Nie ma drugiego takiego wydarzenia. Po prostu nie ma i już. Od ponad trzydziestu lat Festiwal Ars Cameralis nie stracił wyczucia tego, na co trzeba zwracać uwagę już teraz, zanim trafi do głównego nurtu i zatraci kameralny charakter. Festiwalu nie koncentruje się tylko na zapraszaniu gwiazd, za to zawsze gości osoby, które mają coś ważnego do powiedzenia.
Literatura, sztuki plastyczne, teatr, filmy, muzyka – Festiwal Ars Cameralis nigdy nie ogranicza się do jednego medium, za to zawsze zachęca do spotkania. W tym roku tematem przewodnim festiwalu są HEREZJE, choć właściwie sprzeciw wobec dogmatu jest cechą charakterystyczną każdej edycji. Surrealizm i awangarda, równouprawnienie i prawa mniejszości, teraźniejszość, wojna, poezja, proza i dramat – o czym będziemy rozmawiać podczas tegorocznych koncertów, wystaw, spektakli, projekcji i spotkań festiwalowych?
Literatura podczas Festiwalu Ars Cameralis
Katowice i Pszczyna – w tych miastach zagości program literacki Festiwalu Ars Cameralis. W katowickiej księgarnio-kawiarni Black Woolf Agnieszka Taborska, Jakub Kornhauser i Eliza Kącka porozmawiają o surrealizmie. Ishbel Szatrawska opowie Justynie Sobolewskiej o swoim słynnym już dramacie o Hershu Libkinie i debiutanckiej powieści „Toń”, Dariusz Nowacki przepyta Zytę Rudzką i Ingę Iwasiów, a Renata Lis opowie Wojciechowi Śmiei o swojej osobistej książce „Moja ukochana i ja”. A do tego premiera dwóch książek poetyckich inaugurujących serię poetycką Instytucji Kultury Ars Cameralis. W Miejsko-Powiatowej Bibliotece Publicznej w Pszczynie spotkają się Zbigniew Machej, autor „Iskierki w tunelu” oraz Aneta Kamińska, tłumaczka „Portretu słońca w schronie przeciwbombowym” Daryny Hładun i Lesyka Panasiuka. Co ważne – wszystkie spotkania literacke będą tłumaczone na polski język migowy!
Wystawy Festiwalu Ars Cameralis
Wystawa „O ulotności słów: Michał Smandek, Yannick Vey” będzie prezentowana w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach. U podstaw tego wydarzenia leżą wspólne peregrynacje, jakie artystom zaproponowali Marek Zieliński i Vincent Gobber, kuratorzy projektu. Mit Orfeusza i studia przyrodnicze Jana Dzierżona to bezpośrednie inspiracje. Pasieka postrzegana jest tu jako obiekt, instalacja artystyczna. „Pszczoły zostały zniewolone przez człowieka” mówią artyści. Pszczoły niejako stają się twórcami sztuki – wartości i form uważanych za doskonałe, jak sześciokąt obserwowany w plastrze pszczelego wosku. Artyści zastanawiają się nad socjologicznymi i antropologicznym aspektami życia owadów, ich współistnienia z człowiekiem. Wernisaż odbędzie się 9 listopada o godzinie 18:00.
Już dostępna jest wystawa „INNY [NIE] OBCY” w Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. – Prezentowane tu fotografie Arka Goli są zapisem spotkań w gronie romskich przyjaciół, próbą przeniknięcia rzeczywistości, która odsłania się przed jego oczyma. To trudne wyzwanie odczytać mity ich świata, tak często niszczonego ciosami cywilizacji, uderzanego przez wszechmocną historię, brutalną politykę i brak tolerancji. Gola zaczyna więc obserwować proste i banalne czynności dnia codziennego, chwile przymierzanych, a następnie nakładanych ubrań, przedmioty, często o wymiarze magicznym, wypełniające ich mieszkania. Uwiecznia słowa wpadające w jego oczy, chce zrozumieć ich brzmienie i odkryć tajemnicę języka – mówi Marek Zieliński, kurator wystawy.
Koncerty podczas Festiwalu Ars Cameralis
Jedyne w swoim rodzaju przeżycie. Nie-akustyczna, nie-skomponowana, a już z pewnością nie-śpiewana i nie-grana nie-opera wykonana przez nie-śpiewaków z nie-instrumentami – tak na przykład zapowiadany jest projekt Stian Westerhus & Maja S.K. Ratkje present „Die Elektrische Oper”, który zostanie zaprezentowany 12 listopada na Scenie Kameralnej Teatru Śląskiego.
