanie zdjęć dostałam od starszyzny, którą o to poprosiłam, a konkretnym bohaterom obiecałam wydruki (na fot. Carolina ze swoją rodziną, Amatenango del Valle w stanie Chiapas). Chiapaneńscy Majowie w większości nie przepadają za przyjezdnymi z aparatami. W niektórych miejscach przybysza, który robi im zdjęcia bez pytania, potrafią obrzucić obelgami. Urażeni turyści lubią to tłumaczyć zabobonnością. „No tak, nie pozwalają się fotografować, bo boją się, że aparat skradnie im duszę” – bezrefleksyjnie powtarzają krążącą od lat teorię.

Czy Majowie rzeczywiście się tego obawiają? Nie wiem. Z pewnością jednak nie lubią, gdy traktuje się ich przedmiotowo. I powinniśmy to zrozumieć: nie każdy jest chętny, by zostać bezimiennym trofeum w czyjejś instagramowej galerii.