Islam dla początkujących
Recenzja książki: Tahar Ben Jelloun, „Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych”
Pierwsze wydanie tej niespiesznej rozmowy o islamie Tahar Ben Jelloun opublikował po 11 września w serii „Expliqué à…” (podejmującej społeczne problemy w serii pytań-odpowiedzi między dzieckiem a specjalistą). Za pretekst posłużyło mu pytanie córki, którą – jak inne muzułmańskie dzieci – zamach wytrącił z równowagi, wywołując wątpliwości i niepokój. Książka marokańskiego pisarza (w kolejnym wydaniu opatrzona tekstami na temat fundamentalizmu islamskiego) jest próbą odpowiedzi na pytania, które po 11 września, i później, nasuwały się nieodparcie: jego dzieciom, urodzonym jako muzułmanom, i wszystkim innym, niezależnie od ojczyzny, języka i religii. Dziś ukazuje się w Polsce – trudno o lepszy moment.
Ben Jelloun, objaśniając istotę islamu i sporne fragmenty Koranu, każe nade wszystko oddzielić religię od interpretacji, którą nadali jej fundamentaliści (oddzielić islam od scen mordowania z nagrań wideo, na których – jak powiada – jest bezczeszczony). To islam fanatyczny, wynaturzony i płaski, odarty z humanizmu i duchowości, które są jego integralną częścią. Problem upolitycznienia islamu, wprzęgnięcia go w służbę fanatycznej ideologii i terroryzmu to główny temat do namysłu w drugiej części książki, na którą składają się publikowane w prasie teksty pisarza. Z jednej strony Ben Jelloun próbuje rozpoznać „całe pomieszanie przyczyn i racji”, które doprowadziły do impasu, w jakim znalazła się Europa i Bliski Wschód, z drugiej – znaleźć z niego wyjście, które – dziś bardziej niż kiedykolwiek – jest nam wszystkim potrzebne.
Tahar Ben Jelloun, Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych, przeł. Helena Sobieraj, Dorota Zańko, Karakter, Kraków 2015, s. 260