Joanna Wilengowska
Nominacja w kategorii Książka: Joanna Wilengowska
Autorka książek prozatorskich „Japońska wioska” i „Zęby” po 18 latach opublikowała powieść „Król Warmii i Saturna” (Wydawnictwo Czarne) nominowaną do Paszportu POLITYKI. Zdarzają się takie powroty w literaturze, które odbijają się szerokim echem i to jest właśnie przypadek tej powieści, którą nazwano powtórnym debiutem urodzonej w 1971 r. autorki.
Nominowana powieść to rodzinna historia o ojcu i córce, o Warmii, królestwie kształtem przypominającym „obuch tomahawka tnącego ostrzem mapę od Zalewu Wiślanego w dół”. Córka jest jedną ze 148 Warmjoków i Warmjoczek, którzy w spisie powszechnym zadeklarowali narodowość warmińską. Jak pisał Maciej Robert: „Ta rozłożona na lata rozmowa z ojcem jest (...) jednym z najczulszych ojcowskich portretów w literaturze ostatnich lat”. Królestwo ojca, Króla Warmii, nie jest wielkie, mieści się na 11. piętrze bloku w Olsztynie. Władca zarządza nim żelazną ręką, zwołuje rady duchów, wygłasza litanie i elegie do minionego świata, miota też błyskawice, ale jego panowanie szybko przemija. Dobrze więc, że córka nie czekała, aż będzie za późno („zu spät” – jak powtarza ojciec) na połączenie rodzinnych nitek historii. Czasem brakuje jej słów, bo jak opowiedzieć o najtragiczniejszych momentach historii, choćby gwałtach radzieckich żołnierzy? Znalazła jednak dystans i oddech, żeby mówić o przeszłości.
Joanna Wilengowska jest absolwentką filologii polskiej oraz dziennikarstwa. Urodziła się i mieszka w Olsztynie. Współtworzyła pismo literackie „Portret”. Zajmowała się także tworzeniem programów telewizyjnych i reportaży o tematyce kulturalnej, historycznej i ekumenicznej. Współpracuje z instytucjami kultury Warmii i Mazur oraz organizacjami pozarządowymi, m.in. Wspólnotą Kulturową „Borussia”, a także z TVP3 Olsztyn, gdzie tworzy program literacki. Prowadzi w Miejskim Ośrodku Kultury w Olsztynie warsztaty „Selfie słowem”. Razem z „Borussią” i Teatrem im. Stefana Jaracza przygotowała też autorski projekt „U noju/u nas”, na który składały się warsztaty i spotkania związane z tematami tożsamości, mniejszości czy genealogii.
Partnerem kategorii KSIĄŻKA jest Sopot
Ponadto zgłoszeni zostali:
Kalina Błażejowska, Krzysztof Chronowski, Emilia Dłużewska, Małgorzata Lebda, Elżbieta Łapczyńska, Jarosław Maślanek, Mateusz Pakuła, Jacek Paśnik, Kinga Sabak, Natalka Suszczyńska, Tomasz Szerszeń, Katarzyna Witerscheim
Oni nominowali:
Jan Błaszczak (dwutygodnik.com, „Tygodnik Powszechny”), Rafał Bryndal („ZAiKS Wiadomości”), Jacek Cieślak („Rzeczpospolita”), Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (Zwierz Popkulturalny), Anna S. Dębowska („Gazeta Wyborcza”), Łukasz Drewniak (Akademia Teatralna w Warszawie), Gabi Drzewiecka (Chillizet, TVN, Glamour, trójkąt na YT), Mirosław Filiciak (Uniwersytet SWPS), Jacek Hawryluk (Polskie Radio), Barbara Hollender („Rzeczpospolita”), Alek Hudzik (mintmagazine.pl), Katarzyna Janowska (onet.pl, „Newsweek”), Rafał Kamecki (artinfo.pl), Eliza Kącka (UW), Piotr Kofta (krytyk niezależny), Piotr Kosiewski („Tygodnik Powszechny”), Dariusz Kosiński („Tygodnik Powszechny”, UJ), Zofia Król (dwutygodnik.com), Monika Kwaśniewska-Mikuła („Didaskalia”, UJ), Łukasz Maciejewski (Szkoła Filmowa w Łodzi, interia.pl), Jakub Majmurek („Krytyka Polityczna”), Paulina Małochleb (UJ, blog „Książki na ostro”), Jacek Marczyński („Rzeczpospolita”), Alicja Müller („Didaskalia”), Katarzyna Niedurny (dwutygodnik.com, Podcast Teatralny), Michał Nogaś (Polskie Radio Trójka), Marta Perchuć-Burzyńska (TOK FM), Anita Piotrowska („Tygodnik Powszechny”), Karolina Plinta (Magazyn Szum), Iza Pogiernicka (twitch.tv/9kier, „CD-Action”), Adriana Prodeus („Kino”, „Vogue”), Piotr Sadzik (UW), Anna Sańczuk / Maciej Ulewicz (Kultura do Kwadratu), Paweł Schreiber (UKW), Barnaba Siegel („CD-Action”), Karol Sienkiewicz („Gazeta Wyborcza”), Jędrzej Słodkowski („Gazeta Wyborcza”), Krzysztof Stefański („Ruch Muzyczny”), Rafał Syska (Narodowe Centrum Kultury Filmowej w Łodzi), Wojciech Szot („Gazeta Wyborcza”, blog „Zdaniem Szota”), Jarek Szubrycht („Gazeta Wyborcza”), Agnieszka Szydłowska (Polskie Radio Trójka), Bogna Świątkowska („Notes na 6 Tygodni”), Jan Topolski („Glissando”), Grażyna Torbicka (niezależna krytyczka, dyrektorka festiwalu Dwa Brzegi w Kazimierzu i Janowcu nad Wisłą), Michał Walkiewicz (krytyk niezależny), Marcin „Flint” Węcławek (CGM, polityka.pl), Marlena Wieczorek (meakultura.pl), Michał Radomił Wiśniewski (dwutygodnik.com, polityka.pl), Kinga A. Wojciechowska („Presto”), Elwira Wojtunik (Fundacja Photon, Patchlab Digital Art Festival) oraz dziennikarze działu kultury POLITYKI.