Ala Savashevich
Nominacja w kategorii Sztuki wizualne: Ala Savashevich
Jej praca „Poza. Pozycja. Sposób” zrobiła parę lat temu prawdziwą furorę na Warsaw Gallery Weekend, a cała prezentacja wybrana została na najlepszą ekspozycję festiwalu. Była to wykonana ze stali para kobiecych szpilek, w których metalowe obcasy – w kształcie rosyjskiej gwiazdy – przebijały się przez podeszwy i wbijały w pięty, sprawiając ból i uniemożliwiając chodzenie. To dzieło wyraźnie nawiązywało do życiowych doświadczeń i rodzinnego bagażu kulturowego artystki. Pochodzi ona bowiem, podobnie jak laureatka Paszportu POLITYKI sprzed trzech lat Jana Shostak, z Białorusi. Urodziła się w Stolinie (w 1989 r.), rozpoczęła studia w Białoruskiej Państwowej Akademii Sztuki w Mińsku, a kontynuowała je już w Polsce na ASP we Wrocławiu, gdzie mieszka do dziś. Obecnie jest doktorantką na ASP w Krakowie.
Ala Savashevich uprawia fotografię, wideo-art, performans, ale jej podstawowym środkiem artystycznego przekazu pozostają rzeźba i instalacja. W swojej sztuce łączy w sposób oryginalny osobiste doświadczenia wyniesione z życia na Białorusi z szerszymi refleksjami odnoszącymi się do funkcjonowania opresyjnych systemów. Zarówno tych politycznych, związanych z autorytarną władzą, jak i tych społecznych, związanych np. z systemem patriarchalnym.
Lista zagadnień, które Savashevich podejmuje w swojej twórczości, jest długa: przemoc, wyzysk, presja norm obyczajowych, mechanizmy zniewolenia z jednej strony, a wolność, sprawczość, solidarność z drugiej. W 2024 r. artystka uczestniczyła w licznych wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, w tym w głośnej panoramie polskiej sztuki feministycznej w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Rok zaczęła ekspozycją „Broń i chroń” (Wrocław) podejmującą kwestie oczekiwań społecznych wobec kobiet w środowiskach patriarchalnych. Kończy zaś wystawą „The Rite of Fall” w krakowskiej Cricotece. To dokamerowy performans inspirowany „Świętem wiosny” Igora Strawińskiego. „Wiosna” zastąpiona została jednak przez słowo „fall” oznaczające „jesień” – ale też „upadek” – a całość nawiązuje do władzy dyktatorskiej.
Partnerem kategorii SZTUKI WIZUALNE jest KRUK SA
Ponadto zgłoszeni zostali:
Tomasz Górnicki, Agata Ingarden, Karolina Jabłońska, Marcin Janusz, Bartłomiej Kiełbowicz, Mateusz Kołek, Adam Kozicki, Magdalena Kreis, Michał Laskowski, Ant Łakomsk, Dominika Olszowy, Open Group, Iwo Panasiewicz, Anastazja Pazura, Plenum Osób Opiekujących Się, Patryk Różycki, Turnus na Wolskiej, X-Philes, Liliana Zeic, Marta Ziółek
Oni nominowali:
Jan Błaszczak (dwutygodnik.com, „Tygodnik Powszechny”), Rafał Bryndal („ZAiKS Wiadomości”), Jacek Cieślak („Rzeczpospolita”), Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (Zwierz Popkulturalny), Anna S. Dębowska („Gazeta Wyborcza”), Łukasz Drewniak (Akademia Teatralna w Warszawie), Gabi Drzewiecka (Chillizet, TVN, Glamour, trójkąt na YT), Mirosław Filiciak (Uniwersytet SWPS), Jacek Hawryluk (Polskie Radio), Barbara Hollender („Rzeczpospolita”), Alek Hudzik (mintmagazine.pl), Katarzyna Janowska (onet.pl, „Newsweek”), Rafał Kamecki (artinfo.pl), Eliza Kącka (UW), Piotr Kofta (krytyk niezależny), Piotr Kosiewski („Tygodnik Powszechny”), Dariusz Kosiński („Tygodnik Powszechny”, UJ), Zofia Król (dwutygodnik.com), Monika Kwaśniewska-Mikuła („Didaskalia”, UJ), Łukasz Maciejewski (Szkoła Filmowa w Łodzi, interia.pl), Jakub Majmurek („Krytyka Polityczna”), Paulina Małochleb (UJ, blog „Książki na ostro”), Jacek Marczyński („Rzeczpospolita”), Alicja Müller („Didaskalia”), Katarzyna Niedurny (dwutygodnik.com, Podcast Teatralny), Michał Nogaś (Polskie Radio Trójka), Marta Perchuć-Burzyńska (TOK FM), Anita Piotrowska („Tygodnik Powszechny”), Karolina Plinta (Magazyn Szum), Iza Pogiernicka (twitch.tv/9kier, „CD-Action”), Adriana Prodeus („Kino”, „Vogue”), Piotr Sadzik (UW), Anna Sańczuk / Maciej Ulewicz (Kultura do Kwadratu), Paweł Schreiber (UKW), Barnaba Siegel („CD-Action”), Karol Sienkiewicz („Gazeta Wyborcza”), Jędrzej Słodkowski („Gazeta Wyborcza”), Krzysztof Stefański („Ruch Muzyczny”), Rafał Syska (Narodowe Centrum Kultury Filmowej w Łodzi), Wojciech Szot („Gazeta Wyborcza”, blog „Zdaniem Szota”), Jarek Szubrycht („Gazeta Wyborcza”), Agnieszka Szydłowska (Polskie Radio Trójka), Bogna Świątkowska („Notes na 6 Tygodni”), Jan Topolski („Glissando”), Grażyna Torbicka (niezależna krytyczka, dyrektorka festiwalu Dwa Brzegi w Kazimierzu i Janowcu nad Wisłą), Michał Walkiewicz (krytyk niezależny), Marcin „Flint” Węcławek (CGM, polityka.pl), Marlena Wieczorek (meakultura.pl), Michał Radomił Wiśniewski (dwutygodnik.com, polityka.pl), Kinga A. Wojciechowska („Presto”), Elwira Wojtunik (Fundacja Photon, Patchlab Digital Art Festival) oraz dziennikarze działu kultury POLITYKI.