„Obcy wchodzą do twojego domu, zabijając, mówią: to nie nasza wina. Gdzie jest wasz rozum? Cała ludzkość płacze” – śpiewała Jamala w piosence, która ukraińskiej artystce dała zwycięstwo w Eurowizji w 2016 r. Utworem „1944” przypomniała wielką akcję wysiedlenia Tatarów krymskich, którą zorganizował sowiecki zbrodniarz. Jej prababcię razem z piątką dzieci wywieziono na pustkowia Azji Centralnej, w drodze jedno z nich zmarło. Rodzina Jamali wróciła na Krym dopiero wtedy, gdy Ukraina odzyskała niepodległość, ona sama urodziła się na terenie obecnego Kirgistanu. Gdy inny zbrodniarz wydał rozkaz rozpoczęcia „specjalnej operacji militarnej”, Jamala uciekła do Turcji. Zabrała ze sobą dwoje dzieci, mąż został, aby walczyć.
Jamala nie była pierwszą ukraińską zwyciężczynią Eurowizji. 12 lat wcześniej konkurs wygrała Rusłana piosenką „Wild Dances”, w której karpacki folk połączyła z współczesną potańcówką. Część wykonała po ukraińsku, stając się pierwszą laureatką Eurowizji, która odważyła się choć częściowo odejść od angielskiego. Utwór śpiewany i rapowany już wyłącznie po ukraińsku przez grupę Kalush Orchestra reprezentuje kraj w tegorocznej Eurowizji. Nastroje dominujące w Europie wskazują na to, że trzecia wygrana Ukrainy w muzycznym plebiscycie jest pewna – o ile reprezentanci będą w stanie wziąć w Eurowizji udział. Ale choć ich „Stefania” to znakomity i poniekąd proroczy kawałek, zdaniem niektórych kandydata należałoby podmienić.
Zna go car
„Przyszli okupanci do nas, Ukrainy. Mundury nowiutkie, wojenne maszyny. Lecz część inwentarza już zrujnował… Bayraktar” – anonimowy hymn na cześć tureckich dronów Bayraktar TB2, któremu towarzyszy teledysk dowodzący ich skuteczności w walce z rosyjskim okupantem, stał się hitem YouTube już na samym początku wojny.