1. Spotkanie Tuska z Dudą w cztery oczy
Na dziś zaplanowane jest spotkanie w cztery oczy premiera Donalda Tuska (KO) i prezydenta Andrzeja Dudy, którzy mają ustalić „zasady współpracy”, szczególnie w polityce zagranicznej. Z inicjatywą spotkania wyszedł Tusk, który też poinformował o nim w piątek, udzielając wywiadu trzem głównym telewizjom. „W najbliższych dniach będę w Kijowie. W poniedziałek o godz. 11:00 spotkam się z prezydentem, m.in. aby rozmawiać o szczegółach oraz charakterze mojej misji” – powiedział premier.
Tematem rozmów będzie też umieszczenie w zakładzie karnym skazanych za przekroczenie uprawnień byłych szefów CBA Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, zatrzymanych w Pałacu Prezydenckim. Prezydent i premier mają też rozmawiać o sprawie Prokuratora Krajowego. Prokurator Generalny poinformował w piątek, że Dariusz Barski, bliski współpracownik Zbigniewa Ziobry, nie został prawidłowo powołany na to stanowisko. Bodnar powołał na p.o. Prokuratora Krajowego Jacka Bilewicza. Duda spotka się z Barskim tuż przed rozmową z Tuskiem.
2. Duda i Kaczyński atakują koalicję i rząd
„Gdzie jest dzisiaj PSL? Uczestniczy w rządzącej koalicji, która zamyka posłów do więzienia” – mówił w niedzielę Andrzej Duda w Wojniczu (woj. małopolskie) podczas obchodów 150-lecia urodzin Wincentego Witosa, przywódcy ruchu ludowego. Zdaniem prezydenta obecne umieszczenie w zakładzie karnym Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika można porównać do tzw. procesu brzeskiego z 1930 r.
Podczas tego sfingowanego procesu sanacyjne władze doprowadziły do uwięzienia najważniejszych przedstawicieli ówczesnej opozycji. „Niech to będzie wielkim znakiem ostrzeżenia dla wszystkich polityków dzisiejszej RP, zwłaszcza dla tych, którzy obecnie rządzą, do czego prowadzi arogancja władzy i poczucie bezkarności czy też – jak wolę to nazwać – »terror praworządności«” – mówił Duda.
„Przepisy nie przewidują istnienia takiego stanowiska, jak pełniący obowiązki Prokuratora Krajowego, w związku z tym premier nie może nikogo na takie stanowisko mianować” – mówił z kolei prezes PiS Jarosław Kaczyński na konferencji prasowej w Warszawie. Według niego działania Adama Bodnara są „całkowicie bezprawne”.
3. Prezydenckie prawybory w amerykańskim stanie Iowa
W stanie Iowa odbędą się dziś pierwsze z serii prawyborów Partii Republikańskiej, mających wyłonić jej kandydata w listopadowych wyborach prezydenckich. O nominację ubiega się czwórka głównych kandydatów: b. prezydent Donald Trump, b. ambasador USA przy ONZ (a wcześniej gubernatorka Karoliny Południowej) Nikki Haley, gubernator Florydy Ron DeSantis i biznesmen Vivek Ramaswamy. Jeszcze przed Iowa z wyścigu wycofało się kilku kandydatów, w tym były wiceprezydent Mike Pence i były gubernator New Jersey Chris Christie.
Podobnie jak w skali całego kraju zdecydowanym faworytem wyścigu w Iowa jest Trump, który według lokalnych sondaży może liczyć na ponad połowę głosów członków i sympatyków republikanów. „Zwycięstwo Trumpa w Iowa może już przesądzić sprawę. Jeśli tak się stanie, w listopadowych wyborach prezydenckich zmierzy się on z Joe Bidenem. A były prezydent wyprzedza obecnego w sondażach. Perspektywa jego powrotu na najwyższy urząd jest więc dość prawdopodobna. I zwiastuje systemową rewolucję w amerykańskiej polityce wewnętrznej i zagranicznej” – pisze w „Polityce” Tomasz Zalewski.
4. Piąta rocznica śmierci prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza
Premier Donald Tusk, wspominając podczas sobotnich uroczystości zamordowanego prezydenta Gdańska, przypomniał tekst ballady „Modlitwa o wschodzie Słońca”, w której powtarza się wezwanie: „Ale chroń mnie, Panie, od pogardy / Od nienawiści strzeż mnie, Boże”. „Dziś – mówił Tusk – jestem tutaj, żeby powtórzyć słowa z dnia, kiedy Paweł zginął. Ślubowaliśmy wtedy, że obronimy naszą ojczyznę od pogardy i nienawiści. Drogi Pawle, przyjacielu, prezydencie, jesteśmy wierni temu ślubowaniu. Nie możemy spocząć”.
Piąta rocznica jest zarazem pierwszą po osądzeniu zabójcy, który 13 stycznia 2019 r., w trakcie finału WOŚP, zadał śmiertelne ciosy nożem prezydentowi Gdańska (Paweł Adamowicz zmarł następnego dnia). I pierwszą po 15 października 2023 r., kiedy obywatele w wyborach parlamentarnych postawili tamę dalszej władzy PiS, głosując na ugrupowania demokratycznej opozycji.
„Gdyby Paweł żył, to przyjąłby ten werdykt wyborczy z radością” – mówi Piotr Adamowicz, brat zamordowanego prezydenta, poseł KO. „On przez ostatnie lata życia był jedną z tych osób, które animowały rozmowy o potrzebie praworządności, demokracji, za co był atakowany przez przeciwników politycznych. Nie powiem, że działania Pawła miały dla demokracji fundamentalne znaczenie, ale jakąś skromną cegiełkę ma w tym sukcesie. I pewnie się z tego cieszy gdzieś tam daleko, wysoko”.
5. Ks. Halik o ogromnych zmianach w religijności
„Kryzys dotyczy tej religijności, która totalnie identyfikuje się z instytucjami religijnymi. Ona rzeczywiście obumiera” – mówi w wywiadzie dla „Polityki” czeski teolog i socjolog religii ksiądz prof. Tomasz Halik. „Ale to nie znaczy, że umiera sama religia. Z drugiej strony bowiem coraz mniej jest także dogmatycznych ateistów. Przybywa natomiast ludzi zarazem wierzących i niewierzących”.
„Ważne jest to, że ludzi, którzy szukają, przybywa zarówno wśród tych, którzy określają się jako ateiści, jak i wśród tych, którzy deklarują się jako wierzący. Również dla wielu katolików religia staje się drogą, a nie celem samym w sobie. Wielkie wyzwanie, przed jakim stoi dziś Kościół, to nauczyć się rozmawiać z poszukującymi. Wierzącymi, ateistami i tymi, którzy są gdzieś pomiędzy” – uważa ksiądz Halik.
Jego zdaniem Kościół musi nauczyć się funkcjonować w pluralistycznym społeczeństwie, pogodzić się z tym, że w systemie prawnym świeckiego państwa nie ma miejsca na kryminalizację aborcji, pogodzić się z legalizacją związków jednopłciowych. W wolnym, zróżnicowanym społeczeństwie Kościół może głosić wartości moralne jedynie poprzez inspirację, świecąc przykładem, nie może natomiast zdawać się na państwowy aparat represji.