Lista tegorocznych wydarzeń muzycznych jest imponująca. Na Ars Cameralis wystąpią między innymi: Ina West a towarzyszyć jej będzie perkusista Jose Manuel Alban Juarez, który występował i nagrywał m.in z zespołem Maanam, Fisz Emade czy Pauliną Przybysz. Felix Kubin, jeden z najbardziej wszechstronnych, zaskakujących i ekscentrycznych niemieckich twórców muzyki elektronicznej, który tworzy duet CEL z wybitnym polskim perkusistą Hubertem Zemlerem. Będzie też Jessy Lanza, nagrywająca dla prestiżowej i kultowej brytyjskiej wytwórni Hyperdub oraz Owen Pallett, Jesca Hoop i Will Butler. Po trzynastu latach od pierwszego koncertu na Festiwalu pojawi się także Lambchop. Tym razem będzie jednak zupełnie inaczej. „An Intimate Piano Performance from Lambchop” to wyjątkowe, bardzo kameralne przeniesienie muzyki zespołu na głos i fortepian.
Jest jeszcze The Necks, które New York Times nazwał jednym z najlepszych zespołów na świecie, a Los Angeles Times wychwalał za magiczny trans podczas koncertów. Ciekawie zapowiada się też koncert „Beauté Barbare”, który przygotowali François Lazarevitch & Les Musiciens de Saint-Julien. Projekt nawiązuje do twórczości Georga Philippa Telemanna oraz muzyki ludowej z Europy Środkowej, Polski, Moraw, Słowacji i Rumunii. Ten koncert odbędzie się 14 listopada w Teatrze Miejskim w Gliwicach.
Teatr podczas Festiwalu Ars Cameralis
„ja, bóg” Teatru CHOREA oraz „Romeos & Julias unplagued. Traumstadt” Polskiego Teatru Tańca w Poznaniu i niemieckiego kolektywu bodytalk to w tym roku obowiązkowe pozycje tegorocznego Festiwalu. Pierwszy spektakl to kameralna opowieść o najważniejszej drodze poszukiwań Jerzego Grotowskiego w teatrze i w życiu, która dotyka najbardziej duchowych pytań. Przedstawienie poszukuje odpowiedzi na najważniejsze, fundamentalne pytanie, jakie może sobie zadać człowiek – pytanie o istnienie boga.
Z kolei Polski Teatr Tańca oraz kolektyw bodytalk zderzają ekstatyczny i wyzwalający taniec z duszną rzeczywistością pandemii. Przywołują słynny dramat Szekspira, by zwielokrotnić tytułową parę bohaterów i opowiedzieć jednocześnie kilka historii miłosnych o tym samym tragicznym finale. Muzyka na żywo, szept i krzyk, imponująca gra światłem, karnawałowe kostiumy i eksplodujący młodzieńczą energią ruch tworzą ekspresyjną przestrzeń dla najbardziej uniwersalnych ludzkich doświadczeń: miłości i śmierci. Spektakl „Romeos & Julias unplagued. Traumstadt” zdobył Nagrodę Złoty Yorick za najlepszą polską inscenizację na 26. Festiwalu Szekspirowskim 2022.
Kino – krótki i pełny metraż na Festiwalu Ars Cameralis
Festiwal Ars Cameralis przygotował pokazy filmów krótkometrażowych wyróżnionych w tym roku przez Brytyjską Akademię Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (BAFTA). Sześć niezwykłych opowieści fabularnych i animowanych, dzięki którym poznamy losy obiecującej szefowej kuchni, czwórki niecodziennych przyjaciół, szamanki podczas zawieruchy wojennej, marynarza na Oceanie Indyjskim, poszukującej inspiracji Marthy czy dwóch braci, którzy ponownie zbliżą się po śmierć matki. Każda z tych historii pokazuje w inny sposób, jak jedno spotkanie może wpłynąć na całe życie i całkowicie je odmienić.
Lata 90. XX wieku przyniosły zakończenie zimnej wojny, globalizację, wielokulturowość, postmodernistyczną kulturę popularną, telefony komórkowe i narodziny Internetu. Stany Zjednoczone były gotowe na stabilizację, spokój i dobrobyt. A jak wyglądał krajobraz filmowy? Podczas przeglądu „Buntowniczki, marzyciele, heretycy” zostaną zaprezentowane filmy z bohaterami, którzy – zamiast cieszyć się bezpieczeństwem i statusem quo – odrzucają ustalony porządek, buntują się i próbują podążać własną ścieżką. W programie znalazły się następujące filmy: „Stowarzyszenie Umarłych Poetów” (reż. Peter Weir, 1989), „Ścieżka strachu” (reż. Joel & Ethan Coen, 1990) oraz „Thelma & Louise” (reż. Ridley Scott, 1991).
Mirek Rusecki
Materiał przygotowany przez Festiwal Ars Cameralis