Gdy patrzyłem, jak pod kurię abp. Jędraszewskiego nadchodzi tłumna demonstracja po śmierci Izy z Pszczyny, widziałem gniew i determinację. Nie rzucali kamieniami, tylko wyzwiskami. Pod zamurowanym oknem „papieskim” w pałacu biskupów krakowskich stała dziewczyna z kartonem „Strach być w ciąży”. Pod tym samym oknem podczas ostatniej wizyty papieża Wojtyły w Polsce widziałem tłumy skandujące „Zostań z nami”.
Miliony prywatnych historii
To jest odczarowanie Kościoła. Kostiumy biskupów, pompa rytuałów, akty strzeliste z ambon przestają działać. Spoza fasady coraz wyraźniej widać brudne tyły: jeszcze jedna więcej ludzka instytucja. Nadprzyrodzona aura znika: to tylko ludzie tacy jak my. Robią kościelne kariery, często powyżej swych kwalifikacji, wchodzą w układy biznesowe i polityczne. Niektórzy, a nawet wielu, doszedłszy do władzy, są jak arcybiskup Mordowicz z „Kleru” Smarzowskiego. Ta armia Boża głosi ludowi ewangelię, ale nie potwierdza tych nauk swoim własnym życiem. Mimo to rości sobie prawo do kontroli naszego życia. Już nie ma na to zgody, zwłaszcza w młodym pokoleniu.
Weźmy sondaże. W najnowszym, zrobionym przez CBOS, z listopada 2021 r. liczba regularnie praktykujących wyniosła 42,9 proc. (w 1992 r. – 69,5 proc.), a niepraktykujących wzrosła do 24,1 proc. W grudniu 2020 r., w sondażu tego samego ośrodka, po raz pierwszy od 1993 r. Kościół zaliczył więcej ocen negatywnych (47 proc.) niż pozytywnych. W marcu 2021 r. opublikowano wyniki oryginalnego badania przeprowadzonego z udziałem ponad tysiąca młodych ludzi w wieku od 14 do 18 lat, czyli jeszcze niemających praw wyborczych, a już mających swoje zdanie w sprawie Kościoła. Centrum Profilaktyki Społecznej zadawało pytania dotyczące obrazu Kościoła w tej najmłodszej grupie Polaków i Polek.