Zmarł papież Franciszek. Płoną biebrzańskie bagna. 5 tematów, o których warto dziś wiedzieć
1. Zmarł papież Franciszek
21 kwietnia, w Poniedziałek Wielkanocny, o godz. 7:35 zmarł Jorge Mario Bergoglio, papież Franciszek. Miał 88 lat. Kościołem rzymskokatolickim kierował od 13 marca 2013 r., na Tronie Piotrowym zastąpił Benedykta XVI. Bergoglio był pierwszym papieżem z Nowego Świata i pierwszym jezuitą na czele Kościoła rzymskokatolickiego, Argentyńczykiem, synem włoskich imigrantów.
Chorował na nadciśnienie tętnicze i cukrzycę typu II, a w ostatnich tygodniach był hospitalizowany ze względu na ostrą niewydolność oddechową z powodu obustronnego multimikrobiotycznego zapalenia płuc. Jak podało biuro prasowe Watykanu, bezpośrednią przyczyną śmierci Ojca Świętego był udar mózgu i nieodwracalna zapaść kardiologiczna.
W Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego, dzień przed śmiercią, papież Franciszek pozdrowił wiernych z balkonu bazyliki św. Piotra i udzielił błogosławieństwa Urbi et Orbi.
Choć lekarze zalecali mu oszczędny tryb życia, Franciszek polecenia te odczytał po swojemu. „Oszczędzał się, ale znalazł czas na krótkie spotkania m.in. z brytyjską parą królewską i wiceprezydentem J.D. Vance’em. Taki był styl Franciszka: wychodzić do ludzi, a nie czekać, aż przyjdą. Za to kochały go rzesze katolików” – po śmierci papieża pisze Adam Szostkiewicz.
Więcej bieżących informacji o śmierci i uroczystościach pogrzebowych papieża Franciszka, podsumowania jego pontyfikatu i spekulacje na temat jego następców w Stolicy Apostolskiej – na naszych łamach.
2. Watykan bez papieża. Co dalej?
W Watykanie trwa teraz Sede vacante, czyli okres, w którym Stolica Apostolska nie posiada zwierzchnika. Zgodnie z Konstytucją Apostolską „Universi Dominici Gregis” przygotowanie ceremonii pogrzebowych zmarłego papieża jest obowiązkiem kardynałów, przy czym złożenie do grobu ma odbyć się między czwartym a szóstym dniem po jego śmierci. Watykańskie biuro prasowe poinformowało, że pogrzeb Franciszka odbędzie się między piątkiem a niedzielą; jak spekulują media, najlepszym dniem na uroczystości pogrzebowe ma być sobota 26 kwietnia.
Biuro prasowe Watykanu wskazało także, że konklawe odbędzie się najprawdopodobniej między 5 a 10 maja. O dokładnych datach zdecydują kardynałowie podczas kongregacji, czyli narad zwoływanych w okresie między śmiercią papieża a wyborem jego następcy. Pierwsza z kongregacji kardynałów rozpocznie się już dziś, we wtorek, o godz. 9 rano. W konklawe weźmie udział 137 kardynałów z ponad 70 krajów świata. Aż 109 z nich zostało mianowanych przez papieża Franciszka.
Franciszek zdecydował, że chce być pochowany w bazylice Santa Maria Maggiore (Matki Bożej Większej) – i był to w zasadzie jedyny punkt napisanego w czerwcu 2022 r., a upublicznionego w dniu śmierci papieskiego testamentu. Papież poprosił o skromny grób w ziemi za figurą Królowej Pokoju, w pomieszczeniu, w którym przechowywano dotąd kandelabry. Na grobie ma widnieć tylko jeden napis: „Franciscus”.
3. Dolar najsłabszy od trzech lat
W poniedziałek dolar amerykański zanotował osłabienie, osiągając najniższy poziom od trzech lat. Indeks dolara ICE spadł do 97,92, co stanowi najniższą wartość od marca 2022 r.
Analitycy wskazują, że na osłabienie waluty wpływają obawy inwestorów związane z napięciami pomiędzy prezydentem USA Donaldem Trumpem a Rezerwą Federalną. Publiczna krytyka szefa banku centralnego Jerome′a Powella oraz spekulacje dotyczące jego potencjalnego zwolnienia podważają zaufanie do niezależności Fed.
Dodatkowo wcześniejsze działania administracji, takie jak wprowadzenie ceł i wojna handlowa, również przyczyniły się do osłabienia dolara. W obliczu tych czynników inwestorzy wykazują tendencję do wycofywania się z amerykańskich aktywów.
W poniedziałek w stosunku do dolara umocniły się inne waluty, m.in. euro, jen japoński i frank szwajcarski.
4. Trwa akcja gaśnicza w Biebrzańskim Parku Narodowym
Służby nadal walczą z pożarem, który wybuchł w niedzielę na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Jak poinformowano w poniedziałek po południu, pożar nie rozprzestrzenia się, a jego obecny obszar szacowany jest na ok. 450 ha. Sytuacja pozostaje jednak dynamiczna.
W akcji uczestniczy 346 funkcjonariuszy Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej, wojska, Lasów Państwowych oraz pracowników BPN, wspieranych przez pięć śmigłowców i drony, w tym dron Bayraktar. W razie potrzeby we wtorek do działań może zostać włączonych dodatkowych 300 osób i kolejny śmigłowiec.
Dyrektor BPN Artur Wiatr wskazał, że pożar rozpoczął się w pobliżu miejscowości Polkowo. Priorytetem jest ochrona cennego, ponad 100-letniego lasu na torfie w rezerwacie Czerwone Bagno.
Premier Donald Tusk, uczestnicząc w odprawie służb, podkreślił unikatowość Biebrzańskiego Parku Narodowego i wagę trwającej akcji. Zaapelował do obywateli o zachowanie szczególnej ostrożności w lasach w związku z panującą suszą i przestrzeganie ewentualnych zakazów wstępu. Premier zapowiedział również dyskusję na temat kar za podpalenia na wtorkowym posiedzeniu rządu.
To kolejny pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym w tym sezonie. Trzy tygodnie temu spłonęło ok. 90 ha, do mniejszego pożaru doszło także kilka dni temu. Przyczyna obecnego pożaru jest nieznana i będzie badana po zakończeniu akcji gaśniczej.
5. Chłodniej nawet o 10 st. Burze w całym kraju
W najbliższym tygodniu Polskę czekają dynamiczne zmiany pogody. Do wtorku utrzymają się wysokie temperatury (20–25 st. C), jednak już od poniedziałku na zachodzie, a we wtorek w całym kraju spodziewane są gwałtowne burze z ulewami, gradem i silnym wiatrem. Od środy do piątku burze skoncentrują się głównie na południowym wschodzie.
Pod koniec tygodnia nastąpi także znaczące ochłodzenie. W weekend temperatura w dzień spadnie do 10–15 st. C, a nocami pojawią się przygruntowe przymrozki (do –5 st. C). Chłodna aura utrzyma się prawdopodobnie także na początku maja.