Zgodnie z nowym prawem do 27 stycznia 25 sędziów i 2 tys. obywateli mają czas na zgłoszenie kandydatów – po odebraniu od nich zgody – na członków KRS. Ustawa przewiduje wybór 15 członków sędziów KRS na wspólną czteroletnią kadencję przez Sejm – dotychczas wybierały ich środowiska sędziowskie. Ustawa wygasza również kadencję dotychczasowych sędziów zasiadających w Radzie.
Po 27 stycznia marszałek zwróci się do klubów poselskich z prośbą o wybranie sędziów spośród wszystkich zgłoszonych. Każdy klub może wybrać najwyżej 9 kandydatów. Następnie sejmowa komisja sporządzi listę 15 kandydatów. Wśród nich muszą się znaleźć osoby zgłoszone przez opozycję: najpewniej w proporcji 9 dla PiS, 6 dla pozostałych klubów.
Sejm ma ich wybierać większością 3/5 głosów, głosując na ustaloną przez sejmową komisję listę 15 kandydatów. W przypadku braku możliwości wyboru większością 3/5 głosowano by na tę samą listę, ale o wyborze zdecyduje bezwzględna większość głosów. Wielu prawników i konstytucjonalistów jest zgodnych, że nowe przepisy są niekonstytucyjne. Nowi sędziowie rozpoczną swoją kadencję dzień po wyborze.
Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia Sędziów Themis w niedzielę, 14 stycznia, podjęło następującą uchwałę:
1. Sędziowie Stowarzyszenia Themis wyrażają swój szacunek i podziękowanie wszystkim obywatelom, którzy czynnie bronią przestrzegania Konstytucji RP, a w szczególności jej zasad dotyczących niezależności sądów.
2. Pamiętając o członkostwie Polski w Unii Europejskiej, Radzie Europy i innych organizacjach międzynarodowych, dziękujemy tym organizacjom za poparcie naszych dążeń do zachowania istoty sądownictwa i prosimy o dalsze wsparcie.
3. Dziękujemy wszystkim sędziom, którzy nie ulegając presji władzy, stanęli w obronie wartości konstytucyjnych.
4. W związku ze zbliżającym się przerwaniem prac niezależnej od polityków Krajowej Rady Sądownictwa oraz Sądu Najwyższego dziękujemy wszystkim sędziom reprezentującym te organy za działalność na rzecz niezależności sądów, niezawisłości sędziów i kształtowanie orzecznictwa.
5. Podtrzymujemy swój apel wystosowany do sędziów o nielegitymizowanie niekonstytucyjnych działań władzy, nieprzyjmowanie hańbiących urząd sędziego propozycji uczestniczenia w demolowaniu sądownictwa. Przestrzegamy wszystkich sędziów przed udziałem w procedurze wyboru do nowej Krajowej Rady Sądownictwa, gdyż organ ten jest powołany niezgodnie z Konstytucją RP.
6. Apelujemy, aby sędziowie zgłaszali drogą służbową, że ilość obowiązków na nich spoczywająca uniemożliwia skuteczną ochronę prawną obywateli. Przypominamy, że naszym powołaniem jest wymierzanie sprawiedliwości, a nie realizacja nakreślonych przez kogokolwiek celów politycznych i statystycznych.
7. Wobec deprecjonowania pozycji sądów i piętnowania niewygodnych dla władzy sędziów wyrażamy przekonanie, że jedynie wspólny wysiłek jest w stanie ochronić godność urzędu sędziego Rzeczypospolitej.
8. Apelujemy, aby sędziowie włączyli się w działania stowarzyszeń i współdziałali ze sobą, by nikt z nas nie pozostał sam w wierności Ojczyźnie i ślubowaniu sędziowskiemu.
Przewodniczący KRS podaje się do dymisji
W poniedziałek przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa sędzia Dariusz Zawistowski rezygnuje z funkcji. W ten sposób chce zaprotestować przeciw niekonstytucyjnej reformie KRS przygotowanej przez Andrzej Dudę i PiS.
„Oświadczam, że zrzekam się funkcji przewodniczącego KRS z dniem 15 stycznia 2018 r. poprzedzającym wejście w życie przepisów nowej ustawy o KRS. Przepisy te w ocenie Rady są niezgodne z Konstytucją RP” – napisał w oświadczeniu Dariusz Zawistowski. Jest sędzią Sądu Najwyższego i prezesem Izby Cywilnej SN, a od 2015 roku przewodniczył KRS. Jego kadencja w Radzie powinna wygasnąć w marcu.
Sędzia Zawistowski ogłosił decyzję w czasie piątkowego posiedzenia KRS. „Sędziowie wstali i oklaskami podziękowali przewodniczącemu. Mieliśmy poczucie absolutnej wyjątkowości tej smutnej sytuacji” – relacjonował sędzia Waldemar Żurek, rzecznik KRS. Pracami Rady kierują teraz jej wiceprzewodniczący. „To jest krzyk protestu przed tym, do czego mogą w najbliższych miesiącach doprowadzić nowe ustawy o KRS i SN. Wybór sędziów przez polityków doprowadzi do upolitycznienia KRS i do dalszego upolityczniania sądów. Już dziś masowo i bez merytorycznych podstaw odwoływani są prezesi sądów w całym kraju” – mówił w piątek rzecznik KRS.