Ameryka wybiera prezydenta, śledztwo ws. śmierci Jolanty Brzeskiej umorzone. 5 tematów, o których warto dziś wiedzieć
1. Trump czy Harris? Dziś wybory prezydenckie w USA
Ameryka wybiera swojego 47. prezydenta, członków Kongresu i władze lokalne. W tym najbardziej emocjonującym wyścigu – do Białego Domu – biorą udział obecna wiceprezydentka Kamala Harris, reprezentująca Demokratów, i ubiegający się o reelekcję po czteroletniej przerwie od rządzenia Donald Trump, startujący z ramienia Partii Republikańskiej. Sondaże z ostatnich dni nie rozstrzygają, kto z dwojga kandydatów ma większe szanse na wygraną – w prezydenckim wyścigu idą łeb w łeb.
Do udziału w wyborach uprawnionych jest blisko 244 mln Amerykanów, jak dotąd – w ramach wczesnego i korespondencyjnego głosowania – swoją wolę wyraziło już 76 mln z nich.
We wtorek, tuż po północy czasu lokalnego (po godz. 6 w Polsce), zgodnie z tradycją jako pierwsze otwarte zostaną lokale wyborcze w trzech miejscowościach w stanie New Hampshire. O godz. 6 (południe w Polsce) głosowanie rozpocznie się na Wschodnim Wybrzeżu. Jako ostatnie o godz. 20 (w Polsce 5 rano w środę) zamkną się lokale wyborcze na Zachodnim Wybrzeżu, godzinę później na Alasce, jeszcze jedną godzinę później – na Hawajach. Zwycięzcę oficjalnie poznamy po zliczeniu wszystkich głosów w ciągu najbliższych dni.
2. Paweł S. posiedzi i pogada
Prokuratura Krajowa skierowała do Sądu Rejonowego Katowice-Wschód wniosek o utrzymanie decyzji o aresztowaniu Pawła S., założyciela marki Red is Bad, podejrzanego w sprawie nieprawidłowości w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. „Potrzeba utrzymania środka wynika z zachodzącej uzasadnionej obawy ucieczki, ukrywania się oraz bezprawnego utrudniania postępowania” – poinformował rzecznik PK Przemysław Nowak.
Poszukiwany czerwoną notą Interpolu, zatrzymany na Dominikanie i sprowadzony do Polski Paweł S. w czwartek usłyszał zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, współdziałania w przekroczeniu uprawnień przez urzędników RARS i prania brudnych pieniędzy. Prokuratura nie podzieliła się informacją, czy S. przyznał się do zarzutów, przekazując jedynie, że „złożył wyjaśnienia”. Grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.
„Świadkiem koronnym S. raczej nie zostanie, lecz nic jeszcze nie jest przesądzone, gdy chodzi o jego sytuację prawną. Skoro przesłuchania trwały kilka dni, to znaczy, że jednak coś mówił. (...) Bardzo możliwe, że »musi jeszcze sprawę przemyśleć« i wykorzysta do tego czas spędzony w areszcie” – przypuszcza Jan Hartman. I przekonuje, że „dla PiS zachowanie Pawła S. w śledztwie jest sprawą wagi najwyższej”.
3. Nycz na emeryturze, Galbas w Warszawie
Kard. Kazimierz Nycz wiek emerytalny osiągnie co prawda dopiero w lutym 2025 r., ale rezygnację z urzędu złożył na ręce papieża już w grudniu 2023 r. Franciszek przyjął ją 4 listopada, a nowym metropolitą warszawskim mianował dotychczasowego metropolitę katowickiego pallotyna abp. Adriana Galbasa. „Podobnie jak kilku innych biskupów (Wojciech Polak czy Grzegorz Ryś) uchodzi za liberała – choć nie jest to oczywiście liberalizm w rozumieniu świeckim. To rodzaj liberalizmu, w którym mieści się szacunek dla inaczej myślących, pokora, brak zadęcia” – opisuje nowego biskupa Warszawy Jakub Halcewicz. I dalej: „Watykan daje sygnał, że warszawski Kościół nie ma się odwracać od świata, ale na niego otwierać. Być może będzie to inspirujące dla samego Kościoła, katolickich wiernych, poszukujących i tych, którzy chcą z Kościołem wchodzić w dialog. Z naciskiem na – pokorne – być może”.
4. Śledztwo w sprawie śmierci Jolanty Brzeskiej zostało umorzone
Prokuratura Regionalna w Gdańsku umorzyła śledztwo w sprawie śmierci Jolanty Brzeskiej, działaczki Warszawskiego Stowarzyszenia Lokatorów, której spalone zwłoki znaleziono w 2011 r. w Parku Kultury Powsin w Warszawie.
Śledztwo, które oscylowało wokół trzech możliwych wersji zdarzenia: zabójstwa, samobójstwa i nieszczęśliwego wypadku, nie przyniosło rozstrzygnięcia – żadnej z wersji nie zdołano jednoznacznie i bezsprzecznie potwierdzić ani wykluczyć.
„Wszystkie są probabilistycznie wiarygodne, a na obecnym etapie postępowania zebrano pełny i kompletny materiał dowodowy umożliwiający wydanie końcowej decyzji merytorycznej. Wyczerpanie inicjatywy dowodowej nakazało prokuratorowi wydanie postanowienia o umorzeniu śledztwa” – wyjaśnił rzecznik prasowy Prokuratury Regionalnej w Gdańsku Mariusz Marciniak.
W toku śledztwa przesłuchano prawie 300 świadków, ale dowody zebrane w każdym z wątków były poszlakowe. Prokuratura nie znalazła też uzasadnienia dla tezy, że Jolanta Brzeska padła ofiarą zabójstwa wskutek konfliktu z osobami zajmującymi się reprywatyzacją lokali w Warszawie.
„Została zamordowana – to jedno dzisiaj jest pewne. Nie wiadomo jednak, przez kogo i w jakich dokładnie okolicznościach. Nikt za tę zbrodnię nie odpowiedział” – pisał o sprawie na naszych łamach Piotr Pytlakowski w dziesiątą rocznicę tragedii.
5. Zmarł muzyczny gigant Quincy Jones
Zmarł Quincy Jones, producent muzyczny i kompozytor, jedna z najważniejszych postaci amerykańskiej muzyki przełomu XX i XXI w. Współpracował m.in. z Michaelem Jacksonem, Frankiem Sinatrą, Rayem Charlesem, Dukiem Ellingtonem, Arethą Franklin czy Donną Summer.
„Świat muzyczny po nim płacze” – podkreśla Bartek Chaciński. I tak opisuje muzyka i jego dorobek: „Zmarły właśnie w wieku 91 lat amerykański kompozytor i producent, zdobywca 28 Grammy (i 80-krotnie nominowany do tej nagrody!) i Polar Music Prize – zwanego muzycznym Noblem – wydawał się stać na środku skrzyżowania różnych muzycznych nurtów. Na jazzie się wychował i rozpoczął od niego karierę – jako trębacz, a za chwilę lider zespołów. Przez lata pracował z Frankiem Sinatrą. Miał jednak za sobą także studia kompozytorskie u Nadii Boulanger i Oliviera Messiaena, dające przepustkę do wielkiego świata muzyki współczesnej. Znał świetnie muzyczną tradycję – był w gronie tych, którzy „Mesjasza”, najsłynniejsze oratorium Händla, zamieniali w pełne życia i naturalności dzieło w stylu gospel. A zarazem praktykował przez lata w amerykańskiej telewizji, by stać się szybko także znakomitym twórcą muzyki filmowej”.