Kultura

Miasto Stasysa

Stasys Eidrigevičius i wyjątkowe muzeum jego prac w Poniewieżu. Tu trzeba być

Fragment ekspozycji dzieł Stasysa Eidrigevičiusa Fragment ekspozycji dzieł Stasysa Eidrigevičiusa Ignacy Eidrigevicius
Mieszkający w Polsce od ponad 40 lat Stasys Eidrigevičius doczekał się w rodzinnej Litwie muzeum. Poniewież, w którym je otwarto, to może nie Paryż, ale wydarzenie i tak jest wyjątkowe.

Niezwykle rzadko zdarza się, by muzealną placówką honorować twórcę jeszcze za jego życia. Nawet legendarny Pablo Picasso, który żył przecież bardzo długo, nie doczekał się takiego wyróżnienia. Poświęcone mu paryskie muzeum otworzono 11 lat po śmierci mistrza. Do wyjątków należą Salvador Dalí (muzeum w Figueres) oraz Juan Miró (Barcelona), choć obaj zafundowali sobie upamiętniające ich instytucje wystawiennicze właściwie sami. Jamesowi Turellowi natomiast autorskie muzeum zbudował argentyński kolekcjoner i miłośnik jego sztuki Donald Hess.

Sytuacje, by to władze miejskie lub krajowe uhonorowały w ten sposób artystę, są równie rzadkie. Najbardziej znany przypadek miał miejsce w Kolumbii, gdzie włodarze Bogoty, skuszeni hojną darowizną dzieł sztuki (ponad 200 prac), postanowili powołać do życia muzeum Fernando Botery. Mieści się w samym sercu miasta w pięknej pokolonialnej rezydencji, zakupionej na ten cel przez bank centralny. Co ciekawe, w momencie otwarcia placówki słynny malarz i rzeźbiarz miał 68 lat i jeszcze przez kolejne 23 lata mógł się cieszyć tym wyrazem uznania. Podobnie było z muzeum Marca Chagalla w Nicei. Powstało z inicjatywy ówczesnego ministra kultury Francji André Malraux, za pieniądze rządowe, na gruntach podarowanych przez miasto.

Może więc mieć Stasys Eidrigevičius satysfakcję, że znalazł się w elitarnym gronie. Zadowoleni też mogą być sami Litwini, dotąd rozsławieni twórczością Mikalojusa Čiurlionisa (1875–1911), kompozytora i malarza uważanego za jednego z prekursorów sztuki abstrakcyjnej, oraz Jurgisa Mačiūnasa (1931–78), twórcy awangardowego międzynarodowego ruchu artystycznego Fluxus. Sęk w tym, że obaj działali głównie za granicą.

Mieć poster artysty

Podobna biografia jest w pewnym sensie także udziałem Stasysa Eidrigevičiusa.

Polityka 27.2024 (3470) z dnia 25.06.2024; Kultura; s. 82
Oryginalny tytuł tekstu: "Miasto Stasysa"
Reklama