Książki

Historia i pustka

Recenzja książki: Wojciech Chmielewski, "Brzytwa"

Menele, inteligenci i zapracowani single

Wojciech Chmielewski (ur. 1969) pisze oszczędne i tradycyjne opowiadania – obserwacje codzienności i ludzkich losów. Nic więc dziwnego, że jego drugą książkę poleca na okładce Marek Nowakowski, patron tego sposobu pisania. W zbiorze „Brzytwa” Chmielewski nie portretuje jednego pokolenia, znajdziemy tu meneli, inteligentów, zapracowanych singli i sceny rodzinne. Wyróżnia tę prozę to, że w bardzo ciekawy sposób wkracza do niej historia najnowsza, tak jak w opowiadaniu „Pyza”. Wspomnienia o strajkach na Uniwersytecie Warszawskim w końcu lat 80. przeplatają się tutaj z obrazami współczesnymi.

Narrator obserwuje swoją dawną koleżankę ze studiów, z którą niewiele miał wspólnego, a teraz ona go w ogóle nie poznaje. Podgląda ją z mieszaniną żalu za przeszłością i z zazdrością, bo jest znakiem świata, od którego się oddalił. Chmielewski dobrze oddał tę dwuznaczną mieszaninę uczuć. Postacie z wielu opowiadań łączy poczucie pustki, bohater „Brzytwy”, pracownik korporacji, zapełnia ją swoją pasją, o której świadczą liczne sznyty na przedramieniu. Samotni bohaterowie Chmielewskiego często kierują swoje kroki w stronę cmentarzy – choćby żydowskich kirkutów, zamkniętych albo zdewastowanych, które pokazują historię pozbawioną ciągłości. W tle wielu opowiadań pojawia się też Kościół jako punkt odniesienia – niezwykle rzadkie zjawisko we współczesnej prozie.

Najlepsze w tym zbiorze są opowiadania, które unikają jednoznacznych puent. Tak jak „Cyganka”, w której wszystko koncentruje się na jednym spojrzeniu małej dziewczynki. Takich opowiadań jest tu naprawdę sporo.
 

Wojciech Chmielewski, Brzytwa, Czytelnik, Warszawa 2009, s. 168 

Reklama

Czytaj także

null
Kultura

Ile tak naprawdę zarabiają pisarze? „Anonimowego Szweda łatwiej sprzedać niż Polaka”

Żeby żyć w Polsce z pisania, pisarz i pisarka muszą być jak gwiazdy rocka. Zaistnieć, ruszyć w trasę, ściągać tłumy. Nie zaszkodzi stypendium. Albo etat.

Justyna Sobolewska, Aleksandra Żelazińska
13.12.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną